وبگردی 15:24 - 04 آذر 1394
ماجرای سقوط جنگنده سوخوی 24 روسی توسط جنگنده های اف 16 ترک آرایش نظامی منطقه را با دگردیسی های عمیق تری روبرو خواهد ساخت.

آنکارا - کرملین: گزینه تقابل یا تفاهم؟

در حالی که پس از حملات مرگبار تروریستی پاریس از سوی داعش بحث اتحاد شرق و غرب و مبارزه جهانی علیه تروریسم به عنوان اقدام اساسی و واقعیت ملموس مطرح شد و به ناچار، روسیه و آمریکا برای اولین بار به رغم اختلاف بر سر سرنوشت سیاسی بشاراسد به همکاری و هماهنگی بیشتر برای ضربه زدن به داعش روی آورده بودند.

ولی اقدام ترکیه در سرنگونی هواپیمای جنگی روسیه بار دیگر ضمن ایجاد گسستِ بیشتر میان حامیان بشاراسد و مخالفین وی، شرایط را برای تداوم بحران منطقه ای و تشدید جنگ داخلی سوریه فراهم ساخت. سوال اصلی که مطرح می شود این است که هدف ترکیه در ساقط نمودن هواپیمای جنگی روسی صرفا دفاع از تمامیت خاک خود بوده؟ چه چیزی مقامات ترک را به سوی درگیری نظامی با روسها در منطقه به رغم آگاهی از هزینه های سنگین آن سوق می دهد؟ و آیا روسها توان پاسخ نظامی و انتقام گیری از ترکها دارند؟ و در کل این ماجرا چه تاثیری بر حل و فصل سیاسی بحران سوریه خواهد داشت؟

بی تردید اردوغان پس از پیروزی در انتخابات پارلمانی و کسب اکثریت آراء و نیز سرکوب گروههای مخالف عمدتا کرد بار دیگر رویای احیای سیاست های عثمانی گرایی و بسط و نفوذ سنتی قدرت ترکیه در منطقه آشوب زده خاورمیانه را در سر می پروراند و در این مسیر حاضر به عقب نشینی از مواضع خویش مبنی بر الزام کنار رفتن بشار اسد از قدرت و روی کار آمدن یک دولت متمایل به آنکار ا در سوریه نیست.

در واقع ترکیه از آغاز بحران فراگیر سوریه همواره پشتیبان نظامی و مالی گروههای مخالف عمدتا تندرو مذهبی نظام سیاسی سوریه در قالب جبهه النصره و جنده الاشام، ارتش آزاد بوده است. بطوری که تا قبل از مداخله نظامی روسیه و حمایت هوایی از دولت سوریه روند تحولات داخلی و منطقه ای بحران به نفع آنکارا پیش می رفت. ولی اعزام جنگنده بمب افکن های روسی در پشتیبانی هوایی از نظامیان طرفدار بشار اسد وتمرکز آتش بر روی گروههای م مخالف میانه رو وحامی ترکیه رویای اردوغان درتبدیل شدن به بازیگر مهم منطقه ای با چالش جدی روبرو ساخت .روسها نشان دادن حاضر به تسلیم سوریه به اردوگاه غرب نیستند وبنابراین درهرگونه معامله سیاسی آینده منافع راهبردی آنان بایستی ازسوی رقیب لحاظ شود. همچنین حملات تروریستی پاریس و نیز ساقط شدن هواپیمای مسافربری روسها در صحرای سینا اتحاد نانوشته ای میان قدرت رقیب در بحران سوریه برای گسترش عملیات مشترک علیه داعش بوجود آورده بود و بحث سرنوشت سیاسی بشار اسد در مذاکرات آتی به نوعی از اولویت اصلی مذاکره کنندگان خارج می شد. در چنین شرایط دشواری، دولت ترکیه بازی خطرناکی را در منطقه برای به چالش کشاندن سیاست های روسیه و ایران در پیش گرفت. بنابراین هدف اصلی ترکیه از بازی جدید در منطقه و شاخ به شاخ شدن با روسها، کشاندن پای ناتو به عنوان قوی ترین سازمان نظامی جهانی در منطقه برای تحدید منافع کرملین و نیز یادآوری حضور موثر آنکارا در تعیین معادلات منطقه ای است.

مقامات ترک با آگاهی از خشم کرملین در ماجرای هدف گرفتن هواپیمای نظامی روس در مرز مشترک با سوریه به جای رایزنی با پوتین ضمن دعوت از متحدان غربی در ناتو در پشتیبانی از اقدام خویش زنگ خطر را برای جنگ فراگیر منطقه ای به صدا درآورند. ترس ترکیه از تبدیل شدن به یک بازیگر ناتوان و تقویت روز افزون قدرت منطقه ای روسیه و ایران باعث شده که از درگیری علنی استقبال کنند.

بی شک ماجرای سقوط هواپیمایی نظامی روسی باعث خواهد شد که کرملین با قدرت آتش بیشتری در سوریه برای پشتیبانی از بشار اسد و مبارزه با گروههای مخالف دولت حضور داشته باشد و هرگونه عقب نشینی و سستی در این امر به تقویت سیاست های منطقه ای ترکها خواهد انجامید و لذا اولین واکنش علنی روسها به ماجراجویی نظامی ترکیه، تقویت حضور موثر در عرصه میدانی و اتحاد بیشتر با ایران خواهد بود گرچه نباید از دیگر اهرم های فشار دولت روسیه علیه ترکیه غافل ماند.

روسها به خوبی بر حساسیت ها ترکها در رویارویی با جریانهای جدایی طلب کرد در قالب پ.ک.ک واقف اند بنابراین با توجه به فعالیت های گسترده کردهای مخالف دولت اردوغان در منطقه می توانند با حمایت از این گروهها فشار سیاسی را علیه دولت آنکارا بیشتر کنند. بطوری که کردهای سوریه نیز تمایلی در همراهی با سیاست های ترکیه در منطقه از خود نشان ندادند.

از دیگر سو، مسکو و آنکارا به رغم اختلاف منطقه ای در حوزه اقتصادی و سرمایه گذاریهای مشترک در سالهای اخیر، همکاریهای نزدیکی را با هم داشتند گرچه این همکاریها بر اساس نیازهای مشترک و منافع دو سویه طرفین شکل گرفته، با این وجود، نیازهای نفتی و گازی ترکیه به روسها و نیز سود سرشار ترکیه از حضور توریست های روسی در خاک خود کفه تراوز را به نفع کرملین افزایش داده است . بنابراین اقدام عاجل روسها فعلا اقتصادی خواهد بود ولی بعید نیست در وقت مقتضی، روسها به نوعی با اقدام نظامی خویش تلافی کنند. الان شرایط منطقه اجازه درگیری بیشتر میان رقبای اصلی یعنی آمریکا و روسیه نمی دهد و لذا دولت همپیمانان غربی ترکیه، طرفین ماجرا را به خویشتن داری بیشتر و مذاکره برای حل بحران دعوت می کنند .

وجه غالب اقدام اخیر ترکیه در رویارویی با روسها می تواند در چگونگی حل و فصل بحران سوریه نیز نمایان گردد. نشست اخیر وین 2 و تلاش گسترده طرفین منازعه برای نیل به توافق جامع نشان داد که یک توازن نسبی قوا در منطقه شکل گرفته، بطوری که مخالفین دولت سوریه به رغم تلاش برای سرنگونی دولت سوریه و تحمیل ساختار جدید سیاسی، قادر به این امر نشدند و در هر مذاکره منطقی، مجبور به درک واقعیت های داخلی- منطقه ای هستند و از دیگر سو بایستی اذعان داشت دولت بشار اسد نیز حتی با پشتیبانی تمام عیار حامیان منطقه ای خویش (روسیه و ایران...) قادر به حذف مخالفین و بازگشت به نقطه شروع بحران سوریه نیست. بنابراین علیرغم تلخی های شرایط موجود و نگرانی از گسترش جنگ در منطقه شاید واقع بینی طرفین درگیر ماجرا برای احتراز از هزینه های بالای جنگ به تسریع در پیگیری روندهای سیاسی و آغاز دور جدیدی از مذاکرات فراگیر برای خاتمه بحران باشد.

داود احمدزاده، کارشناس خاورمیانه


7428380
 
پربازدید ها
پر بحث ترین ها

مهمترین اخبار وبگردی

وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» یکی دیگر از پیامد‌های جذاب نسبیت زبانی، نقشی است که زبان در شکل دادن به چگونگی درک افراد مختلف از اطلاعات دارد.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» یکی از قطعات فوق ایمنی در خودرو، ترمز است در مواردی احتمال دارد لنت ترمز تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار بگیرد و با ارتعاش صدایی گوش خراش سبب ایجاد مزاحمت گردد. 
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» تسلا نابغه بزرگ قرن، با بهره‌گیری از ترفند‌هایی ساده، قوانین سنتی را زیرپا گذاشت و طولانی‌تر از آنچه تصور می‌شد زندگی کرد.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» خوردن انواع دسر‌های خوشمزه باعث می‌شود تا در مهمانی‌ها و جمع خانوادگی برای شما لحظاتی شیرین و آرامش‌بخش به ارمغان آورد.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» آشنایی بیشتر با محبوب‌ترین بازی‌های فکری در جهان که برای سرگرم‌شدن در دورهمی‌ها همیشه هیجان و جذابیت‌های خاص خود را دارند و باعث تقویت ذهن و حافظه هم می‌شوند.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» آخرین دستاوردهای باستان‌شناسی ایران، درحالی برای نخستین‌بار رونمایی شد، که با اعلام نتیجه مطالعه‌ها و آزمایش‌های انجام‌شده، تاریخ ایران با تحولاتی مواجه شد.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» در برخی از سال‌ها ممکن است ماه رمضان با امتحانات دانش آموزان و دانشجویان همزمان باشد لذا برای بهره بردن از فواید این ماه و همزمان رسیدن به برنامه درسی لازم است.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» مهیار کلاس اول دبستان که بود، یک شب به من گفت مامان مگر نمی‌گویید شهدا زنده هستند؟ فقط یک بار به بابا بگویید بیاید مدرسه و من بابام را به بچه‌ها نشان بدهم، بعد دوباره برگردد.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» گردشگری مذهبی به عنوان یکی از مهم‌ترین زیر مجموعه‌های صنعت بزرگ و متنوع گردشگری جهانی از جایگاه ویژه‌ای در رشد اقتصادی کشورها به ویژه نواحی روستایی برخوردار است.
وبگردی
«باشگاه خبرنگاران» اگر جزو آن دسته از کسانی هستنید که فکر می‌کنید اگر کالای خود را در فضای مجازی آگهی کنید، بی دردسر به پولتان می رسید، باید بدانید که پاسخ نه است.

مشاهده مهمترین خبرها در صدر رسانه‌ها

صفحه اصلی | درباره‌ما | تماس‌با‌ما | تبلیغات | حفظ حریم شخصی

تمامی اخبار بطور خودکار از منابع مختلف جمع‌آوری می‌شود و این سایت مسئولیتی در قبال محتوای اخبار ندارد

کلیه خدمات ارائه شده در این سایت دارای مجوز های لازم از مراجع مربوطه و تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد.

کلیه حقوق محفوظ است