عدسی؛ مرهم روزهای سربیِ شهر

باشگاه خبرنگاران جوان - هوای شهر که خاکستری می‌شود، انگار صدای نفس‌ها هم گرفته‌تر از همیشه در کوچه‌ها می‌پیچد. در روزهایی که آلودگی، پرده‌ای دودآلود میان آدم و آسمان آبی کشیده، گاهی یک کاسه غذای ساده می‌تواند کار همان آسمان را بکند؛ سقفی آرام‌بخش بر روحی که زیر فشار روزمرگی و دود، ترک برداشته است. این گزارش، روایت همین پناه بردنِ ساده است؛ پناه به عدس و سوپ عدس، یکی از قدیمی‌ترین معجزه‌های گرمِ سفره‌های ایرانی.

در متون دینی، عدس نه فقط قوت جسم بلکه غذای روح دانسته شده است. روایتی مشهور در منابع حدیثی می‌گوید: «علیکم بالعدس؛ فإنّه مبارکٌ مقدّسٌ یرقّ القلب…»؛ یعنی بر عدس پایدار باشید که غذایی پربرکت و نرم‌کننده دل است. همین نگاه مهربانانه به عدس، در روزگاری که عصبانیت، خستگی و تنگی نفس مهمان خانه‌هاست، معنایی دوچندان می‌یابد.

جالب آن‌که این نگاه قدسی، امروز از سوی علم نیز پشتیبانی می‌شود. در یکی از مقالات منتشرشده در پایگاه علمی PubMed، پژوهشگران اشاره می‌کنند که عدس به دلیل داشتن ترکیبات فنولیک و آنتی‌اکسیدانی، اثرات ضدالتهابی قابل توجهی دارد؛ و این یعنی در روز‌هایی که آلودگی مجاری تنفسی را تحریک می‌کند، خوردن غذا‌هایی با چنین خاصیت‌هایی می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.

غذایی که در روز‌های آلوده به آن نیاز داریم

پزشکان تغذیه نیز سخن مشابهی دارند. در گزارشی که کلینیک تغذیه مروستی منتشر کرده، تاکید شده عدس سرشار از فیبر، آهن، پتاسیم و ویتامین‌های گروه B است و مصرف آن به خصوص برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش خستگی مفید است. این همان چیزی است که بدن در روز‌های آلودگی هوا بیشتر از همیشه به آن نیاز دارد؛ غذایی که هم سبک و زودجذب باشد و هم ریه را درگیر نکند.

یک غذای باشخصیت و سریع و خوشمزه

پخت عدس هم مانند شخصیت خودش، بی‌ادعا و سریع است. برای یک خانواده چهار نفره، حدود نیم کیلو عدس کافی‌ست؛ عدس قرمز ظرف ده تا پانزده دقیقه نرم و آماده می‌شود و عدس سبز کمی بیشتر، حدود بیست دقیقه زمان می‌برد. تنها کافی‌ست عدس شسته‌شده را با سه چهار برابر آب، روی حرارت بگذاریم، کمی پیاز تفت‌خورده به آن اضافه کنیم و پس از چند جوش کوتاه، چنان سوپی حاضر می‌شود که بخارش از درون آدمی را نرم می‌کند.

پزشکان ورزشی در گزارشی که سایت GreenSport منتشر کرده، تاکید می‌کنند که خیس کردن عدس سرعت پخت را بالا می‌برد و هضم آن را آسان‌تر می‌کند؛ و همین ویژگی برای روز‌هایی که حوصله‌مان کم است، نعمتی بزرگ است.

اقتصاد خانه را فراموش نکنید

از نظر اقتصادی نیز عدس در این روز‌های گرانی سفره، نعمتی ارزان و در دسترس است. به نوشته تحلیل‌گران مواد غذایی در سایت Arad Branding، عدس از مقرون‌به‌صرفه‌ترین حبوبات بازار است و نیم کیلو عدس ـ که برای چهار نفر کفایت می‌کند ـ در مجموع با چند قلم مواد ساده مثل پیاز، سیر و ادویه، هنوز هم یک غذای کم‌هزینه به حساب می‌آید.

همین سادگی و قیمت مناسبش است که آن را به انتخابی خردمندانه برای خانواده‌ها در روز‌های پرترافیک و آلوده تبدیل می‌کند؛ روز‌هایی که آدم می‌خواهد هرچه زودتر به خانه پناه ببرد و غذای گرم و سالمی روی میز داشته باشد.

این غذا حالمان را خوب می‌کند

و شاید زیبایی عدس در همین باشد: غذایی است که از خاک می‌روید، بی‌تکلف، و به جان انسان گرما می‌بخشد. وقتی هوا آلوده است و شهر خسته، سوپ عدس فقط یک غذا نیست؛ مرهمی‌ست آرام، هم دعاست، هم مراقبت از تن. گویی با هر قاشق از آن، نه فقط التهاب و خستگی، بلکه غبار‌های دل هم فرو می‌نشینند؛ و شاید همین است راز اینکه از گذشته‌های دور تا دنیای پر دود امروز، عدس هنوز کنار ما مانده؛ همچون دوستی که در سخت‌ترین روزها، گرم‌ترین پناه می‌شود.

منبع: فارس