گیاهان دارویی یا داروهای گیاهی؟!

گیاهان دارویی

گیاهان دارویی به گیاهانی گفته می‌شود که یک یا برخی از اندام‌های آن‌ها حاوی ماده مؤثره و خواص دارویی می‌باشد. این گیاهان اغلب به صورت گیاه تازه و یا گیاه خشک شده یا کنسرو شده در دسترس می‌باشند. در ایران حدود ۲۳۰۰ گونه از گونه‌های گیاهی جزو گیاهان دارویی و معطر شناخته شده‌اند. از 2300 گونه گیاهی، تنها ۴۵۰ گونه جزو گیاهان دارویی محسوب می‌شوند. برخی از گیاهان دارویی در عطاری ها در معرض فروش قرار می‌گیرند و متناسب با مشکل مراجعه کننده تجویز می‌شوند. بسیاری از گیاهان دارویی به صورت خودرو رشد می‌کنند اما در دهه‌های اخیر فرآیندهای صنعتی با پیشرفت خوبی مواجه شده‌اند در نتیجه بسیاری از گیاهان به شکل صنعتی مورد کشت و رشد قرار می‌گیرند و در حجم و وسعت انبوه برداشت می‌شوند.

به طور کلی گیاهان دارویی به بخش‌هایی از گیاه اطلاق می‌شود که اغلب به صورت خشک و بدون ایجاد تغییرات در برخی از مغازه‌ها و تمامی عطاری‌ها به فروش می‌رسد. گیاهان دارویی مثل بابونه، گل گاو زبان، سنبل الطیب، بنفشه، خاکشیر، کاسنی، شاه تره، تخم شربتی، آویشن، پنیرک، گل ختمی، دارچین، زنجبیل، چهارگل، نیلوفر، پونه، سپستان، پرسیاوشان، عناب، زیره، رازیانه، هل، گزنه، آقطی سیاه، آمله، شنگ، زیتون، نسترن، چوب چینی، چریش، اکالیپتوس، مارچوبه، اقاقیا، جینسینگ، بارهنگ، سدر، سلمک، بیدمشک، اسرول، مرزنجوش، شیرین بیان، شنبلیله، گل ساعتی، شاه پسند، کاکوتی، سنبل ختایی، زنیان، دم اسب، خارمریم، بهارنارنج، نعناع، بادرنجبویه، والک، زوفا، پنج انگشت، یونجه، بومادران، بلادون، جدوار، باباآدم، مرزه و ... می‌باشند. گیاهان دارویی را براساس خواص مختلف می‌توان در چند دسته طبقه بندی کرد. دسته‌های مختلف مانند: گیاهان تلخ، کاهش دهنده چربی و کلسترول، ضد التهاب، گیاهان ضد نفخ، گیاهان معرق، گیاهان کاهش دهنده تعرق، گیاهان مدر، گیاهان خلط‌آور لعابدار، گیاهان خلط‌آور و قی آور، خلط‌آور محرک، گیاهان ضد سرفه، گیاهان مسهل صفرا، گیاهان ملین و مسهل، گیاهان مقوی قلب،  ضد آسم، مواد آرامبخش، ضد تصلب شرائن، ضد فشار خون، گیاهان معطر، ضد انگل، ضد دیابت، امراض زنانه، ضد استفراغ و ضد تومور را می‌توان در نظر گرفت.

داروهای گیاهی

همانطور که اشاره کردیم، گیاهان دارویی به صورت تازه، خشک شده یا کنسرو شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما امروزه به صورت فرآوری شده توسط حرارت و با ترکیب مواد مؤثر در صنعت نیز بدست می‌آید. از این رو، داروهای گیاهی به فرآورده‌های شیمیایی اطلاق می‌شود که از تبدیل برخی گیاهان به دارو در کارخانه‌های داروسازی و طی فرایندی خاص و استریل حاصل می‌شوند. به عبارت دیگر، گیاهان دارویی مفهوم و معنای گسترده تری در مقایسه با داروهای گیاهی را در برمی‌گیرد و شامل انواع مختلف گیاهان با خاصیت دارویی به صورت خشک، تازه و ... می باشد. داروهای گیاهی، داروهای شیمیایی هستند که منبع استخراج ماده موثره انان گیاهان می‌باشد و خاصیت دارویی انان بر مبنای گیاهان است. البته مقدار مواد شیمیایی موجود در این داروها در بسیاری از موارد حداقل می‌باشد.

عطاری‌ها و سقط فروشان، به عنوان زیرمجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران به فعالیت مشغول هستند. با توجه به گزارش معاون طب سنتی وزیر بهداشت بسیاری از این عطاری ها فعال در سراسر کشور مجوزهای لازم برای فعالیت را ندارند و تنها در موارد غیرپزشکی می‌توانند فعالیت کنند. از طرفی دیگر در سالهای اخیر استفاده از طب سنتی و گیاهان دارویی با اقبال بسیاری از مردم مواجه شده است. بنابراین ضروری است تا مردم تنها از عطاری های مجاز دارای گواهی‌ها و مجوزهای معتبر محصولات عطاری خود را خریداری کنند. باید توجه داشت که اغلب گیاهان دارویی موجود در عطاری‌ها به صورت خشک شده عرضه می‌شوند. در این حالت تا رسیدن محصول به دست مصرف‌کننده مدت زمان زیادی گذشته است و خواص درمانی گیاهان به شدت کاهش یافته و در بسیاری از موارد به کلی از بین رفته‌است. عطاری‌ها تنها می‌توانند گیاهان دارویی را به فروش رسانند. این گیاهان دارای تعداد مشخص هستند و بی عارضه یا کم عارضه بودن آنها همراه با خواص دارویی شان به اثبات رسیده است.

عطاری ها به هنگام دریافت پروانه کسب تعهد محضری می‌دهند که در امور پزشکی دخالت نداشته باشند و به هیچ عنوان دارویی گیاهی به فروش نرسانند، در غیر اینصورت مرتکب جرم شده اند.

در حالی که در ایران طب نوین پزشکی و طب سنتی به عنوان دو دسته جدا از یکدیگر به درمان و معالجه بیماران می‌پردازند در بعضی از کشورها مانند چین و ویتنام با استفاده از ترکیبی از طب سنتی در کنار طب پزشکی به درمان بیماران می پردازند و این طب را با نظام وزارت بهداشت و درمان خود پیوند زده‌اند.  

در اروپا نیز در سال ۲۰۱۱ در اتحادیه اروپا قوانین جدیدی تصویب شده است که به موجب آن، تولیدکنندگان «داروهای گیاهی» باید تولید محصولات تحت استانداردهای بالا را اثبات کنند. علاوه بر آن بایستی میزان مصرف دارو به شکل واضح و مشخص روی بسته دارو درج گردد.

از اینرو با توجه به توضیحات فوق داروهای گیاهی را بایستی از مراکز دارای مجوز رسمی خریداری نمود. یکی از این مراکز مجموعه اکسیر سبز می‌باشد که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۶ در جهت بهبود سلامت تغذیه و افزایش کیفیت زندگی با حداکثر رضایت مشتریان عزیز در سرتاسر کشور آغاز نموده است. این مجموعه در حال حاضر محصولات گیاهی و ارگانیک زیر نظر مشاوران طب سنتی اسلامی با بهترین کیفیت در اختیار تمامی مصرف کنندگان قرار می‌دهد.

مجموعه اکسیر سبز، سلامتکده گیاهی آنلاین، با بکارگیری تکنولوژی و جهت ارتقا خدمت رسانی تمامی محصولات خود شامل گیاهان دارویی و محصولات ارگانیک را به صورت اینترنتی به فروش می‌رساند و کیفیت محصولات خود را تضمین می‌کند. در این مجموعه می‌توان بهترین داروهای گیاهی با خواص فوق العاده و ویژه را مشاهده و خریداری نمود. پماد انتی هموروئید گامنو، پودر دافع گامنو، ژل چربی سوز موضعی روناک، ژل حجم دهنده سینه باسن سوماتلین، شیاف گیاهی ماریانا، قرص اطریفل اسطوخودسی، قرص اطریفل گشنیزی، قرص اطریفل مقل ملین، قرص همولاکس، کپسول ایارج فیقرا، کپسول تریاق کلیه، کپسول حب جدآور، کپسول نعوظ آور و معجون سیاه دانه عسل تنها بخش کوچکی از محصولات ویژه اکسیر سبز هستند که از بهترین و باکیفیت ترین گیاهان دارویی توسط بهترین کارخانه‌ها و شرکت های تولیدکننده داروهای گیاهی تهیه شده و در معرض فروش قرار گرفته اند.