به گزارش خبرنگار فعالیتهای قرآنی خبرگزاری فارس در ادامه انتشار مفاهیم سورههای پایانی قرآن کریم که در برنامه فهم زبان قرآن رادیو قرآن بیان میشود به سوره مبارکه «بینه» رسیدیم. در این گزارش مفاهیم آیات 1 تا 5 سوره بینه تقدیم میشود.
سوره مبارکه «بینه» سورهای است مدنی که در مصحف شریف به عنوام سوره نودوهشتم جای گرفته و صدمین سورهای است که بر قلب پیامبر(ص) نازل شده است.
ترجمه
به نام خداوند رحمتگر مهربان
کافران اهل کتاب و مشرکان دستبردار نبودند تا دلیلی آشکار بر ایشان آید (1) فرستادهای از جانب خدا که (بر آنان) صحیفههایی پاک را تلاوت کند (2) که در آنها نوشتههای استوار است (3) و اهل کتاب دستخوش پراکندگی نشدند مگر پس از آنکه برهان آشکار برای آنان آمد (4) و فرمان نیافته بودند جز اینکه خدا را بپرستند و در حالی که به توحید گراییدهاند دین (خود) را برای او خالص گردانند و نماز برپا دارند و زکات بدهند و دین (ثابت و) پایدار همین است (5)
در فضیلت این سوره از رسول خدا(ص) روایت شده است که هر کس سوره مبارکه «بینه» را قرائت کند از مشرکان به دور است و جزو پیروان دین محمد(ص) بوده و خداوند او را مؤمن محشور کرده و به آسانی از او حسابرسی میکند. (ثواب الاعمال، ص124)
شرح واژگان کلیدی
سوره «بیّنه » از دو گفتار اصلی تشکیل شده است
مخالفت اهل کتاب و مشرکان با حجت خدا
سوره بیّنه با اشاره به عقاید باطل و شرکآمیز اهل کتاب یهود و نصارا و مشرکان عرب قبل از ظهور اسلام آغاز میشود و میگوید: آنان تا زمانی که خداوند دلیل روشن و آشکاری برایشان ارائه نکرده بود، میتوانستند ادعا کنند از روی جهالت و عدم آگاهی و انحرافی که در طول تاریخ برای پدرانشان به وجود آمده بود، به این عقاید گرایش یافتهاند؛ اما وقتی خداوند دلیلی روشن و غیر قابل انکار و به تعبیر قرآن «بیّنهای» برای آنان فرستاد، دیگر جای هیچ عذر و بهانهای باقی نمیماند. خداوند برای بیان این حقیقت، ابتدا میفرماید: اهل کتاب و مشرکان که به اسلام کافر شدند، هیچگاه از عقاید شرکآمیز خود دست برنداشتند، تا آنکه دلیلی روشن و غیر قابل انکار (بیّنه) برای آنها آمد.
آیه بعد به معرفی این دلیل آشکار میپردازد و میفرماید: آن دلیل آشکار، فرستادهای از جانب خدا است که صحیفههای پاک قرآنی را بر آنان تلاوت میکند. در آن صحیفهها نوشتههایی است که احکام و معارف الهی را که برپادارنده امور جامعه انسانی است بیان میکند.
با نزول این آیه، انتظار میرفت همه یهودیان، مسیحیان و مشرکان به رسول خدا(ص) ایمان بیاورند؛ اما آنها به دو گروه تقسیم شدند و تنها تعداد اندکی از آنها به رسول خدا(ص) ایمان آوردند با آنکه همه آنها قبل از آمدن پیامبر(ص) بر حقانیت او اتفاق نظر داشتند و منتظر ظهور پیامبر اسلام(ص) و بعثت او بودند. آیه بعد میفرماید: کسانی که شریعت و کتاب آسمانی به آنان داده شد، به پراکندگی دچار نشدند و به دو گروه مؤمن و کافر تقسیم نشدند؛ مگر پس از آنکه دلیل روشنی برایشان آمد.
آیه بعد با تأکید بر حقانیت تعالیم پیامبر اسلام(ص)، اهل کتاب و مشرکانی را که به پیامبر(ص) ایمان نیاورده بودند، مورد ملامت قرار داده، میگوید: چرا به این آیین الهی ایمان نیاوردند؟ در حالی که تنها به آنها دستور داده شده بود، خدا را بپرستند و بیآنکه از راه اعتدال خارج شوند تنها از خدا پیروی کنند و نماز را برپا دارند و ذکات بپردازند و بیشک این آیین، همان دینی است که سعادت جامعه انسانی را تضمین میکند.
نمودار 5 آیه نخست سوره بینه
6121166