به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در میزگردی با عنوان «موافقان و مخالفان احیای وزارت بازرگانی» که با حضور یحیی آل اسحاق وزیر اسبق بازرگانی و رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران، محسن بهرامی ارض اقدس دبیرکارگروه تنظیم بازار در دولت و رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی تهران، عباس پاپیزاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، احمد حقپژوه نماینده نظام صنفی کشاورزی و سید جعفر حسینی نماینده نظام صنفی کشاورزی استان فارس در خبرگزاری فارس برگزار شد موافقان و مخالفان اظهارات خود را بیان داشتند که دو روز پیش سه بخش از میزگرد مذکور منتشر شد و در ادامه گفتوگوی طرفین حاضر در میزگرد ارائه میشود.
فارس: به هر حال این ابهام مطرح است که احیای وزارت بازرگانی در واقع بازگرداندن زیرساختهای واردات بیرویه است. چنانکه بعضی از این وزارتخانه به وزارت واردات تعبیر میکنند. شما این طور فکر نمیکنید؟
بهرامی ارض اقدس: وزارتخانه برای واردات نمیخواهیم و تنزل نقش وزارت بازرگانی در حد یک وزارتخانه وارداتچی ظلم به آن افرادی است که هدفشان از احیای وزارت بازرگانی تشکیل وزارتخانهای متناسب با نیازمندیها و تحولات داخلی و بینالمللی جدید است.
ما به آن مطالبی که توسط تشکلهای صنفی درباره تشکیل وزارت بازرگانی بیان میشود، انتقاد داریم زیرا آنها حمایتهایشان صنفی است، مثلاً امروز در این جلسه بیان شد که دولت باید از صنف کشاورزی حمایت کند و مثلا برای تولید چغندر نه تنها جلوی واردات شکر را بگیرد بلکه آب، کود و سم را هم ارزان به ما بدهد. بعد هم چغندر تولیدی کشاورز با هر قیمتی که مدنظر کشاورز است، خریداری شود و کارخانهدار هم شکر را با هر قیمتی که تمام شد بفروشد و به مصرفکننده عرضه کند.
پاپیزاده: اتفاقا بحث مظلومیت کشاورز همین است که تصمیمگیران و سیاستگذاران ما یک طرفه تصمیم میگیرند، قیمت نهادههای کشاورزی از جمله آب،کود و زمین 3 تا 4 برابر افزایش یافته است و اگر به همین نسبت قیمت محصولات کشاورزی افزایش یابد ما هم حرفی برای گفتن نداریم.
ما میگوییم واسطهها را باید حذف کنیم تا مصرفکننده کمتر آسیب ببیند.
بهرامی ارضاقدس: چه کسی باید واسطهها را حذف کند؟
پاپیزاده: شما باید حذف کنید.
بهرامی ارضاقدس: بله، ما به عنوان دولت مکلف هستیم نسبت به اصلاح شبکههای توزیع اقدام کنیم.
پاپیزاده: آیا این کار را انجام دادهاید؟
* دولت شبکه توزیع را اصلاح نکرده است
بهرامی ارضاقدس: خیر، انجام ندادهایم؛ چون وزارت بازرگانی نداشتهایم که این کار را انجام دهیم، با این قانون و وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت فعلی نمیشود این کار را انجام داد، زیرا شما معتقد هستید تولید، عرضه و بازاریابی کالا توسط تولیدکننده بخش کشاورزی انجام شود در حالی که در دنیا اینگونه نیست و متولیان بخش تولید و بازرگانی از هم جدا هستند.
آلاسحاق: مسائلی که در این جلسه بیان شد نشان میدهد که بازرگانی موضوعی تخصصی حائز اهمیت در کشاورزی و سایر بخشهای صنعت و معدن به شمار میرود بنابراین برای این بخش با چنین درجه اهمیتی دو راه وجود دارد یا اینکه بازرگانی بخشهای مختلف کشاورزی، صنعت و معدن توسط بخش مربوطه مدیریت شود و یا اینکه بازرگانی همه بخشها از بخش مربوطه خود جدا شده و در یک جا مدیریت شوند.
*بازرگانی نیازمند مدیریت واحد است
آل اسحاق: با توجه به اینکه بازرگانی مقولهای تخصصی است بنابراین مدیریت بازرگانی به صورت تفکیک شده و در بخش مربوط به خود امکانپذیر نیست و موضوع بعدی یعنی مدیریت واحد به دنبال جداسازی هر بخش از بازرگانی از بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن نیازمند مدیریت تولید و سایر مسائل از جمله روابط تجاری بینالملل و روابط تجاری بانکها است. بنابراین میتوان گفت بخش بازرگانی به دلیل اهمیت و دامنه مسائل مختلف نیازمند یک وزارتخانه مستقل است و نباید این بخش متعلق به یک چهارم از یک وزارتخانه باشد.
جایگاه پیشنهادی ما برای وزارت بازرگانی درست همراستا با اهداف اقتصاد مقاومتی است. ما نمیگوییم بخش کشاورزی را نباید حمایت کرد بلکه برای حمایت از این بخش یک وزارتخانه مرتبط و قوی لازم است و نباید حمایت از بازرگانی این بخش بر عهده وزارتخانهای باشد که همه اختیارات آن را گرفتهاند و اولویتهای دیگری دارد.
بهرامی ارضاقدس: تشکیل معاونت بازرگانی در وزارت جهاد کشاورزی اهمیت بخش بازرگانی در کشاورزی را میرساند.
حسینی: اتفاقا ما هم با اهمیت بازرگانی موافق هستیم ولی شما چرا میگویید که بخش بازرگانی کشاورزی نباید توسط وزارت جهاد کشاورزی اداره شود؟
آلاسحاق: به این دلیل که تمام بخشهای صنعت،معدن و تجارت دارای بخش بازرگانی هستند و بازرگانی فقط متعلق به کشاورزی نیست و لازم است که مدیریت بازرگانی تمام این بخشها واحد باشد.
*وزیر کشاورزی مرتب قهر میکند
پاپیزاده: آیا وزارت بازرگانی در گذشته توانسته این مشکلات را حل کند؟ بخش کشاورزی حامی ندارد و وزیری دارد که مرتب در جلسات قهر میکند.
6 سال پیش چرا ادغام صورت گرفت؟ به این دلیل که وزارت بازرگانی نمره قبولی نیاورد و به همین دلیل آن را با وزارت صنعت و معدن ادغام کردند و الان شما میگویید همان وزارتخانه دوباره تشکیل شود؟
آلاسحاق: در صورت احیای وزارت بازرگانی این وزارتخانه باید به روز باشد، با توجه به تهدیدها و فشارهای بینالمللی یک وزارتخانه مقتدر نیاز است که کالاهای مورد نیاز کشور را در مواقع ضروری تأمین کند.
همانطور که در زمان تصدیگری بنده در وزارت بازرگانی در دوران جنگ تحمیلی این وزارتخانه با اقتدار در شرایط بسیار سخت به تأمین کالاهای مورد نیاز و به موقع اقدام میکرد.
* تقسیم وظایف بازرگانی بهمریختگی ایجاد میکند
آلاسحاق: تجربه ادغام وزارتخانههای بازرگانی و صنعت و معدن نشان داد که وزارتخانه ادغام شده به وظایف بازرگانی خود به درستی عمل نکرد. در حالی که اقتضائات زمانی و مکانی و شرایط خاص و تنوع مأموریت ایجاب میکند که یک وزارتخانه توانا عهدهدار امر بازرگانی کشور باشد و تقسیم وظایف بازرگانی در بین وزارتخانهها منجر به بهم ریختگی میشود.
* به شرط استفاده نکردن از پول نفت از تشکیل وزارت بازرگانی دفاع میکنم
پاپیزاده: آقایان آل اسحاق و ارض اقدس من حاضرم از تشکیل وزارت بازرگانی حمایت کنم اما به شرط اینکه دولت در لایحهاش به مجلس اعلام کند که در صورت تشکیل وزارت بازرگانی این وزارتخانه حق استفاده از ارز حاصل از درآمدهای نفتی و منابع صندوق توسعه ملی را ندارد و باید ارز مورد نیازش را خودش تأمین کند، آیا شما این شرط را میپذیرید که محصولات کشاورزی صادراتی را صادر کنید و از محل این درآمدها محصولات مورد نیاز کشور وارد شود؟
بهرامی ارضاقدس: بله، درود بر شما.
پاپیزاده: این پیشنهاد را میدهم به این دلیل که اگر چه وزارت بازرگانی میگوید من دغدغه حمایت از تولید ملی را دارم اما همیشه در عمل تولید ملی از واردات آسیب میبیند، چون واردکنندهها با ارز نفتی واردات انجام میدهند و نه تولیدکننده کشاورزی برایش اهمیت دارد و نه تولیدکننده صنعتی اما اگر ارز نفتی را از واردکننده بگیریم همان وارد کننده به حمایتکننده از تولیدکننده داخلی تبدیل میشود.
بهرامی ارضاقدس: این پیشنهاد یعنی استفاده نکردن از ارز نفت برای واردات را شما در مجلس به لایحه اضافه کنید.
* دولت استفاده نکردن از پول نفت در واردات را به لایحه اضافه کند
پاپیزاده: شما به عنوان دولت باید این کار را انجام دهید اما میدانم که دولت هیچ وقت این کار را نمیکند.
بهرامی ارضاقدس: ما اصلا روی اسم و عنوان وزارتخانه حساسیت نداریم، قطعا موافق تشکیل وزارت بازرگانی هم با همان کارکرد و شرایط 6 سال پیش نیستیم، حتما با توجه به تحولات جهانی و داخلی یک ساختار جدید مثلا با عنوان «تجارت و سرمایهگذاری خارجی» میتواند مناسب شرایط فعلی باشد.
* عنوان وزارتخانه جدید را وزارت واردات بگذارید
پاپیزاده: پس نظر ما را هم در اسم وزارتخانه جدید اعمال کنید و عنوان وزارتخانه جدید را وزارت واردات بگذارید.
بهرامی ارضاقدس: تشکیلاتی میخواهیم که موجب تسهیل تجارت و همچنین کاهش هزینههای مبادلات غیررسمی شود. وزارتخانهای مدنظر ماست که منجر به توسعه تجارت و حمایت از صادرات کالاهای غیرنفتی و خدمات شود. وزارتخانه مورد نظر ما وزارتخانهای است که ارتقاء سطح مشارکت در اتحادیههای تجاری، منطقهای و بینالمللی را ایجاد کند و میخواهیم وزارتخانهای تشکیل شود که در جهت توسعه تجارت الکترونیکی و استفاده از فناوریهای نوین قدم بردارد.
وزارتخانه مورد نظر ما آن وزارتخانهای است که موجب ارتقاء و بهرهوری و نوینسازی شبکههای توزیع برای حمایت از تولید و قطع واسطهها و حذف دلالها شود و به دنبال تنظیم منطقی بازار باشد و وزارتخانهای که یارانهها را هدفمند کند
پاپیزاده: این مسائلی که بیان کردید برنامه وزیر بازرگانی اسبق است.
بهرامی ارضاقدس: آفرین، درست میفرمایید.
پاپیزاده: این مسائل خوب است اما در عمل اجرا شده است؟
* مجلس بر عملکرد دولت در بخش بازرگانی نظارت نکرده است
بهرامی ارضاقدس: مجلس مسئول نظارت بر اجرای عملکرد دولت است، آیا مجلس این کار را انجام داده است؟
اگر ادغام وزارت بازرگانی و صنعت، معدن و تجارت اقدام درستی بود مقام معظم رهبری از آن به عنوان یک کار عجیب و غریب یاد نمیکردند، ایشان در رابطه با ادغام دو وزارتخانه مذکور میفرمایند: یکی از کارهای عجیب و غریب که برای بنده تا آخر معلوم نشد، همراه کردن وزارت بازرگانی با صنایع و معادن بود و هنوز هم برای من حل نشده است و آن روز که این کار را انجام میدادند برای من روشن نبود که چرا این کار را انجام میدهند.
ما که خودمان را ذوب در مقام ولایت میدانیم باید رفع ابهام کنیم.
پاپیزاده: فرمایشات ایشان ادامه دارد، لطفا ادامه آن را هم ذکر کنید.
بعد از مکاتبه آقای نعمتزاده با مقام معظم رهبری، مقام معظم رهبری در پاسخ به نعمتزاده بیان میکنند که اصراری بر نظر قبلی ندارم و نظر کارشناسی را در نظر بگیرید.
* اجرای قانون انتزاع ابزار نیاز دارد
حقپژوه: تشکلهای صنفی بخش کشاورزی تلاش کردند قانون انتزاع را به دست آوردند تا نقششان در تصمیمسازی پررنگتر شود و وزارت جهاد کشاورزی هم برای قانون مذکور نیازمند ابزار است.
در کشور ما دولت بر اقتصاد حاکم است اما در بسیاری از کشورها که وزارت بازرگانی مستقل دارند دولت فقط نقش حمایتگری را دارد. اگر ساختاری در دولت وجود داشت که به جای مردم مدیریت اجرایی را به دست نمیگرفت، آنگاه فرقی نمیکرد که بخش بازرگانی کشاورزی زیرمجموعه کدام وزارتخانه باشد.
حسینی: آقای آل اسحاق شما شورای تولید و توزیع را تجربه مثبت عنوان کردید، شورای تولید و توزیع همین قانون تمرکز است پس از آن حمایت کنید. شما امروز اگر وزیر بازرگانی بودید قیمت گوشت 60 هزار تومانی را چگونه ارزان میکردید؟
پاپیزاده: با واردات گوشت را ارزان میکنند.
آلاسحاق: ما یک اصل اقتصاد مقاومتی داریم، مدیریت واردات، واردات برای تولید در جهت صادرات که اگر این محور را به عنوان وظایف بازرگانی قبول کنید همه این سوالات پاسخ داده میشود.
* در شرایط بحرانی کالا وارد میکنم
آل اسحاق: اگر وزیر بودم و وضعیت یک کالا در شرایط بحرانی قرار میگرفت قطعا واردات میکردم اما مسئله گوشت بحرانی نیست و برای کاهش قیمت گوشت نیاز به اقدامات زمانبر وجود دارد. برای کاهش قیمت گوشت هم باید به تولید نگاه کرد و هم باید به مردم توجه شود.
این مسئله باید در زمان و به تدریج حل شود و حل شدن این مسئله در زمان به معنای آن نیست که جلوی واردات را گرفت. با دستور هم نمیشود موضوع را حل کرد بلکه باید ساختارسازی شود و زیرساختهای لازم برای آن انجام شود تا این مسئله طی زمان حل شود.
انتهای پیام/
9288455