ویروس زیکا در ابتدا در سال 1947 در اوگاندا شناسایی شد. این ویروس عمدتاً به‌وسیله پشه‌های گرمسیری- همان نوع پشه‌هایی که باعث انتشار ویروس دنگی می‌شوند- منتقل می‌شود که ویروس را از افراد آلوده بر می‌دارد. این ویروس تا سال 2007 که در میکرونزی شیوع پیدا کرد، نسبتاً ناشناخته بود.

این ویروس تا سال 2014 فقط در آفریقا، آسیای جنوب شرقی و جزایر اقیانوس آرام شیوع یافته بود. این ویروس در آن سال به جزیره ایستر و شیلی گسترش یافت. ویروس زیکا تا ماه مه 2015 به برزیل راه یافت. در برزیل در سال گذشته بیش از 84000 مورد ابتلا به این ویروس ثبت شد.

تابه‌حال، هیچ واکسن یا درمانی برای ویروس زیکا در دست نیست. تنها روش برای پیشگیری از عفونت پرهیز از گزیده شدن به‌وسیله پشه‌ها است.

در حال حاضر 9 کشور در آمریکای مرکزی و جنوبی موارد ابتلا به این ویروس را گزارش کرده‌اند. پورتوریکو در 31 دسامبر گزارش کرد که نخستین مورد ابتلای محلی به این ویروس در این کشور رخ داده است.

فقط 20 درصد از کسانی که به این ویروس آلوده می‌شوند، علامت‌دار می‌شوند و شایع‌ترین علائم تب، دانه‌های پوستی،‌ درد مفصل و قرمزی چشم‌ها است.

و در مورد شیوع ویروس زیکا در برزیل به نظر می‌رسد که این ویروس اثراتی زیان‌بار بر زنان باردار داشته باشد. در طول سال 2015، هزاران نوزاد - 10 برابر میزان معمول سالانه- با میکروسفالی به دنیا آمدند، عارضه‌ای که در آن مغز به‌طور غیرطبیعی کوچک است. این نقصان هنگام تولد اغلب پس‌ازآن رخ داده بود که مادران در ابتدای بارداری علائم شبیه ابتلا به ویروس زیکا را نشان داده بودند.

میکروسفالی ممکن است ناشی از عارضه‌های متفاوت پیش از تولد (پره‌ناتال) مانند عفونت‌ها، ژنتیک و قرارگیری در معرض مواد سمی باشد. برخی از نوزادانی که اخیراً در برزیل با میکروسفالی به دنیا آمده‌اند از لحاظ داشتن ویروس زیکا مثبت بوده‌اند و برخی دیگر نه. بنابراین مشکل است که نتیجه‌گیری قطعی درباره افزایش شیوع این عارضه انجام داد.

بااین‌حال هم مقامات دولتی و هم دانشمندان مستقل دراین‌باره که همراهی ابتلای مادر به ویروس زیکا و میکروسفالی نوزاد کاملاً اتفاقی باشد، تردید دارند.

چندین ویروس دیگر از جمله سرخجه و تب‌خال به‌عنوان علت نقایص هنگام تولد در نوزادان مادرانی که به این بیماری‌های مبتلا بوده‌اند، شناخته شده‌اند. اسکات ویور، رئیس انستیتوی عفونت‌های انسانی و ایمنی در شاخه پزشکی دانشگاه تگزاس گفت پزشکان اخیراً RNA ویروس زیکا، ماده ژنتیکی که ویروس برای تکثیر استفاده می‌کند- را در چندین جنین متولدشده با میکروسفالی یافته‌اند.

 بااین‌وجود، ویور افزود، هنوز خیلی زود است که علت‌های دیگر را کنار گذاشت. دانشمندان برای انجام این کار باید عفونت مادر را مستقیم به شروع میکروسفالی نوزاد مرتبط کنند و ثابت کنند هیچ ویروس دیگری در این مورد دخیل نیست.

درحالی‌که این بیماری تا پورتوریکو به‌سوی شمال پیشرفت کرده است، ویروس زیکا بالقوه می‌تواند در مراحل بعدی به بخش‌های جنوبی آمریکا راه یابد.

نیویورک‌تایمز گزارش می‌کند که این موضوع ممکن است به تغییرات اقلیمی مربوط باشد که باعث گسترش زیستگاه پشه‌ها شده‌اند. تغییرات اقلیمی و گرم‌تر شدن آب‌وهوا باعث می‌شود که پشه‌ها بتوانند منطقه گسترده‌تری را پوشش دهند و درنتیجه بیماری می‌تواند بیشتر به‌سوی شمال به درون مناطقی که به‌طور عادی نمی‌رسید، گسترش پیدا کند.

همه‌گیری این ویروس را نمی‌توان صرفاً به گرمایش جهانی نسبت داد، اما تغییرات آب‌وهوایی اوضاع را بدتر می‌کنند.

• شیوع بیماری ویروسی | برزیل در هراس از نقص مغزی نوزادان

• دومین شهر پرجمعیت برزیل در آستانه المپیک وضعیت اضطراری اعلام می‌کند