گلیم به عنوان صنایع دستی فاخر ایرانی محسوب می شود .این کالا دستبافته ایست از جنس پشم که به دست هنرمندان این رشته بافته می شود . برای خرید گلیم دستباف از فروشگاه صنایع دستی باید به یکسری نکات توجه کرد . چراکه گلیم دارای انواع مختلفی است .
اگر شما نیز به خرید گلیم دستباف علاقه مند هستید، حتما این مقاله را انتها مطالعه بفرمایید . گلیم دارای انواع مختلفی است، که در این مقاله سعی داریم موارد و نکات خرید یک گلیم دستباف را ارئه دهیم .
برند صنایع دستی دوراونتاش یکی از ارائه دهندگان انواع گلیم دستباف در ایران است . حالا که حرف از انواع گلیم است قبل از اینکه دچار سردرگمی شویم، در این مقاله سعی کردیم بر اساس سه مشخصه؛ ابعاد، نوع بافت و ناحیه بافت آنها را دسته بندی کرده و مدل های مختلف را برای شما بررسی کنیم.
انواع گلیم از نظر نوع بافت
می توان بر اساس شیوه بافت گلیم و ابزاری که برای آن ها استفاده می شود انواع گلیم دستباف را در 3 دسته اصلی قرار داد:
1. گلیم ساده یا تخت
این مدل گلیم ها بسیار ساده بافته می شوند . همچنین بافت آنئها طوری است که از دو طرف کار می توان استفاده کرد .و به دلیل ساده بودن نوع بافت به آن ها گلیم دورو و ساده نیز گفته می شود .همچنین دارای ضخامت کمتری نسبت به سایر مدل ها دارد و جز رایج ترین گلیم ها نیز هستند .
2. گلیم یک رو یا ورنی
این نوع گلیم ها که با نام سوماک نیز شناخته می شود نسبت به مدل قبلی دارای ضخامت کمتری می باشد دارای بافتی پود پیچ می باشند و دارای خواستگاهی قفقازی می باشد و از دیر باز در کشور ایران و ترکیه در حال بافته شدن می باشد.
گلیم ورنی که به آن سوزنی نیز گفته می شود بدون مراجعه به نقشه توسط دختران و زنان عشایر بافته می شود .
اولین بافندگان این نوع گلیم ها عشایر بودند و همانطور که باید حدس زده باشید در مناطق ترک زبان ایران باید با محبوبیت بالاتری همراه باشد. ورنی در واقع یکی از انواع گلیم های استان های اردبیل و آذربایجان شرقی می باشد که دارای نقوش هندسی و حیوانات و نقش‌مایه‌های ساده می باشد.
3. گلیم برجسته یا پرزدار
در بین انواع گلیم دستباف این نوع بیشترین شباهت را به فرش های دستباف دارا می باشد و به اینگونه عمل می شود که از روی نقشه قالی بر روی چله گره زده می شود و در پایان پرزها و یا همان خامه های اضافی را میچینند.
البته لازم است به این موضوع اشاره شود که در این نوع گلیم ها زمینه به گونه ای ساده طراحی می شود و خیلی مانند فرش از طرح و نقشه های متنوع استفاده نمی شود.
4. گلیم پشمی
گلیم پشمی، محصول هنر زنان روستایی و عشایر با مواد و ابزار در دسترس ایشان است. گلیم پشمی اصیل‌ترین و مرغوب‌ترین گلیم سنتی ایرانی است. اساساً در روش سنتی بافت گلیم حتی در نقش آن نیز هیچ طرح از پیش تعیین شده‌ای به کار نمی‌رود. به عبارت دیگر زنان عشایر با هرآنچه در محیط زندگی خود داشتند به تولید محصولی ارزشمند می‌پردازند. به همین دلیل ویژگی‌های انواع گلیم ارتباط مستقیم با منطقه جغرافیایی بافت آن دارد. از یک سو نوع مواد اولیه و کیفیت آنها و از سوی دیگر سلیقه شخصی بافندگان، کیفیت و مدل گلیم را تعیین می‌کند. گرچه عشایر به دلیل ارزان و در دسترس بودن پشم را انتخاب می‌کنند. ولی در نهایت مزایای پشم به عنوان یک ماده طبیعی موجب مرغوبیت انواع گلیم پشمی در مقایسه با دیگر انواع گلیم است.
5. گلیم احرامی
احرامی بافی از صنایع دستی معروف استان های خوزستان، یزد و ایلام می باشد که خوشبختانه هنوز هم هنرمندانی هستند که به بافت این صنایع دستی زیبا مشغول هستند. نکته ی قابل توجه این است که کماکان نیز بافت این پارچه ها بر روی دارهای دووردی انجام می گیرد که اکثر قطعات ان مانند دستگاه های نساجی قدیمی از جنس چوب می باشد. اگر به دنبال مراکز خرید این صنایع دستی زیبا هستید می توانید شهرهای یزد، خوزستان، مهران، شوشتر، بهبهان و دزفول مراجعه کنید.
در گذشته ها از احرامی فقط به عنوان سجاده استفاده می کردند اما امروزه کاربرد آن وسیع تر شده به گونه ای که از آن به عنوان رومیزی، دیوارکوب، رو مبلی، زیرانداز، جانماز، روپشتی و .. استفاده می کنند.
احرامی برگرفته از جاجيم بافی است که در گذشته این پارچه را بدون طرح و نقش می بافتند و از آن به عنوان پارچه ی مناسک حج استفاده می کردند . این پارچه ها دارای زمینه های تک رنگ سفید، سیاه، سبز،قرمز، و... هستند که بر روی آن ها طرح و نقوش هندسی بافته می شوند. اغلب رنگ های به کار رفته در این بافت دستی، رنگ های محلی می باشند
این پارچه ها در ابعاد 70 در 100 سانتی متر و همچنین 90 در 120 سانتی متر بافته می شوند. احرامی ها که دارای عرض 70 سانتی متر هستند نیاز به 22 چله و احرامی های با عرض 90 سانتی متر نیاز به 28 چله دارند. هر هنرمند احرامی باف می تواند روزانه 4 احرامی با عرض 70 سانتی متر ببافد.
ابعاد گلیم ها :
گلیم ها به طور کلی نسبت به اندازه فرش های دستباف دارای اندازه کوچکتری بوده و نسبت به قالیچه بزرگتر می باشندو اگر بخواهیم انواع گلیم دستباف را بر اساس اندازه مشخص کنیم باید گفت:
۱. گلیمچه کوچک که با ابعاد میانگین ۶۵ * ۹۵ سانتی‌متر بافته می‌شود.
۲. گلیم با ابعاد میانگین ۱۱۰ * ۱۶۵ سانتی‌متر می باشد.
٣. گلیم میانه که اندازه آن حدود ۱۵۰ * ۲۵۰ سانتی‌متر می باشد.
۴. گلیم بزرگ به طور متوسط دارای اندازه ای ۲۸۰ سانتی‌متر درازا و ۷۰ سانتی‌متر پهنا می باشد.
۵. گلیم بلند که بیش از ۴۰۰ * ۲۰۰ سانتی‌متر است.
انواع گلیم دستباف از نظر ناحیه و منطقه
1. گلیم قشقایی (معرف‌ترین گلیم ایران)
گلیم قشقایی از مشهورترین گلیم هاست و دلیل این شهرت در تنوع استفاده از طرح و رنگ معرفی کرد.
در واقع این گلیم ها چون یا در زمان اتراق ایل و یا در هنگام کوچ کردن بافته می شوند و مناظر اطراف بافنده دارای تنوع و زیبایی بالا می باشد باعث می شود که طرح بافته شده دارای نتیجه ای خاص و ویژه باشد.
طرح‌های هندسی منحصر به فرد، ظرافت پشم، قدرت درخشندگی رنگ‌ها، استفاده از طرح های حیوانات مثل بز و طاووس از مهمترین و مشخصات گلیم های قشقایی می باشد.
2. گلیم شاهسونی (ظریف‌ترین گلیم)
گلیم شاهسونی از لحاظ معروفیت با گلیم قشقایی رقابت کند .بافت گلیم در ایل شاهسون که جز بزرگترین ایل های ایران می باشد آنقدر بالا می باشد که گلیم های بافته شده توسط آنها به تنهایی خودشان در یک دسته جدا تقسیم بندی می شود.
در واقه این همان گلیم ورنی (سوماک یا سوزنی) است ؛ گلیم های بسیار ظریف که در بیشتر موقع دارای طرح های حیواناتی مثل آهو، اسب و پرندگان می باشد و با پشم زبر و خشک بافته می شود.
مشخصه دیگری که در گلیم های شاه سون مشخص می باشد استفاده از نگاره های بزرگ و برجسته می باشد که به صورت ردیفی در طرح مورد استفاده قرار می گیرد.
3. گلیم هرسین
در بین انواع گلیم دستباف هرسین بیشترین انعطاف را دارا می باشد و بافنده های آن بسته به ذوق و قوه تخیل خود بسیاری از طرح ها و نقشه ها را می بافند.
هرسین که منطقه ای در استان کرمانشاه می باشد یکی از مراکز اصلی بافت گلیم ایران می باشد. رنگ های استفاده شده در گلیم های این منطقه بیشتر خاکستری ، سبز ، سفید ، قرمز، بنفش و اخیراً سرخابی می باشد.
از مشخصات و ویژگی های بارز دیگر گلیم هرسین می توان به پر بودن حاشیه ها و زمینه با طرح های بسیار متنوع می باشد، تا جایی که به ندرت می توان در آن فضای خالی پیدا کنید.
4. گلیم بلوچ
جالب است بدانید مردم این منطقه به خاطر شرایط محیطی و آب و هوایی همیشه تلاش کرده اند که آرزوی منابع آبی و مراتع را در طرح های خود نشان دهند. به همین خاطر گلیم های بلوچ را می توان سرشار از طرح های راه راه می باشد.
به طور کلی در این نواحی ساخت صنایع دستی با رنگ های قهوه ای، جگری، قرمز تیره، شتری و آبی تیره بسیار به چشم می خورد که با رنگ های شادی مثل سبز، زرد و قرمز ترکیب می شوند.
5. گلیم خمسه یا فارس
در استان فرس گلیم قشقایی بیشتر حجم بافت و تولید را دارا می باشد اما گلیم های دیگری نیز در این منطقه بافته می شود که معروفترین آن گلیم خمسه می باشد که برگرفته از نام پنج قوم شیرازی می باشد که با هم درآمیخته شده اند.
جالبه بدانید که در بین این پنج قوم؛ دو قوم عرب زبان می باشند، دو قوم ترک و یک قوم فارس. در این استان در بین انواع دار قالی تنها از نمونه های افقی و فلزی استفاده می شود و نوع گلیمی که بافته می شود سوماکی یا همان ورنی می باشد.
در گلیم خمسه استفاده از رنگ های زیبای حرف اول را می زند؛ و همچنین زمینه طرحی که بافته می شود بیشتر تیره است و روی آن ستاره هایی به صورت مورب به شکل لوزی های درهم بافته می شود
6. گلیم لری:
در بین انواع گلیم دستباف می توان این گلیم را جز باکیفیت ترین گزینه های معرفی کرد که بیشتر برای نگهداری وسایل و بافت خورجین از آن استفاده می شود.
7. گلیم زرند:
این گلیم نیز توسط قوم های ترک شاهسون به صورت چاک دار بافته می شود که اصولا دارای اندازه ای دراز، باریک و در عین حال محکم می باشد.
8. گلیم سنه:
این گلیم مخصوص شهر سنندج می باشد و دارای ظرافت خاصی است و استفاده از طرح های بوته ای و خط و موربی در آن بسیار رایج است.
9. گلیم کردستان:
رنگ‌ها شامل قرمز پررنگ، کم‌رنگ، صورتی چرک و سبز پررنگ می باشد و از نخ پشمی دولا تابیده برای بافت آن استفاده می شود.
10. گلیم ترکمن:
این گلیم ها محکم و سبک هستند و طرح ها براساس یک نقشه اصلی که گل نامیده می شود دسته بندی می شوند.
11595065
مهمترین اخبار بازار
