گوناگون 11:07 - 31 اردیبهشت 1397

فضای مجازی و به چالش کشیدن اخلاق سنتی

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حسینعلی رحمتی استاد فلسفه اخلاق در یادداشتی به بحث فضای مجازی و به چالش کشیدن اخلاق سنتی پرداخته است که در ادامه از نظر شما می گذرد:

 فضای مجازی امروزه ابزاری شده است برای دسترسی کاربران به دیدگاه ها، سوال ها، شبهه ها و نظریه های متعدد و متنوع درباره اصول و مبانی اخلاقی، و مفاهیم و مصادیق فضائل و رذائل اخلاقی که تاکنون از سوی اخلاق گرایان سنتی، اعم از دینی و غیردینی، مطرح می شده است. اطلاعات کاربران در این زمینه ها هرچند ممکن است در برخی موارد عمق و استحکام لازم را نداشته باشند ولی بی تردید بر مخاطب خود، به ویژه مخاطبی که فاقد زیرساخت های محکم در معرفت اخلاقی و قدرت نقادی و زیست کنشمند در فضای مجازی است، تاثیرات جدی می گذارد.

چنین مخاطبی حتی اگر به طور کلی هم نظریه های جدید اخلاقی را نپذیرد، ممکن است دست کم با کسانی که از نظر اخلاقی باور یا رفتاری متفاوت دارند تسالم و تسامح بیشتری داشته باشد. به عبارتی او اگر دچار نسبی گرایی معرفت شناختی (Epistemological Relativism)  نشود درعمل نسبی گرایی هنجاری (Normative Relativism) را می پذیرد.

دسترسی کاربران فضای مجازی به محتوای متکثری درباره باورها و رفتارهای اخلاقی دیگران، متمایز از باورها و رفتارهایی که اخلاق سنتی در جامعه ای چون ایران برای او تعریف کرده است، امروزه موجب شده، و در آینده با شدت وحدت بیشتری موجب دست یابی به نگاه های متنوع و متکثری از اخلاق خواهد شد و کاربران را با تعریفهای جدید از مفاهیم و مسائل اخلاقی، یا با مصادیقی جدید از فضائل و رذائل اخلاقی مواجه خواهد کرد که لزوما شبیه آنچه در اخلاق سنتی بیان شده است نخواهد بود.

این مسئله در مورد اخلاق دینی به گونه ای جدی تر و چالش برانگیزتر مطرح است. چرا که آن دسته از نظریه های اخلاق سنتی که مثلا  قراردادگرا  باشند طبیعتا در مواجهه با تغییر و تحولات اخلاقی ناشی از فضای مجازی از انعطاف و تطابق پذیری بیشتری برخوردارند تا اخلاق دینی که برای حفظ هویت و جلوگیری از مخدوش شدن مرزهای هویتی اش باید انطباق اش با منابع دینی را نیز حفظ کند و به همین خاطر نمی تواند به آسانی تن به هرگونه تغییر و تفسیری از اخلاق بدهد.

 به عنوان مثال،‌ امروزه در برخی جوامع تلاش های زیادی برای دفاع اخلاقی و قانونی از رفتارها و روابط غیرمتعارف جنسی می شود. در کشور ما به رغم منع اخلاقی، شرعی و قانونی این موارد، برخی افراد در فضای مجازی این گونه رفتارها را تبلیغ می کنند که خود حاکی از تغییر نگرش اخلاقی آنان به این موضوعات است.

روشن است که اخلاق دینی نمی تواند با این نظریه ها و دیدگاه ها موافق باشد. از این رو بر اخلاق اندیشان و اخلاق پژوهان مدافع اخلاق دینی لازم است که از هم اکنون برای چالش هایی از این دست (که به مروز زمان ذهن و ضمیر تعداد بیشتری از افراد جامعه ما، به ویژه نسل جوان، را درگیر می کند)‌ چاره اندیشی کرده و پاسخ های لازم را فراهم نمایند.


9785526
 
پربازدید ها
پر بحث ترین ها
صفحه اصلی | درباره‌ما | تماس‌با‌ما | تبلیغات | حفظ حریم شخصی

تمامی اخبار بطور خودکار از منابع مختلف جمع‌آوری می‌شود و این سایت مسئولیتی در قبال محتوای اخبار ندارد

کلیه خدمات ارائه شده در این سایت دارای مجوز های لازم از مراجع مربوطه و تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد.

کلیه حقوق محفوظ است