
بی اختیاری ادرار و تکرر ادرار، دو مشکل رایج در مجاری ادراری هستند که غالبا با هم اشتباه گرفته میشوند. در این مقاله به بررسی علائم، دلایل و روشهای درمان این دو بیماری خواهیم پرداخت.
تکرر ادرار
آیا باید دائما به دستشویی بروی؟ نام تخصصی مشکل شما تکرر ادرار است. در بیشتر افراد مثانه قادر است ادرار را به طور معمول چهار تا هشت بار در روز در خود ذخیره کند تا زمانی که فرد نیاز به تخلیه ادرار پیدا کند. نیاز به بیش از هشت بار در روز یا بیدار شدن از خواب در شب برای رفتن به دستشویی میتواند به این علت نوشیدن بیش از حد مایعات به ویژه نزدیک به زمان خواب باشد. تکرر ادرار میتواند یک مشکل سلامتی را نیز نشان دهد.
دلایل تکرر ادرار
تکرر ادرار میتواند علامت بسیاری از مشکلات مختلف از بیماری کلیه گرفته تا نوشیدن بیش از حد مایعات، باشد. هنگامی که تکرر ادرار همراه با تب، نیاز فوری به ادرار و درد یا ناراحتی در شکم باشد، ممکن است دچار عفونت ادراری شده باشید. سایر علل احتمالی تکرر ادرار عبارتند از:
- دیابت
- بارداری
- مشکلات پروستات
- سیستیت بینابینی
- خوراکیهای ادرار آور
- سکته مغزی یا سایر بیماریهای عصبی
علل کمتر شایع شامل سرطان مثانه، اختلال عملکرد مثانه و پرتودرمانی است.
اغلب، تکرر ادرار علائم یک بیماری نیست، بلکه خود نوعی مشکل است. در افراد مبتلا به سندرم مثانه بیش فعال، انقباضات غیر ارادی مثانه منجر به تکرر ادرار و نیاز فوری به دستشویی رفتن میشود - حتی اگر مثانه شما پر نشده باشد. همچنین ممکن است باعث شود شما یک بار یا بیشتر در طول شب برای استفاده از سرویس بهداشتی از خواب بیدار شوید.
تشخیص علت تکرر ادرار
اگر تکرر ادرار در سبک زندگی شما تداخل ایجاد کند یا با علائم دیگری مانند تب، درد کمر یا پهلو، استفراغ، لرز، افزایش اشتها یا تشنگی، خستگی، ادرار خونی یا کدر یا ترشح از آلت تناسلی مرد یا واژن همراه باشد، لازم است که به دکتر خود مراجعه کنید
برای تشخیص علت تکرر ادرار، پزشک کلینیک توانبخشی بی اختیاری ادرار معاینه جسمی را انجام می دهد و سابقه پزشکی را میپرسد . پزشک سوالاتی مانند موارد زیر را مطرح میکند:
- آیا شما از دارویی استفاده میکنید؟
- آیا علائم دیگری را تجربه میکنید؟
- آیا فقط در روز یا شب مشکل دارید؟
- آیا بیشتر از حد معمول مینوشید؟
- آیا ادرار شما تیرهتر یا روشنتر از حد معمول است؟
- آیا شما الکل یا نوشیدنیهای کافئین دار مینوشید؟
بسته به یافتههای معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی، پزشک ممکن است آزمایشاتی را تجویز کند. این آزمایشها شامل:
- آزمایش ادرار
- سیستومتری
- سیستوسکوپی
- آزمایشات مغز و اعصاب
- سونوگرافی
درمان تکرر ادرار
درمان تکرر ادرار، مشکل اساسی را درمان میکند. به عنوان مثال، اگر بیماری دیابت باشد، درمان شامل کنترل سطح قند خون است.
درمان مثانه بیش فعال باید با درمانهای رفتاری مانند موارد زیر شروع شود.
- بازآموزی مجدد مثانه. این درمان شامل افزایش مدت زمان استفاده از سرویس بهداشتی در طی حدود 12 هفته است. این به مثانه شما کمک میکند تا ادرار را بیشتر نگه دارید و تعداد دفعات استفاده از سرویس بهداشتی را کاهش دهید.
- اصلاح رژیم غذایی. شما باید از هر غذایی که به نظر میرسد مثانه شما را تحریک میکند یا ادرار آور است، خودداری کنید. اینها ممکن است شامل کافئین، الکل، نوشیدنیهای گازدار، محصولات پایه گوجه فرنگی، شکلات، شیرین کنندههای مصنوعی و غذاهای پرادویه باشد. همچنین خوردن غذاهای حاوی فیبر بسیار مهم است، زیرا یبوست ممکن است علائم سندرم مثانه بیش فعال را بدتر کند.
- نظارت بر مصرف مواد غذایی مایع. برای جلوگیری از یبوست و غلظت بیش از حد ادرار باید به اندازه کافی بنوشید. از نوشیدن درست قبل از خواب که میتواند به ادرار شبانه منجر شود، خودداری کنید.
- تمرینات کگل. این تمرینات به تقویت عضلات اطراف مثانه و مجرای ادرار برای بهبود کنترل مثانه و کاهش فوریت و تکرر ادرار کمک میکند. ورزش ماهیچه های لگن به مدت پنج دقیقه سه بار در روز میتواند در کنترل مثانه تفاوت ایجاد کند.
- بیوفیدبک. این تکنیک میتواند به شما در یادگیری نحوه عملکرد عضلات لگن و در کنترل بهتر آنها کمک کند.
- درمان ممکن است شامل برخی داروها نیز باشد.
- گزینههای دیگری برای افرادی که به تغییر سبک زندگی و دارو پاسخ نمیدهند، وجود دارد. داروی بوتاکس را میتوان به عضله مثانه تزریق کرد و باعث شل شدن مثانه، افزایش ظرفیت ذخیره سازی آن و کاهش دورههای نشت ادرار میشود.
- انواع مختلفی از جراحی نیز موجود است. کمترین تهاجم شامل کاشت محرک های عصبی کوچک در زیر پوست است. اعصابی که آنها را تحریک میکنند کف لگن را کنترل میکنند و دستگاه ها میتوانند انقباضات اندامها و عضلات کف لگن را دستکاری کنند.
بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار زمانی اتفاق میافتد که کنترل مثانه خود را از دست دهید. در برخی موارد، ممکن است محتوای مثانه خود را کاملاً خالی کنید. در موارد دیگر، ممکن است فقط نشت جزئی داشته باشید. این بیماری بسته به علت آن ممکن است موقتی یا مزمن باشد.
طبق مطالعات، میلیونها بزرگسال در جهان بی اختیاری ادرار را تجربه میکنند و این در زنان 50 سال به بالا بیشتر است. با این حال، این شرایط میتواند هر کس را تحت تأثیر قرار دهد.
با افزایش سن، عضلات حمایت کننده از مثانه شما ضعیف میشوند، که می تواند منجر به بی اختیاری ادرار شود. بسیاری از مشکلات مختلف سلامتی نیز ممکن است علت این بیماری باشد.
اگر بی اختیاری ادرار را تجربه کردید، با یک متخصص قرار ملاقات بگذارید. بی اختیاری ادرار میتواند زندگی روزمره شما را مختل کرده و منجر به حوادث احتمالی شود. پزشک شما همچنین میتواند علت جدیتر بودن وضعیت پزشکی را تشخیص دهد.
انواع بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار به سه نوع کلی تقسیم میشود. به طور بالقوه میتوانید همزمان بیش از یک نوع را تجربه کنید.
بی اختیاری ادرار بر اثر استرس
بی اختیاری استرس توسط انواع خاصی از فعالیتهای بدنی ایجاد میشود. به عنوان مثا ، ممکن است کنترل مثانه خود را از دست بدهید:
- ورزش کردن
- سرفه کردن
- عطسه کردن
- خندیدن
چنین فعالیتهایی باعث ایجاد فشار بر روی عضله اسفنکتر که ادرار را در مثانه شما نگه میدارد، میشود. فشار اضافی میتواند باعث آزاد شدن ادرار در عضله شود.
بی اختیاری فوری
بی اختیاری اضطراری زمانی اتفاق میافتد که پس از تجربه اشتیاق ناگهانی و شدید به ادرار، کنترل مثانه خود را از دست دهید. در این نوع بی اختیاری، ممکن است نتوانید به داخل دستشویی بروید.
بی اختیاری سرریزی
اگر هنگام دفع ادرار مثانه خود را به طور کامل تخلیه نکنید، بی اختیاری سرریز ممکن است رخ دهد. بعدا ممکن است مقداری از ادرار باقیمانده از مثانه شما نشت کند.
دلایل بی اختیاری ادرار
دلایل زیادی برای بی اختیاری ادرار وجود دارد.
مثالها عبارتند از:
- عضلات مثانه ضعیف شده ، ناشی از افزایش سن
- آسیب فیزیکی به عضلات کف لگن شما
- پروستات بزرگشده
- سرطان
برخی از این شرایط به راحتی قابل درمان هستند و فقط باعث مشکلات ادراری موقت میشوند. برخی دیگر جدیتر و پایدارتر هستند. این موارد شامل:
- سالخورده بودن
- آسیب به عضلات کف لگن
- پروستات بزرگشده
- سرطان پروستات یا مثانه
درمان بی اختیاری ادرار
برنامه درمانی پیشنهادی متخصص اورولوژی، به علت بی اختیاری ادرار شما بستگی دارد. یک بیماری پزشکی زمینهای ممکن است نیاز به دارو، جراحی یا سایر روشهای درمانی داشته باشد.
همچنین پزشک ممکن است شما را به انجام برخی تمرینات مانند تمرینات کف لگن یا بازآموزی مثانه تشویق کند که این روشها در افزایش کنترل مثانه موثر است.
در شرایط خاص، پزشک شما قادر به درمان بی اختیاری مثانه شما نیست. در این موارد، مراحلی وجود دارد که میتوانید برای مدیریت وضعیت خود انجام دهید.
10860821