خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: مرور اخبار مهم حوزه فرهنگ، ادب و رسانه را در هفته‌ای که گذشت با خبرهایی که در نشست خبری هشتمین جشنواره ادبی «یاد و یادگار» اعلام شد، آغاز می‌کنیم. حجت الاسلام علی کمساری معاون فرهنگی و هنری موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) در این کنفرانس مطبوعاتی گفت: اولین ویژگی دوره جشنواره «یاد و یادگار» نسبت به هفت دوره قبل، تشکیل شورای سیاستگذاری برای جشنواره متشکل از چهره‌هایی چون مصطفی محدثی‌خراسانی، حجت الاسلام عبدالله حسینی، عبدالجبار کاکایی، رضا عبداللهی، روشن سلیمانی، حمید هنرجو و خانم طارمی است.

حذف بخش‌های «داستان»، «نثر ادبی» و «وبلاگ نویسی» از جشنواره یاد و یادگار

به گفته وی، از امسال به بعد این جشنواره تنها به موضوع شعر اختصاص پیدا خواهد کرد و بخش داستان و نثر ادبی و نیز وبلاگ نویسی از آن حذف شده است. از سوی دیگر امسال به ظرفیت های بین المللی نیز برای جشنواره توجه شده و بخش بین الملل با مسئولیت آقای حسینی به این جشنواره اضافه شده همچنین دبیر علمی این جشنواره سرکار خانم راکعی و دبیر اجرایی جشنواره نیز به اقای هنرجو سپرده شده است.

بر اساس اعلام، هشتمین جشنواره یاد و یادگار، بازه زمانی سی ام مهر ماه تا سی ام دی ماه را برای دریافت اشعار از شاعران کشور در قالب های کلاسیک، آزاد، ترانه، کودک و نوجوان و نیز زبان و گویش های محلی تعیین کرده است. مراسم اختتامیه این جشنواره در یکی از روزهای نیمه اول اسفند برگزار می‌شود و جایزه نفر نخست چهار سکه بهار آزادی، نفر دوم سه و نفر سوم دو سکه تعیین شده است و همچنین قرار است از چند نفر از بزرگان شعر که به اندیشه و منش حضرت امام قرابت زیادی در آثارشان داشته اند، در اختتامیه جشنواره تقدیر شود.

جایزه دکتر نطقی در دستان یونس شکرخواه

اما بشنوید از مراسم افتتاحیه یازدهمین کنفرانس بین‌المللی روابط عمومی ایران که با اعطای جایزه دکتر نطقی به یونس شکرخواه به عنوان پدر علم روزنامه نگاری آنلاین کشور همراه بود. شکرخواه جایزه خود را از دستان پرویز اسماعیلی، حسن بشیر، حسام‌الدین آشنا، آخوندی وزیر راه و شهرسازی، مهدی باقریان و هادی ایازی قائم مقام وزیر بهداشت دریافت کرد.

دستاورد ایران از حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت چه بود؟

اما در روزهای ابتدایی هفته جاری، نشستی خبری به منظور بررسی دستاوردهای ایران از حضور در نمایشگاه فرانکفورت برگزار شد. سیدعباس صالحی معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد با اشاره به حضور مدیریت‌های دولتی و اداری در نمایشگاه کتاب فرانکفورت و بیان این نکته که «در بعضی از دوره‌ها، مدیران دولتی در این نمایشگاه گاهی وقت‌ها رژه می‌رفتند و افرادی که صلاحیت حضور داشتند، یا دیده نمی‌شدند و یا کمتر حضور داشتند» حضور امسال ایران را در این نمایشگاه معتبر جهانی، مثبت ارزیابی کرد.

همچنین امیرمسعود شهرام‌نیا مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران که مسئولیت غرفه ایران را هم در نمایشگاه امسال کتاب فرانکفورت بر عهده داشت، ضمن تائید اظهارات صالحی، گفت: امسال برای اولین بار ما با تعبیر کامل و جامع Collective Stand برای ایران مواجه بودیم چیزی که سال ها برای ما یک آرزو بود.

در ادامه این جلسه، نادر قدیانی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با اشاره به حضور ایران در 15 دوره اخیر این نمایشگاه و مشارکت کشورمان را در دوره شصت و ششم آن، خوب ارزیابی کرد و گفت: تنوع موضوعی کتاب های عرضه شده و در عین حال عرضه آنها در یک غرفه تجمیعی، نشان از یک برنامه ریزی درست بود.

قدیانی در عین حال صنعت نشر کشور را صنعتی با بنیه ضعیف خواند و با بیان این نکته که ناشران بخش خصوصی به دلیل مشکلات عدیده اقتصادی و زیرساختی، کماکان نیازمند حمایت دولت هستند، خواستار توجه جدی تر دولت به مساله کپی‌رایت بخصوص در زمان حضور در نمایشگاه‌های بزرگی مانند فرانکفورت و بولونیا شد.

همچنین محمود آموزگار دبیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران هم درباره ملاقات‌های انجام شده از سوی این اتحادیه برای مذاکره در خصوص فروش رایت کتاب‌های ناشران ایرانی در نمایشگاه امسال کتاب فرانکفورت،گفت که این اتحادیه 74 قرار ملاقات در فرانکفورت داشت که از این تعداد 21 قرار ملاقات توسط آژانس ادبی غزال برگزار شد و مابقی را خود اتحادیه انجام داده است و از نکات بارز این قرارها، حضور باانگیزه و هدفمند ناشران خارجی به ویژه در بخش‌های انتشاراتی دانشگاه‌های معتبر دنیا بود.

همنشینی سفیران هند و پاکستان در یک شب ایرانی پس از 50 سال

در یک خبر فرهنگی دیگر، شب زبان و ادبیات اردو به عنوان صد و هفتاد و سومین شب از شبهای مجله بخارا برگزار شد که در این مراسم ادبیات فراتر از سیاست قرار گرفت و شاهد همنشینی سفیران هند و پاکستان در شب زبان و ادبیات اردو، بودیم.

شب «زبان و ادبیات اردو» بهانه‌ای شد تا سفیران هند و پاکستان در ایران، پس از پنجاه سال کنار همدیگر بنشینند. در این مراسم و در حالی که ابتدا از سفیر هند خواسته شد تا برنامه را با سخنرانی خود آغاز کند، او نوبت خود را به سفیر پاکستان داد تا آغازگر این نشست باشد.

در این شب که سفیران هند و پاکستان پس از پنجاه سال کنار یکدیگر نشستند، علی دهباشی مراسم را آغاز کرد و با خوش آمدگویی به سفیران این دو کشور، استادان و دانشجویان دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران ، بخش زبان و ادبیات اردو، و دوستداران فرهنگ و تمدن شبه قاره، از سفیر هند خواست تا این نشست را آغاز کند اما سفیر هند، آقای دی.پی.سری واستوا جای خود را به سفیر پاکستان داد تا آغازگر این نشست باشد. در ادامه این مراسم و پس از سخنرانی هر دو سفیر، همچنین از دو کتاب شعر «ناموعود» سروده شهرام سرمدی و «منتخب نغمه خداوندی گیتا» نوشته فرزانه اعظم لطفی رونمایی شد.

اظهار نظر قابل تامل یک مقام دولتی درباره نگاه نظام به مخالفانش در خارج از کشور

اما بشنوید از یک اظهار نظر قابل تامل از سوی یک مقام دولتی در خصوص ایرانیان خارج از کشور. قهرمان سلیمانی معاون آموزش و پژوهش سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در نخستین نشست عصر فرهنگ ملل با عنوان «دیپلماسی فرهنگی و شاخصه‌های آن در جمهوری اسلامی ایران» به سوالی مبنی بر اینکه بخشی از معرفی فرهنگ ایران به جهان، توسط چهره‌ها و جریان‌هایی انجام می‌شود که لزوما در راستای منافع نظام فعالیت نمی‌کنند. سیاست مشخص نظام در قبال این قبیل افراد و گروه‌ها چیست؟ پاسخ داد.

وی گفت: این یک واقعیت است که جمعیت ایرانیان خارج از کشور در یک فضای ژله‌ای حرکت می‌کنند. شما شاهد بوده‌اید که زمانی که جورج بوش رئیس جمهوری سابق آمریکا سودای حمله به ایران را در سر داشت و آن را در قالب تهدیدهایی مطرح می‌کرد، برخی از کسانی که به گفته شما همسویی هم با نظام جمهوری اسلامی نداشتند، مقابل این زیاده‌خواهی‌ها ایستادند.

این مقام مسئول در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سپس تاکید کرد: خوشبختانه نظام هم این مسئله را پذیرفته است؛ سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران حتی ضد انقلاب‌ها را شهروند ایران می‌دانند و حتی اگر زمانی در مقابل نظام، با اسلحه ایستاده باشند، نظام خود را موظف می‌داند که از حقوق آنها در خارج از کشور دفاع و حمایت کند. به عنوان مثال فعالیت‌هایی که آقای یارشاطر در حوزه فرهنگی انجام داده، فعالیت‌های مهمی است و اتفاقاً قبلاً هم در ایران منتشر شده و تجدید چاپ هم می‌شوند. چه اشکالی دارد این آثار در ایران هم خوانده شوند؟ همه کسانی که شناسنامه ایرانی دارند، مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران هستند و مقام معظم رهبری در این باره دستور اکید دارند و به صورت مکتوب این موضوع را به مسئولان ذیربط اعلام و ابلاغ کرده‌اند و تصریح کرده‌اند که اگر حتی کسی مخالف جمهوری اسلامی ایران هم هست، در خارج از کشور باید مورد حمایت باشد.

علیرضا قزوه و مقایسه «فروخ فرخزاد» با «طاهره صفارزاده»

در خبری دیگر، علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در نشست خبری دومین کنگره ادبی طاهره صفارزاده به مقایسه وی با فروغ فرخزاد پرداخت و گفت: فروغ را در جامعه ما هنوز خیلی‌ها  خوب نمی‌شناسند و او را متعلق به ادبیاتی می‌دانند که با معنویت بیگانه است. این در حالی است که او در کارهای آخرش به ویژه در «تولید دیگر» و «ایمان بیاورید به آغاز فصل سرد»، فروغ دیگری شده بود و تحول را می‌شد در او دید و در نهایت نیز به قول مقام معظم رهبری عاقبت به خیر شد. فروغ قبل و بعد از انقلاب به اندازه‌ای که مستحقش بود تحویل گرفته شد و همیشه هم نامش جلوتر از شعر حرکت کرد چون سبک خاص خودش را پدید آورده بود.

قزوه سپس چنین گفت: به نظر من مرحوم صفارزاده در ترازوی شعر سنگین‌تر از فروغ است. به نظرم صفارزاده از نظر اندیشه برتر از فروغ و فروغ در حوزه فرم برتر از صفارزاده است. من نمی‌خواهم مقایسه کنم اما سوالم این است که چرا صفارزاده را به اندازه فروغ تحویل نگرفتیم؟ خیلی از آن 500 پایان نامه دانشگاهی که گفتم در ارتباط با شعر ایشان نوشته شده اما او هنوز شناخته نشده است.

چرا پیام چامسکی در کنفرانس سواد رسانه‌ای قرائت نشد؟

اما بشنوید از کنفرانس سواد رسانه‌ای و سخنرانی‌هایی که در آن ارائه شد.این کنفرانس قرار بود با پیام نوام چامسکی نظریه پرداز و زبانشناس آمریکایی افتتاح شود، اما این اتفاق نیفتاد. حامد امامی، دبیر این کنفرانس در این باره گفت: پیام آقای چامسکی بنابه دلایلی در کنفرانس سواد رسانه ای قرائت و یا پخش نمی شود. البته پیام این اندیشمند آمریکایی موردی نداشته که نشود آن را در این کنفرانس ارائه کرد اما از بیان دلایل این اتفاق هم معذوریم.

دکتر سعید‌رضا عاملی، استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران پس از ارائه سخنرانی خود با عنوان «از سواد رسانه‌ای تا سواد اینترنتی؛ سطوح مختلف سواد و نگاهی به سواد اینترنتی شهروندان ایرانی»، گزارشی از یک پیمایش ملی که با هدف بررسی وضعیت سواد اینترنتی در ایران انجام شده و محصول همکاری مرکز ملی فضای مجازی و دانشگاه تهران است، ارائه کرد که به گفته وی، حاصل 2 هزار و 134 پرسشنامه تکمیل شده در 31 استان کشور است که از این تعداد 788 پرسشنامه به صورت آنلاین و یک هزار و 346 پرسشنامه به صورت چهره به چهره تکمیل شده است.

بر اساس نتایج این پیمایش، مقایسه وضعیت سواد اینترنتی شهروندان ایران نشان می دهد که 13.7 درصد شهروندان دارای دانش فیلترگذاری خانگی و محیطی، 16.4 درصد شهروندان دارای دانش راه اندازی وبلاگ و وبسایت، 17.2 درصد شهروندان دارای دانش تنظیمات امنیتی سخت و نرم، 17.7 درصد شهروندان دارای دانش سخت افزاری، 20 درصد شهروندان دارای دانش نصب و راه اندازی نرم افزار، 20.3 درصد شهروندان دارای دانش راه اندازی و مدیریت ابزارهای ارتباطی، 21.8 درصد شهروندان دارای دانش نرم افزارهای پایه، 21.9 درصد شهروندان دارای دانش اتصال به اینترنت و شبکه، 23.7 درصد شهروندان دارای دانش یافتن نشانه اینترنتی و 24.1 درصد شهروندان دارای دانش ثبت نام و پر کردن فرم اینترنتی هستند.

عاملی سپس گفت: همچنین بر اساس یکی از نتایج این پیمایش بیشتر از 75 درصد کاربران اینترنتی در ایران فقط می توانند کسب اطلاعات کنند و یا از سایت و موتورهای جستجوگر اینترنتی، سرچ کنند، 70 درصد وبسایت های دولتی در ایران صرفا نقش ارائه اطلاعات دارند و تنها حدود یک درصد به ارائه خدمات به کاربران می پردازند، 90 درصد سایت های اینترنتی در ایران، از کاربران خود نمی خواهند که هویت خود را احراز کنند، افراد بالاتر از 50 سال دارای کمترین سواد اینترنتی و افراد بین 25 تا 29 سال با نمره 23 از 100، دارای بالاترین میزان سواد اینترنتی هستند، نمره سواد اینترنتی افراد بی سواد کمترین میزان یعنی 10.7 درصد است. این میزان برای دارندگان مدرک و دانشجویان مقطع دکتری به بالا، بالاترین رقم و 26.3 درصد است.

داوود زارعیان مدیرکل روابط عمومی شرکت مخابرات ایران در کنفرانس بین‌المللی سواد رسانه‌ای هم در کنفرانس سواد رسانه‌ای، با ارائه آماری اعلام کرد: تعداد سیم‌کارت‌هایی که در اختیار شهروندان ایران است، از مرز 100 میلیون فراتر رفته است.

همچنین دکتر سیدمحسن فاطمی استاد رشته روانشناسی اجتماعی دانشگاه هاروارد آمریکا در سخنرانی خود در این کنفرانس تاکید کرد که تفقه در دین آنگونه که تاکنون در ایران انجام شده است، می تواند در بعد رسانه هم مدنظر قرار گیرد.