آیا مریخ هم منطقه ممنوعه دارد؟

باشگاه خبرنگاران جوان - در حالی که ناسا و چین مریخ‌نوردهای پیشرفته‌ای را روی سیاره سرخ نشانده‌اند تا سرنخ‌هایی از حیات بیگانه پیدا کنند، برخی از جذاب‌ترین نقاط مریخ برای یافتن حیات عملاً ورود ممنوع هستند. اما چرا باید بهترین نقاط برای کشف حیات را ممنوع کرد؟ 

ناسا و آژانس فضایی چین (CNSA) در سطح مریخ دنبال یافتن این پرسش بزرگ هستند که آیا احتمال دارد در گذشته یا حتی امروز در مریخ زندگی وجود داشته باشد؟

یافتن پاسخ این پرسش هرچقدر هم که مهم باشد، همواره یک نگرانی بزرگ‌تر از آن وجود دارد. اگر روزی نشانه‌ای از زندگی در سیاره سرخ پیدا کنیم، چطور مطمئن شویم که خودمان آن را از زمین به مریخ نبرده‌ایم؟ و مهم‌تر از آن چطور باعث نابودی آن نشویم؟

قانونی که جلوی کاوش بخش‌هایی از مریخ را گرفت

در اوج رقابت فضایی دهه ۱۹۶۰، آمریکا، شوروی و بریتانیا معاهده فضایی «Outer Space Treaty» را امضا کردند. سندی که علاوه‌بر ممنوعیت تسلیحات هسته‌ای و ادعای مالکیت بر اجرام فضایی، یک بند حیاتی داشت. هیچ ماموریت فضایی حق ندارد سیارات دیگر را «آلوده» کند.

این بند از همان ابتدا برای حفاظت از محیط‌های احتمالی میزبان حیات نوشته شد. جدای از امکان احتمال انتقال حیات میکروبی از زمین به سیاره سرخ، اگر زیست میکروبی روی مریخ وجود داشته باشد، میکروب‌های زمینی می‌توانند آن را نابود کنند یا تغییر ژنتیکی دهند.

اگر میکروب‌های زمینی در محیطِ مناسب مریخ شروع به رشد کنند، هیچ‌وقت نخواهیم فهمید زندگی بومی سیاره چه بوده است.

کدام بخش‌های مریخ در خطر هستند؟

با اینکه هنوز هیچ نقطه‌ای رسماً «منطقه ویژه» اعلام نشده، اما چند ناحیه به‌عنوان «مناطق نامطمئن» یا کاندیدا شناخته می‌شوند.

۱) Recurring Slope Lineae (RSL)

خطوط تیره‌ای که فصل‌به‌فصل روی دامنه‌ها ظاهر می‌شوند. ابتدا تصور می‌شد نشانه جریان آب باشند، هرچند هنوز مشکوک‌ هستند.

۲) اقیانوس‌های زیرسطحی مریخ

اخیراً نشانه‌هایی از انبوه آب مایع در عمق ۱۱ تا ۲۰ کیلومتری مریخ دیده شده است. البته دسترسی به این عمق برای مریخ‌نوردهای فعلی دست‌نیافتنی است و فعلاً خطری از نظر آلودگی آن‌ها را تهدید نمی‌کند.

۳) برخی ساختارهای زمین‌شناختی جدید 

در سال جاری، مریخ‌نورد استقامت در منطقه Bright Angel نشانه‌های احتمالی «ردپای‌زیستی» پیدا کرد. اما قبل از هر ادعایی، تیم پژوهشگران باید ۱۰۰٪ از درستی این کشف مطمئن شود.

دانشمندان مخالف این محدودیت‌ها

گروهی معتقدند سخت‌گیری‌های COSPAR هزینه مأموریت‌ها را بالا برده و باید کاهش پیدا کند تا بتوان سریع‌تر به دنبال زندگی بیگانه گشت.

اما پژوهش‌های جدید می‌گویند این یک اشتباه بزرگ است چرا که هر سال اشکالی از حیات روی زمین کشف می‌شود که «سخت‌جان‌تر» از چیزی است که فکر می‌کردیم. در عین حال هر سال شرایط جدیدی روی مریخ پیدا می‌شود که شبیه محیط‌های قابل سکونت زمین است.

به بیان ساده‌تر اکنون می‌دانیم که شانس زنده ماندن میکروب‌های زمینی روی مریخ ممکن است بیش از چیزی باشد که فکر می‌کردیم. در نتیجه تا زمانی که مطمئن نشویم میکروب‌های زمینی نمی‌توانند در مریخ رشد کنند، نزدیک شدن به برخی مناطق جذاب این سیاره ممکن است به معنی نابودی همان شکل از حیاتی باشد که مدت‌ها به دنبال آن بوده‌ایم.

به همین دلیل، «مناطق ویژه» اگر شناسایی شوند بهتر است فعلاً دست‌نخورده باقی بمانند.

منبع: خبر آنلاین