وقتی سایه بیگانگان بر تصمیمات کشور سنگینی می‌کرد

باشگاه خبرنگاران جوان - اسناد منتشرشده پرده از ذهنیتی می‌بردارد که در آن، رجال عصر پهلوی باور چندانی به توان استقلال و اراده ملی نداشتند. آنان در فضایی آکنده از ترس و وابستگی، همه‌چیز را به خواست بیگانگان گره زده بودند و در برابر نفوذ خارجی، خود را ناتوان می‌دیدند. روایت احمد آرامش از «در بند بودن همیشگی ایرانیان در قید قدرت‌های غربی»، تصویری روشن از کشاکش جناح‌های وفادار به انگلیس و آمریکا در ساختار قدرت آن دوران ارائه می‌دهد.

این اسناد نشان می‌دهد که ترس از بیگانگان چنان در ذهن و ضمیر رجال عصر پهلوی رسوخ کرده بود که قادر به ارائه هیچگونه راهکار مستقلی برای اوضاع کشور نبودند و همه‌ی تحولات کشور را منوط به اراده‌ی بیگانگان می‌دانستند. متأسفانه عدم خودباوری و اعتقاد به فعال مایشاء بودن بیگانگان، نهایتاٌ منجر به پرورش رجالی ‌گردید که خود را فاقد اراده در برابر بیگانگان می‌دانستند. در بخشی از این سند به نقل از «احمد آرامش» آمده است: «ما [ایرانیان] همیشه در قید انگلیسی‌ها بوده و خواهیم بود ولی باز هم خدا پدر آن‌ها را بیامرزد چون آمریکایی‌ها هم نفت، هم سرمایه، هم نیروی انسانی و هم تولید کشاورزی ما را از بین برده و می‌برند.» این اظهارات ادامه تلاش جناح انگلیسی برای مقابله با تسلط جریان طرفدار آمریکا می‌باشد.

منبع: کافه تاریخ