حسابداری برای صنایع و مشاغل خاص متفاوت می باشد، ممکن است در یکسری از مشاغل مواردی وجود داشته باشد که روند حسابداری در آنها متفاوت باشد برای مسائل در ارگان های دولتی حسابداری متفاوت می باشد. در ادامه قصد داریم در مورد حسابداری صناع و مشاغل خاص صحبت کنیم.

حسابداری چیست؟

حسابداری در واقع یک اصل می باشد که به کمک آن می توانیم با جمع آوری اطلاعات مالی مانند هزینه ها و درآمدها، طبقه بندی و در نهایت با تهیه گزارشات درست و دقیق به مدیران می توانیم به پیشرفت شرکت کمک به سزایی بکنیم.

حسابداری تولیدی

برای مثال در حسابداری تولیدی ما مشغول ارزیابی موجودی های محصولات فروخته شده می باشیم. این ارزیای را ما به صورت دوره ای انجام می دهیم تا بتوانیم مشخص کنیم که هزینه مواد اولیه چقدر بوده؟ در طی ساخت این کالا چقدر هزینه شده؟ و در نهایت می تتوانیم توسط اطلاعات به دست آمده بهای تمام شده کالاها را محاسبه کنیم. تمامی این موارد در نهایت هر دوره مالی در ترازنامه ثبت می شوند.

در کل در حسابداری تولیدی هر وقت کاری جهت ساخت یا حتی تعمیر کالا کاری انجام شود یا حتی مواد اولیه ای ساخته شود تا در آیند تبدیل به کالای دیگر گردد، را تولید می گوئیم.

در حسابداری تولیدی هرگاه فرآیندی جهت ساخت یا تعمیر مواد اولیه و کالا صورت گیرد تولید نامیده می‌شود. حال این تولید می‌تواند تولید یک کالای ساخته شده کامل یا تولید مواد اولیه جهت تولیدات بعدی باشد.

به صورت کلی به این نتیجه می رسیم که در حسابداری تولیدی با توجه به مباحث گفته شده تمامی هزینه ها، مواد اولیه، دستمزد و همچنین سربار را در نظر می گیریم و در اول دوره این موارد را بدهکار در نظر می گیریم. اگر کالا ساخته شده باشد و وارد انبار شود در حسابداری به صورت ذیل ثبت و ذخیره می شود:

• حساب کالای ساخته شده ( بدهکار)؛
• حساب کالای در جریان ساخت (بستانکار).

و همچنین این کالا به عنوان موجوی اول دوره ثبت می شود. وقتی این کالا به فروش می رسد. کل مبلغ یا بهای تمام شده این کالا به حساب ما می آید و به بستانکار تبدیل می شود.

به صورت کلی حسابداری مالی و حسابداری تولیدی مشابه هم هستند با یکسری تفاوتهای جزئی مثلا این دو در بهای تمام شده کالا باهمدیگه متفاوت می باشند.

برای اینکه بتوانیم بهای تمام شده را به صورت دقیق محسابه کنیم نیاز داریم که فعالیتهای انجام شده برای تولید محصول را مورد بررسی قرار دهیم. مواردی که باید هزینه های آنها را محسابه کنیم از قبیل ذیل می باشد:

1. هزینه تهیه مواد اولیه؛

2. هزینه های سربار (شامل تمامی هزینه هایی می باشد که به صورت غیر مستقیم در تولید استفاده می شود؛

3. هزینه ای که بابت حقوق و دستمزد پرداخت می شود.

حسابداری صنعتی / بهای تمام شده (Cost Accounting)

بر اساس تعریف انجمن ملی حسابداری آمریکا، حسابداری صنعتی عبارتست از:

«رویه‌های منظم برای ثبت و گزارش قیمت تمام شده کالای ساخته شده و خدمات انجام گرفته. این سیستم شامل روش‌هایی برای تشخیص، تخصیص، جمع آوری و طبقه‌بندی، ثبت و گزارش هزینه‌های واقعی تولید و مقایسه آن با هزینه‌های استاندار است.»

در کشور ایران از حسابداری صنعتی با نام‌های حسابداری بهای تمام شده یا حسابداری هزینه و قیمت تمام شده یاد می‌شود.

در کل می‌توان گفت حسابداری صنعتی شامل شبکه ای از مفاهیم، روش‌های شناسایی، اندازه گیری، طبقه بندی، تشخیص و تجمیع، گزارش کردن هزینه‌ها و مقایسه آن با بودجه و استانداردها است.

با توجه به اطلاعات به دست آمده از حسابداری صنعتی مدیران سازمان‌ها می‌توانند عملکرد واقعی سیستم تولیدی را شناسایی و برای برنامه‌های آتی که شامل ساخت یا خرید کالا، توسعه فعالیت یا توقف تولید، قبول سفارشات جدید و یا رد آن‌ها است برنامه ریزی درست و صحیح داشته باشند.

تفاوت حسابداری شرکتی و صنعتی

 تفاوت های مهمی بین حسابداری صنعتی و حسابداری مالی وجود دارد. در این مطلب به برخی از این تفاوت ها اشاره می کنیم:

1. هدف اصلی حسابداری شرکتی، ارائه اطلاعات مالی به تصمیم گیرندگان داخلی و خارجی سازمان است، در حالی که در حسابداری صنعتی، اطلاعات به دست آمده تنها برای استفاده تصمیم گیرندگان داخلی سازمان مورد استفاده قرار می گیرد؛

2.  گزارشات حسابداری شرکتی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد است که در شکل یکسان و هدفی مشخص تهیه می شوند؛
   
   اما در حسابداری صنعتی، گزارشات به شکلی طراحی می شوند که بستگی به نیاز تصمیم گیرندگان داخلی سازمان دارد و از شکل کاملا مشخصی تبعیت نمی کند.

3.  در حسابداری شرکتی ، تمام استانداردهای حسابداری در نظر گرفته می شوند، اما در حسابداری صنعتی، استاندارد لازم الجرا و مشخصی وجود ندارد؛

4.  دوره مالیاتی در حسابداری صنعتی نسبت به حسابداری شرکتی کوتاه تر هستند و ممکن است ماهانه، هفتگی یا حتی روزانه باشد؛

5.  در حسابداری مالی یا شرکتی ، تنها واحد پولی به عنوان معیار اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرد، اما در حسابداری صنعتی، معیارهای دیگری مثل کیلو، لیتر و مترمربع نیز مورد استفاده قرار می گیرند؛

6.  در حسابداری شرکتی و مالی، معیار انجام محاسبات، بهای تمام شده تاریخی است، اما در حسابداری صنعتی، قیمت روز یا قیمت روزهای آتی به عنوان معیاری درست در نظر گرفته می شود.

چه عوملی در هزینه های تولید دخیل هستند؟

در حسابداری صنعتی برای رسیدن به سوددهی یکسری کالاها تولید می شود که برای تولید این محصولات یکسری هزینه هایی را باید پرداخت کرد که این هزینه ها از قبیل موارد ذیل می باشند:

1. هزینه های مربوط به مواد مستقیم: برای تولید کالا یکسری موارد تهیه می شود که به آن مواد مستقیم گفته می شود. مثلا برای ساخت یک شلوار نیاز به : پارچه، زیپ، دکمه و .... داریم؛

2. هزینه حقوق و دستمزد: در ساخت محصول از یکسری کارگر کمک می گیریم تا بتوانیم محصولات را تولید کنیم بنابراینن بات این تولید به این کارگران مبالغی پرداخت می شود؛

3. هزینه سربار: یکسری هزینه های عمومی هنگام تولید داریم که به آنها هزینه سربار گفته می شود. برای مثال اگر ماشین آلات خراب شوند هزینه ای که بابت تعمیر آنها پرداخت می شود که به آن هزینه سربار گفته می شود.

اصول پایه حسابداری برای صنایع و مشاغل خاص

• حسابداری در هزینه هایی که آشکار و پنهان می باشند؛

• حسابداری هزینه هایی که مستقیم نیستند و به عنوان سربار کارخانه می باشند؛

• حسابداری هزینه هایی که در گذشته اتفاق افتاده اند یا هزینه هایی که برای آینده پیش بینی شده اند؛

• حسابداری هزینه هایی که براساس چرخه و عمر محصولات و کالاها می باشد.

تفاوت سیستم حسابداری مالی و صنعتی

در واقع ما در حسابداری مالی باید صورتهای سود و زیان، صورتهای وضعیت گردش وجوه نقد و البته گزارشهایی برای برون سازمان را انجام می دهیم. در صورتی که هدف حسابداری صنعتی این می باشد که جزئیاتی از قیمت تمام شده برای استفاده از آن در داخل خود سازمان داشته باشیم؛

ما در حسابداری مالی هدفمان این است که اطلاعات و داده ها را تجزیه و تحلیل کنیم تا عملکرد سازمان را در یک دوره مشخص بسنجیم. اما در حسابداری صنعتی کاری که میکنیم این است که هزینه ها و درآمدها را با جزئیات دقیق برای هر محصول و در هر مرحله از تولید می سنجیم.

مزیت حسابداری صنعتی چیست؟

1. حسابداری صنعتی باعث کاهش هزینه های ما می شود؛

2. موجودی های محصول را در هر واحد کنترل می کند؛

3. تصمیمات درست و دقیقی برای تولید بهینه و بیشتر؛

4. قیمت گذاری اصولی برای تمامی کالاها و خدماتی که انجام می دهیم.

در آخر از همه شما عزیزان کمال تشکر را دارم که تا اینجای مقاله همراه ما بودین هر سوالی در زمینه حسابداری و مالیاتی دارید می توانید از متخصصین آکادمی حسابداری دکتر مژگان مدحج بپرسید تا در اسرع وقت پاسخ شما را بدهند.

برچسب ها : آموزش حسابداری,دوره حسابداری,آموزش رایگان حسابداری,متخصصین حسابداری