به گزارش فرهنگ نیوز؛در روایات ما «ذکر کثیر» به معنای بسیار به یاد خدا بودن و از خدا غافل نشدن است، و به معنای واقعی کلمه؛ یعنی توجه به خدا با تمام وجود و نه تنها با زبان است.   کسی را می‏ توان اهل ذکر کثیر دانست که در هر حال و در هر شرایط به یاد خدا باشد و پرده‏ های غفلت از خدا را کنار بزند و وسوسه‏ های شیاطین را دور سازد و اگر لغزشی از او سر زند، فوراً در مقام توبه و جبران در آید، تا از صراط مستقیم الهی فاصله نگیرد.



مقام اهل ذکر کثیر مقامی رفیع است. همان‏گونه که در روایت «ابو سعید خدری» آمده است که: از پیامبر اسلام(ص) سؤال شد:در قیامت، مقام کدام یک از بندگان خدا از همه برتر است؟

حضرت فرمود: اَلذَّاکِرُونَ اللَّهَ کَثِیراً؛ کسانی که خدا را بسیار یاد می ‏کنند.  ابو سعید می ‏گوید: عرض کردم: آیا آنها از رزمندگان در راه خدا نیز والامقام‏ترند؟ فرمود:لَوْ ضَرَبَ بِسَیْفِهِ فِی الْکُفَّارِ وَالْمُشْرِکِینَ حَتّی‏ یَنْکَسِرَ وَیَخْتَضِبَ دَماً لَکانَ الذَّاکِرُونَ اللَّهَ اَفْضَلَ دَرَجَةً مِنْهُ؛  اگر رزمنده‏ با شمشیرش آن‏قدر بر پیکر کفّار و مشرکین بزند که شمشیرش بشکند و با خون رنگین شود، باز هم مقام ذاکران خدا از مقام او برتر است.



در این حدیث، مقام اهل ذکر کثیر از مقام رزمندگان اسلام نیز بالاتر و برتر معرفی شده است. دلیل آن نیز این است که جهاد خالصانه، بدون یاد خدا و توجّه به او ممکن نیست.  در کلمات مفسّران قرآن و روایات اسلامی برای ذکر کثیر تفسیرهای گوناگونی بیان شده است که ظاهراً تمام آنها از قبیل بیان مصداق بوده،  مفهوم وسیع ذکر کثیر بسیار به یاد خدا بودن شامل تمام آنها می ‏شود.  بعضی از مفسّران گفته ‏اند:ذکر کثیر آن است که در حال قیام و قعود و به هنگامی که به بستر می ‏رود، یاد خدا کند.در کلمات بعضی از مفسّران قرآن، ذکر کثیر به ذکر صفات علیا و اسماء حسنی‏ و تنزیه پروردگار از آنچه شایستة او نیست، یا مانند آن تفسیر شده است.



در حدیثی از پیامبر اسلام(ص) چنین نقل شده است:اِذا اَیْقَظَ الرَّجُلُ اَهْلَهُ مِنَ اللَّیْلِ وَتَوَضَّئا وَصَلَّیْا کُتِبا مِنَ الذاکِرِینَ اللَّهَ کَثِیراً وَالذَّاکِراتِ؛ هرگاه مرد همسرش را شبانگاه بیدار کند و هر دو وضو بگیرند و نماز (شب) بخوانند، از مردان و زنانی خواهند بود که بسیار یاد خدا می‏ کنند.



در تفسیر آیاتی از قرآن که به ذکر کثیر دستور داده یا آن را از صفات مؤمنان شمرده‏اند، روایاتی وارد شده است که آن آیات را با تسبیح فاطمه‏(س) تطبیق داده و از مصادیق ذکر کثیر شمرده‏اند؛ البته درست است که ذکر کثیر به معنای توجه قلبی به خدا و بلکه توجّه با تمام وجود به او است، و تسبیح فاطمه‏(س) در ظاهر تنها چند ذکر لفظی و زبانی است که در مجموع صد بار تکرار می‏شود، ولی اگر همین ذکرهای زبانی، با توجه کامل ادا شود، می‏ تواند مقدمه توجّه قلبی قرار گیرد، همان‏گونه که در نماز و امثال آن نیز مطلب از این قرار است.  در ادامه ضمن ارائة برخی از آیات که دربارة ذکر نازل شده ‏است، به روایاتی از ائمه(ع) اشاره می ‏کنیم که مصداق ذکر کثیر را تسبیح حضرت زهرا(س) معرفی کرده‏اند.