«قندپهلو» با طعم معاصر

باشگاه خبرنگاران جوان - برنامه تلویزیونی «قندپهلو» با سابقه‌ای بیش از یک دهه در عرصه طنز ادبی، در فصل یازدهم خود با تغییرات ساختاری و محتوایی، توانسته است جایگاهی ویژه در میان مخاطبان پیدا کند. این فصل از برنامه در قالب ۲۶ ویدئوکست ۵۰ دقیقه‌ای توسط گروه تولیدات غیرنمایشی سیمرغ تهیه شده است.

 در این فصل، برخی عناصر برنامه با اقتضای ساختار جدید، دچار تغییر شده‌اند؛ اما شاخصه‌های اصلی «قندپهلو» همچنان حفظ شده‌اند. در این میان، قاسم رفیعا به‌عنوان دبیر تحریریه و شهرام شکیبا و ناصر فیض به‌عنوان دو داور اصلی، حضور محوری دارند. تغییرات ساختاری و حضور چهره‌های جدید، «قندپهلو» را به برنامه‌ای به‌روز تبدیل کرده است که همچنان در ترویج طنز ادبی و معرفی شاعران طنزپرداز نقش ایفا می‌کند.

فصل یازدهم، آغاز دوباره «قندپهلو»

امیر قمیشی، تهیه‌کننده برنامه «قندپهلو» درباره سابقه این برنامه و چرایی اقبال مخاطبان نسبت به آن بیان کرد: ۱۲ سال از تولید و پخش فصل نخست «قندپهلو» که در سال ۱۳۹۲ از شبکه آموزش روی آنتن رفت، می‌گذرد. این برنامه زمانی که در سال ۱۳۹۲ پخش شد، با اقبال بسیاری مواجه شد و بازپخش آن از شبکه‌های نسیم و سه روی آنتن رفت. در نبود یک نشریه فراگیر طنز مکتوب مانند گل‌آقا حضور یک برنامه تخصصی با موضوع طنز مکتوب ضروری به نظر می‌رسید.

وی ادامه داد: شاید گمان شود برای تلویزیون مانند بسیاری از رسانه‌های دیداری و شنیداری عمدتاً کمدی برازنده است - البته که این‌گونه هم هست، چون طنز مکتوب برای نشریات مکتوب مناسب‌تر است -، اما در غیاب چنین فضایی، «قندپهلو» توانست خودش را بازتولید و معرفی کرده و موردتوجه مخاطبان عام و خاص قرار گیرد.

این تهیه‌کننده تلویزیونی درباره ایده شکل‌گیری «قندپهلو» خاطرنشان کرد: آن زمان شبکه آموزش برنامه‌ای به نام «مشاعره» داشت و روزی آقای قاسمی، مدیر شبکه از من خواست که طرح مشاعره طنز بدهم؛ بر این اساس من گفت‌وگویی با سردبیر مشاعره طنز رادیو فرهنگ داشتم که به این نتیجه رسیدیم این ایده در تلویزیون شدنی نیست. درازای آن قرار شد طرح دیگری ارائه شود که اگر مشاعره طنز نیست، اما با شعر طنز ارتباط دارد و این‌گونه شد که جلسه‌ای با رضا رفیع نشستم و حرف زدیم و همان لحظات و پشت کاغذ‌های باطله‌ای که همراهم بود آیتم به آیتم «قندپهلو» را طراحی کردیم.

وی تصریح کرد: فصل جاری یعنی فصل یازدهم هیچ نسبتی با فصل قبل و اساساً با فصل‌های پیش از خود ندارد. «قندپهلو» جدید ساختاری متفاوت دارد و برای اولین بار مجری ندارد. از رضا رفیع دعوت کردیم، اما گرفتاری‌هایی داشت که فرصت این حضور را به او نمی‌داد. درنهایت به جایی رسیدیم که «قندپهلو» سه سال از آنتن غیبت داشت و از طرف دیگر ما مجری نداشتیم و مجبور بودیم که ساختار را عوض کنیم. با توجه به اینکه این روز‌ها تب ویدئوکست و پادکست داغ است این برنامه را به‌شکل ویدئوکستِ رقابتی با حضور داوران ثابت برنامه آقایان شکیبا و فیض و اضافه کردن قاسم رفیعا - به‌عنوان دبیر تحریریه که از خارج از استودیو برنامه را اداره می‌کند - ضبط و روانه آنتن کردیم.

قمیشی تأکید کرد: فصل یازدهم، آغاز دوباره «قندپهلو» است که خداوند را شاکریم با استقبال مخاطب مواجه شد.

این تهیه‌کننده تلویزیونی اظهار کرد: «قندپهلو» فرزند زمانه خود است و تلاش کرده تا هر دور با دور قبل متفاوت باشد. زمانی که این برنامه را شروع کردیم به جای میز مسابقه از بشکه‌های نفت استفاده می‌کردیم، چون نفت، گران بود (بشکه‌ای ۱۱۰ دلار) و این کار ما کنایه‌ای از این بود که روی نفت شعر می‌گوییم، اما این دوره با روز‌هایی مواجه هستیم که مردم شریف ایران شرایط جنگ ۱۲ روزه را پشت سر گذاشتند. همان‌گونه که وظیفه داشتیم در دوران کرونا، «قندپهلو» ویژه بسازیم، این دوره هم با توجه به شرایط کشور این برنامه را می‌سازیم.

وی یادآور شد: ۲۷ تیر سال ۱۳۹۷ جمعی از طنزپردازان به همراه جمعی از شرکت‌کنندگان و داوران و بنده مهمان حضرت آقا بودیم و ایشان ضمن ابراز رضایت از حضور کاریکاتور در حوزه بین‌الملل، از غفلت طنز مکتوب در این عرصه گله‌مند بودند. در این دوره و در حد بضاعتمان با توجه به جنایات رژیم منحوس صهیونیستی در منطقه و ایران، آیتمی داریم که هجو را به مخاطب آموزش می‌دهیم. هر شب چهار قطعه هجو برای نخست‌وزیر منحوس صهیونیستی داریم. از طرفی وفاق و همدلی مردم پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در دنیا زبانزد بود و بخشی با عنوان «ایران ما» هدیه ما به تمام ایران است.

قمیشی با تأکید بر یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های سند تحول سازمان صداوسیما یعنی تمرکززدایی از پایتخت توضیح داد: این اولین دوره‌ای است که در «قندپهلو» ما تنها یک شرکت‌کننده تهرانی داریم و دلیلش هم این است که عقیده داریم ایران فقط تهران نیست. شرکت‌کنندگان ما از دورترین قسمت‌های هر شهر و استانی دعوت می‌شوند و این بدان معناست که توجه ما حتی به مراکز استان هم نیست و از هرگونه تمرکززدایی استقبال کرده‌ایم.

وی با اشاره به اثرگذاری قابل‌مشاهده این برنامه بر شعر و شاعری طنز بیان کرد: روزی که این برنامه را شروع کردیم ۲۰ شاعر طنزپرداز را دعوت کردیم که هیچ‌کدام حاضر به شرکت در رقابت نشدند، اما امروز صد‌ها متقاضی برای شرکت در این رقابت داریم. بخش عمده‌ای از شاعران طنزپردازی که در یک دهه اخیر معرفی‌شده‌اند، بعد از دیدن «قندپهلو» تصمیم به سرایش شعر طنز گرفته‌اند. باعث افتخار ماست که در یکی از استان‌ها اولین جشنواره طنز اخلاقی را به نام «قندپهلو» برگزار کردند. همه اینها تأثیرات یک برنامه تلویزیونی است.

قمیشی گفت: حضرت حافظ می‌فرماید «بنده طلعت آن باش که آنی دارد» و برنامه «قندپهلو» همان «آن» مناسب برای مخاطب تلویزیونی را ازطریق شعر و ادبیات فارسی به مخاطب منتقل کرد.

وی اضافه کرد: «قندپهلو» شنبه، یکشنبه، دوشنبه هر هفته ساعت ۱۹ از شبکه نسیم و تکرار آن ساعت ۸ صبح و ساعت ۱۳ پخش و مشروح آن در سکوی اینترنتی جام‌جم بارگذاری می‌شود.