گنبدی از جنس آهن بر فراز رومانی؛ آیا سپر اسرائیل، امنیت اروپا را تضمین می‌کند؟

در میانه آتش جنگ اوکراین، یک خبر امنیتی مهم در اروپا پیچید: رومانی به دنبال خرید سامانه پدافند هوایی "گنبد آهنین" اسرائیل است. سامانه‌ای که به ادعای سازندگانش، بیش از ۹۰ درصد موفقیت دارد و در درگیری‌های اخیر منطقه، در برابر موشک‌ها و پهپاد‌های محور مقاومت، کارایی خود را "به رخ کشیده است". اما آیا این گنبد آهنین، واقعاً می‌تواند امنیت کامل را برای کشوری در نزدیکی یک منطقه جنگی فعال به ارمغان آورد؟ این اقدام، چه پیامد‌هایی برای معادلات امنیتی منطقه خواهد داشت؟



سامانه پدافند هوایی "گنبد آهنین" بدون شک پرکاربردترین سامانه دفاع هوایی در سراسر جهان است. این سامانه پیشرفته، که ستونی کلیدی در راهبرد دفاعی چندلایه‌ای اسرائیل به شمار می‌رود، نرخ موفقیت بالای ۹۰ درصدی را به خود اختصاص داده است. پس از حمله حماس به اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳، جهان شاهد اثربخشی گنبد آهنین در دفع پرتابه‌های شلیک‌شده از سوی دشمن بود. این سامانه با همکاری سامانه‌های "آرو ۲/آرو ۳" و "فلاخن داوود" (David’s Sling)، جان بی‌شمار افراد را در برابر حملات کشنده پهپادی، موشکی و راکتی که از سوی ایران و گروه‌های نیابتی منطقه‌ای آن شلیک شده‌اند، نجات داده است. "گنبد آهنین" توجه کشور‌های خارجی، و اخیراً رومانی را به خود جلب کرده است.



این هفته، یونوت موشتانو، وزیر دفاع رومانی، اعلام کرد که دولت رومانی به دنبال واردات سامانه پدافند هوایی گنبد آهنین است. به گفته رسانه‌های خبری رومانی، سامانه دفاع هوایی اسرائیل بهتر می‌تواند از رومانی در برابر حملات موشک‌های کوتاه‌برد و بسیار کوتاه‌برد محافظت کند. موشتانو در مصاحبه‌ای با شبکه دولتی TVR گفت: "این‌ها سامانه‌های موشکی دفاعی هستند که ما نداریم و به آنها نیاز داریم. اگر بخواهم مثالی بزنم، وقتی تصاویر تل‌آویو را می‌بینیم که ایرانی‌ها حمله می‌کنند و گنبد آهنین را می‌بینیم، آن سامانه "شوراد-وشوراد" (SHORAD-VSHORAD) است و از تل‌آویو محافظت می‌کند. از ما نیز محافظت خواهد کرد. چه فرودگاه‌ها باشد، چه پایگاه‌های نظامی، یا خدای ناکرده، اگر نیاز به دفاع از شهرهایمان داشته باشیم. "



با توجه به نزدیکی رومانی به منطقه جنگی فعال اوکراین، تمایل دولت این کشور برای دستیابی به قابلیت‌های دفاع هوایی پیشرفته‌تر منطقی به نظر می‌رسد. سپتامبر گذشته، گزارش شد که بقایای موشک‌ها و پهپاد‌هایی که مسکو به سمت کی‌یف شلیک کرده بود، در رومانی فرود آمدند. در واقع، در طول سال اول حمله روسیه، بقایای مشابهی حداقل ۱۶ بار در کشور‌های همسایه فرود آمده بود. از آنجایی که رومانی مرز ۴۰۰ مایلی (حدود ۶۴۰ کیلومتری) با اوکراین دارد، قلمرو و حریم هوایی آن به راحتی می‌تواند تحت تأثیر جنگ جاری قرار گیرد.



گنبد آهنین



همان‌طور که اسرائیل به شدت در برابر حملات موشکیِ گروه‌های نیابتی توسط گنبد آهنین محافظت می‌شود، رومانی نیز به زودی این مزیت را خواهد داشت. این سامانه دفاع هوایی متحرک و مناسب برای هر شرایط آب و هوایی، که توسط شرکت‌های "رافائل سیستم‌های دفاعی پیشرفته" (Rafael Advanced Defense Systems) و "صنایع هوافضای اسرائیل" (Israel Aerospace Industries) توسعه یافته، برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ در اسرائیل به کار گرفته شد. "سپر" اسرائیل در برابر حملات راکتی، قادر به رهگیری و انهدام پرتابه‌های کوتاه‌برد در برد ۴ کیلومتر تا ۱۴۵ کیلومتر است. از موشک‌های کروز و خمپاره‌ها گرفته تا پهپاد‌ها و راکت‌ها، سیستم فرماندهی و کنترل گنبد آهنین می‌تواند بسیاری از پرتابه‌هایی را که تهدید فوری برای غیرنظامیان اسرائیل محسوب می‌شوند، رهگیری کند.



منبع: نشنال اینترست