همان طور که می دانید یکی از اصلی ترین و پرکاربردترین ورق های فولادی با نام ورق سیاه یا آهنی شناخته می شود. این محصول طی فرآیند نورد گرم تولید می شود؛ به همین علت در بازار آهن آلات با نام ورق گرم نیز شهرت یافته است.

فرآیند نورد گرم نیز یکی از اصلی ترین راه ها جهت تولید مقاطع فولادی می باشد و خواص مکانیکی و شیمیایی ورق سیاه نیز در این فرآیند به وجود می آید. ماده اولیه این فرآیند اسلب فولادی یا تختال می باشد و دارای چند مرحله است که در ادامه به بررسی آن ها پرداخته ایم:

ذوب اسلب

برای تولید ورق سیاه با استفاده از این فرآیند ابتدا اسلب یا تختال را در کوره های پیش گرم کن قرار می دهند. در این مرحله اسلب فولادی به صورت یک فولاد نرم در می آید و دما در این کوره ها در حدود 1100 تا 1200 درجه سانتی گراد است. این مرحله مهم ترین قسمت فرآیند نورد گرم می باشد و کیفیت نهایی محصول نهایی را مشخص می کند.

ریخته گری فولاد

زمانی که تختال به صورت کامل ذوب و نرم شد، باید در داخل بوته و قالب های مخصوص مستطیلی شکل ریخته شود. این مرحله در جهت سخت شدن فولاد مایع در قالب انجام می گیرد و محصول نهایی پس از خنک شدن به صورت یک جسم سخت مستطیل شکل در می آید.

پوسته زدایی تختال

بهتر است بدانید در مرحله ریخته گری، پوسته هایی بر سطح تختال به وجود می آید که برای از بین بردن این پوسته ها و آلودگی های سطحی دیگر، در مرحله پوسته زدایی پاکسازی سطح اسلب ها انجام می شود. برای انجام این مرحله از یک محلول شیمیایی استفاده می گردد.

نورد سخت

یکی از مهم ترین مراحل تولید ورق سیاه، نورد سخت نام داشته که در آن تختال ها از 2 تا 4 غلطک عبور می کنند. این غلطک ها در خلاف جهت یک دیگر قرار گرفته و به صورت رفت و برگشتی حرکت می کنند. این مرحله سبب کاهش ضخامت تختال ها تا حد زیادی شده و در نتیجه طول آن ها افزایش می یابد.

نورد نهایی

پس از عبور کردن تختال ها از نورد سخت، نوبت به نورد نهایی می رسد که شامل 2 تا 3 غلطک می باشد. در این مرحله خواص متالورژیکی و مکانیکی اولیه محصول بازیابی شده و پارامترهایی مانند ضخامت، طول و عرض آن به صورت کامل کنترل می شوند.

آنیلینگ

در مراحل نورد ممکن است فرم ها و آلودگی هایی به صورت ناخواسته بر سطح ورق سیاه تشکیل شود. در این مرحله فولاد را گرم کرده و مجدداً به تدریج سرد می نمایند تا علاوه بر افزایش سختی، انعطاف پذیری آن نیز بهبود یابد و سطح آن پاکسازی گردد.

خنک کاری و کلاف پیچ

پس از طی مراحل آماده سازی، ورق های سیاه بر روی میز خنک کاری، کاهش دما یافته تا برای کلاف پیچ شدن آماده شود. این مرحله نیز در به وجود آمدن خواص ورق سیاه تأثیر به سزایی دارد. در نهایت شیت ها در دستگاه کلاف پیچ به صورت رول در آمده و به انبار ارسال می شوند.

کاربردهای ورق سیاه

امروزه استفاده از ورق سیاه به سبب ویژگی هایی که دارد، بسیار گسترش یافته است. این ویژگی ها شامل مقاومت در برابر ضربه، فشارهای قوی، حرارت، سطح محکم، داشتن گریدهای متنوع، بازه ضخامتی و عرض های متنوع، خواص و مشخصات فنی ایده آل می باشد. اصلی ترین گریدهای این محصول شامل ورق های ST37 و ST52 می شوند که هر کدام خواص متفاوتی دارند.

به طور کلی تفاوت گریدهای ورق سیاه در ترکیبات شیمیایی و درصد عناصر به کار رفته در آن نهفته است. به طور مثال ورق ST37 با درصد کربن کمتر بیشتر در مصارف معمولی و ساختمان سازی به کار برده می شود. سایر کاربردهای این محصول در تولید لوله و پروفیل و ساخت سایر ورق های فولادی است.

این در صورتی است که ورق سیاه صنعتی یا ST52 با داشتن عناصری مانند فسفر، گوگرد، سیلیسیم، کربن و منگنز دارای مقاومت بیشتری در برابر فشارهای قوی و حرارت است؛ از این رو کاربردهای آن گسترده تر و صنعتی تر می باشد که از بین آن ها می توان به ساخت مخازن تحت فشار، مخازن حمل سوخت و سازه های فلزی سنگین اشاره کرد. این فلزات در صنعت خودروسازی نیز برای ساخت قطعات زیر بدنه خودرو و تولید شاسی یا چهارچوب به کار برده می شوند.

همچنین بهتر است بدانید سایر گریدهای شیت های گرم شامل محصولات آتش خوار و گریدهای آن ها می شوند. از جمله این محصولات می توان به کیفیت های A283 و A516 اشاره کرد. جالب است بدانید این گریدها نیز با تغییر در ترکیب شیمیایی، دارای 4 نوع کیفیت متفاوت هستند و با نام فولادهای آلیاژی شناخته می شوند.

به طور مثال کیفیت C در گرید A516 به علت داشتن خواص شیمیایی مهم، کاربردهای بیشتری را به خصوص در ساخت مخازن تحت فشار های قوی به خود اختصاص می دهد. دیگر گریدهای شیت گرم شامل ورق های ST33، ST44 و A36 می باشند که هر کدام برای موارد خاصی به کار برده می شوند.

همان طور که ذکر شد، ورق های سیاه برای تولید سایر ورق های فولادی نیز به کار برده می شوند. از جمله این محصولات می توان به ورق های اسیدشویی، روغنی، گالوانیزه و سایر ورق های پوشش دار اشاره کرد. در واقع چرخه تولید ورق های فولادی از فرآیند نورد گرم و اسلب فولادی شروع شده و به آخرین محصول یعنی ورق قلع اندود می رسد. سایر کاربردهای اصلی شیت های سیاه شامل موارد زیر می باشند:

• ساخت گاردریل ها
• مقاطع فولادی مانند انواع تیرها، سپری ها، ورق ها، ناودانی ها و نبشی ها و ...
• صنعت کشتی سازی ها
• ساخت آب گرم کن ها
• صنعت ساختمان سازی
• تجهیزات کشاورزی
• ساخت انواع مخازن تحت فشار و حمل سوخت
• تولید دیگ های بخار
• ساخت چرخ ها و رینگ ها
• ساخت قطعات خودرو
• ساخت تجهیزات توربین های بادی
• ساخت تجهیزات دریایی
• ساخت تجهیزات کشاورزی
• ماشین آلات سنگین
• ساخت ریل های راه آهن

قیمت ورق سیاه به چه عواملی بستگی دارد؟

همان طور که می دانید ورق سیاه از طریق انجام عملیات بر روی اسلب فولادی تولید می شود؛ از این رو قیمت آن تا حد زیادی تحت تأثیر نرخ روز شمش یا اسلب قرار دارد. در کشور های مختلف جهان قیمت شمش وارداتی یا صادراتی، برای مشخص کردن قیمت پایه مقاطع فولادی استفاده می کنند؛ زیرا شمش ماده اولیه تولید این فلزات به شمار می آید.

در کشور ایران با توجه به وجود تحریم های مختلف اقتصادی و سیاسی، نمی توان قیمت پایه ورق ها و مقاطع فولادی را بر اساس شمش فولادی محاسبه کرد؛ در نتیجه قیمت ورق سیاه و سایر محصولات بر اساس میزان عرضه و تقاضا این فلزات در بورس کالا مشخص می شود. به صورتی که هر کارخانه در روزهای مختلف حجم قابل توجهی از محصولات خود را در بورس کالا عرضه می کند و قیمت پایه ورق گرم نیز در آن مشخص می شود.

در واقع هر چه میزان عرضه توسط کارخانجات مختلف در بورس کالا افزایش یابد و تقاضا نیز به همان میزان بیشتر شود، طبیعی است که محصول نهایی با قیمت بالاتری به فروش می رسد. بر عکس این موضوع نیز اتفاق می افتد.

از سوی دیگر سایر عواملی مانند نوسانات اقتصادی، ارزی، میزان تورم، نرخ جهانی شمش و فولاد، کمبود مواد اولیه، کیفیت محصول هر کارخانه و ... بر نرخ روز محصولات گرم تأثیر به سزایی دارند. هر کدام از این عوامل دارای نوسانات مختلفی هستند. به طور مثال کارخانجات تولید کننده ورق سیاه دارای سهمیه خاصی مربوط به اسلب می باشند و بر اساس آن می توانند این فلز را تولید کنند.

دیگر مواردی که تأثیر به سزایی در نرخ ورق های سیاه دارند، وزن و ابعاد کلی آن ها می باشند. بهتر است بدانید قیمت تمامی ورق های فولادی در وب سایت های فروش این مقاطع بر اساس هر متر و در واحد کیلوگرم به روزرسانی می شود. با این وجود می توان به جدول وزن ورق های گرم مراجعه کرد. در این جداول با داشتن پارامترهایی مانند طول، عرض و ضخامت به راحتی می توانید وزن محصول خریداری شده را به دست آورده و سپس قیمت روز آن را محاسبه کنید.

امروزه یکی از مهم ترین چالش هایی که در هر صنعت و سازمان به وجود می آید، مربوط به برآورد هزینه های تولید است؛ در نتیجه برای خرید هر کدام از مقاطع فولادی نیاز به استعلام قیمت از یک مرجع فروش معتبر و محاسبه وزن محصول می باشد. استفاده از فرمول محاسبه وزن ورق های فولادی نیز یکی دیگر از راه های مطمئن در جهت محاسبه وزن ورق های گرم است.

نظر سایت های معتبر در رابطه با ورق سیاه

سایت Alibaba درباره کیفیت ورق های سیاه فولادی می گوید:

Moreover, corrosion resistance of a black steel sheet is also essential. This is because some metal sheets can withstand harsh environmental conditions while others cannot. Therefore, the sheet you select should fit your needs. The other property to consider impacts resistance. If the sheet is likely to be subjected to vigorous collision and shock, you need to pick one with high resistance. Furthermore, metal hardness also matters because it determines the ability of a sheet to resist the pressure exerted on its surface. There are three types of hardness; Rockwell, Brinell, and Vickers. Therefore, the metal plate you select should have the hardness you require.

ترجمه

علاوه بر این، مقاومت در برابر خوردگی ورق فولادی سیاه نیز ضروری است. این به این دلیل است که برخی از ورق های فلزی می توانند شرایط محیطی سخت را تحمل کنند در حالی که برخی دیگر نمی توانند. بنابراین، برگه ای که انتخاب می کنید باید متناسب با نیاز شما باشد. ویژگی دیگری که باید مقاومت در برابر ضربه را در نظر گرفت. اگر احتمال دارد ورق در معرض برخورد شدید و شوک قرار گیرد، باید یکی را انتخاب کنید که مقاومت بالایی داشته باشد. علاوه بر این، سختی فلز نیز اهمیت دارد زیرا توانایی ورق را برای مقاومت در برابر فشار وارد شده بر سطح آن تعیین می کند. سه نوع سختی وجود دارد. راکول، برینل و ویکرز. بنابراین، صفحه فلزی که انتخاب می کنید باید سختی مورد نیاز شما را داشته باشد.

سایت made-in-china درباره ورق سیاه آهن می گوید:

Almost all Earth Materials are used by humans for something. The Black Steel Price manufacturers proovide Black Stainless Steel Sheet,Channel Steel,Laminated Steel products with 1. These products can be used for different uses such as making machines, making roads and buildings, or making computer chips and concrete, ceramics,

تقریباً تمام مواد زمین توسط انسان برای چیزی استفاده می شود. تولید کنندگان Black Steel Price محصولات ورق فولادی سیاه، فولاد کانالی، فولاد چند لایه را با 1 ارائه می دهند. این محصولات را می توان برای مصارف مختلف مانند ساخت ماشین آلات، ساخت جاده ها و ساختمان ها، یا ساخت تراشه های کامپیوتری و بتن، سرامیک، استفاده کرد.

سایت آهن اینفو درباره ورق سیاه می نویسد:

کاربرد این فلزات بیشتر در صنایع عظیم و گسترده است. در واقع نرخ شیت های آهن یا گرم بسته به نرخ شمش فولادی است. صنایع و تولید کنندگان مختلف همواره به دنبال یک استعلام دقیق از قیمت روز ورق سیاه می باشند. این نرخ وابسته به عوامل زیادی می باشد که از جمله آن ها می توان به نوسانات ارزی، وضعیت بورس، میزان عرضه و تقاضا و ... اشاره کرد. فرآیند تولید آن ها نیز به این صورت است که از طریق شمش، اسلب فولادی به وجود می آید و از نورد کردن اسلب شیت های گرم یا سیاه تولید می شوند. 

منبع: https://www.ahaninfo.ir/products/%D9%88%D8%B1%D9%82-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%81-%DA%AF%D8%B1%D9%85

کارخانه های تولید کننده ورق سیاه

همان طور که بارها اشاره شد، ورق سیاه یکی از اصلی ترین و پرکاربردترین فلزات در صنایع کوچک و بزرگ کشور های مختلف می باشد. طبیعی است که کارخانه های زیادی به تولید این محصول به عنوان ماده اولیه بسیاری از صنایع و همچنین برای تولید سایر ورق ها بپردازند. استانداردهای تولید ورق گرم در هر کارخانه متفاوت بوده و از این رو سبب تولید این فلز در گریدها، ضخامت ها و عرض های متنوع می شود. پیش از بررسی مهم ترین تولید کنندگان بهتر است با لیست کارخانجات ورق سیاه در کشور آشنا شوید:

• شرکت فولاد مبارکه اصفهان
• کارخانه اکسین اهواز
• شرکت فولاد کاویان
• کارخانه فولاد گیلان
• شرکت فولاد خرم آباد
• مجموعه نورد و لوله

در این بین بهتر است بدانید کارخانه فولاد مبارکه یکی از برترین تولید کنندگان ورق های فولادی در کشور به شمار می آید و این فلزات را با بالاترین کیفیت و البته در گریدهای متنوع تولید می کند. ضخامت ورق سیاه در فولاد مبارکه از 1 تا 16 میلی متر متغیر است و این محصول در عرض های 1000، 1250، 1500 و 2000 تا 6000 میلی متر عرضه می شود.

شرکت فولادی اکسین واقع در شهر اهواز دومین تولید کننده برتر ورق گرم در کشور به شمار می آید. این مجموعه به همراه کارخانه فولاد کاویان اولین تولید کنندگان ورق سیاه در ضخامت های بالا می باشد. ورق سیاه اکسین در بازه ضخامتی 1 تا 150 میلی متر تولید و عرضه می شود.

سایر ویژگی های ورق سیاه که در کارخانه اکسین تولید می شود، مربوط به استحکام کششی آن می باشد که پس از انجام کار گرم تا 1200 نیوتن بر متر مربع و تنش تسلیم آن تا 1000 نیوتن بر میلی متر مربع افزایش پیدا می کند. کارخانه اکسین اهواز به صورت مستقیم و غیر مستقیم در مبحث اشتغال زایی با به کارگیری 3000 نفر در سطح مطلوبی از گروه های فولادی قرار گرفته است.

در نهایت نیز می توان به مجموعه فولاد کاویان در اهواز اشاره کرد که ورق گرم را با ضخامت های بالا و با بهترین کیفیت تولید می کند. ورق سیاه کاویان در بازه ضخامتی 16 تا 50 میلی متر و عرض های متغیر 1250 تا 6000 میلی متر تولید و عرضه می شود. لازم به ذکر است این مجموعه نیز مانند سایر تولید کنندگان ورق سیاه را با گریدهای متنوع تولید و عرضه می کند.

نتیجه گیری

در نهایت نیز باید گفت محصولات سیاه از طریق فرآیند نورد گرم و اسلب تولید می شوند و با داشتن خواص شیمیایی و مکانیکی مختلف، دارای کیفیت های گوناگونی می باشند. از گریدهای اصلی ورق سیاه می توان به آلیاژهای ST37 و ST52 اشاره کرد. هر دو این فلزات از طریق فرآیند نورد گرم تولید شده و در دسته فولاد های کم کربن قرار می گیرند، اما تفاوت آن ها در عناصر آلیاژی است که در ترکیبات شیمیایی آن ها استفاده می شود.

سایر گریدهای ورق سیاه با نام محصولات آلیاژی یا آتش خوار شناخته می شوند و دارای کیفیت های مختلفی هستند. در این بین می توان گفت به سبب وجود کیفیت های مختلف، محصولات گرم کاربردهای بسیاری را به خود اختصاص می دهند. جدا از این موضوع یکی از مهم ترین مواد اولیه برای تولید ورق های فولادی دیگر مانند محصولات سرد و پوششی به شمار می آیند.

از ویژگی هایی که سبب تولید ورق سیاه توسط کارخانجات مختلف در سراسر کشور شده است می توان به مقاومت در برابر ضربه، فشارها و حرارت های بالا، فشارهای کششی، سطح زبر و محکم، تنوع گرید و ضخامت، فرآیند تولید کوتاه تر و ... اشاره کرد.