سد قوچم، حلقه واسط انتقال آب از غرب به شرق کردستان برای پایداری تأمین آب شرب تا افق ۱۴۲۵

باشگاه خبرنگاران جوان؛ کیمیا قلی‌پور - سد قوچم در ۳۵ کیلومتری شمال‌غربی شهر دهگلان، با هدف تنظیم جریان انتقالی آب از سد آزاد در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است. این سد نقش کلیدی در مسیر انتقال آب از غرب به شرق استان کردستان ایفا می‌کند.

در حال حاضر، حدود ۲۰ درصد از ظرفیت مخزن این سد آب‌گیری شده و حجم فعلی آب آن به حدود ۹ میلیون متر مکعب می‌رسد؛ در حالی که ظرفیت کل مخزن ۶۰ میلیون متر مکعب است. این حجم محدود به هیچ‌وجه نشانه‌ی کاهش بارندگی یا تغییرات اقلیمی نیست، بلکه بر اساس برنامه‌ریزی مدیریت منابع آب و با هدف صرفه‌جویی در مصرف و متناسب با نیاز فعلی پایین‌دست، چنین ذخیره‌ای در نظر گرفته شده است. همچنین با توجه به نقش تنظیمی سد قوچم و طراحی آن برای ذخیره سیلاب‌های فصلی، افزایش حجم مخزن در شرایط فعلی ضرورتی ندارد، اما در صورت نیاز، امکان انتقال بیشتر آب از سد آزاد فراهم است.

در ادامه ابراهیم بامدی، سرناظر پروژه سد قوچم و سامانه انتقال، در این‌باره گفت: "هدف از احداث این سد، آماده‌سازی ظرفیت ذخیره‌سازی و انتقال مطمئن آب شرب برای جمعیت شهرستان‌های دهگلان و قروه است. "

همچنین دانیال رستم‌پور، جانشین معاونت اجرایی پروژه سد قوچم در شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران نیز اظهار داشت: این پروژه به‌عنوان یکی از اقدامات زیربنایی برای مدیریت منابع آب در شرق استان کردستان، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، تأمین پایدار آب شرب را برای جمعیتی بالغ بر ۳۵۰ هزار نفر تا افق ۱۴۲۵ در دستور کار دارد. سد قوچم از نوع خاکی سنگریزه‌ای با هسته رسی است که ارتفاع آن ۴۶ متر، طول تاج آن ۱۸۳۸ متر و عرض تاج ۸ متر می‌باشد. تراز نرمال مخزن در ارتفاع ۱۸۵۳ متر از سطح دریا قرار دارد بر اساس تخصیص‌های مصوب، در افق ۱۴۲۵ حدود ۲۴.۷ میلیون متر مکعب از منابع آبی این سد برای شرب و ۰.۳ میلیون متر مکعب برای حفظ حقابه زیست‌محیطی در نظر گرفته شده است. این برنامه‌ریزی‌ها بر پایه اصول توسعه پایدار و حفاظت از منابع زیرزمینی صورت گرفته‌اند.

رستم‌پور با اشاره به عمق بالای آب‌های زیرزمینی در منطقه (بیش از ۲۰۰ متر) تأکید کرد: "انتقال آب سطحی از سد آزاد به قوچم، گامی مهم برای جایگزینی برداشت‌های بی‌رویه از چاه‌هاست و نقشی محوری در حفظ سفره‌های زیرزمینی منطقه ایفا می‌کند. پروژه سد قوچم، الگویی برای مدیریت هوشمندانه منابع آبی است؛ با نگاهی جامع به تأمین نیاز‌های شرب، حفظ محیط زیست، مقابله با بحران‌های اقلیمی و برنامه‌ریزی بلندمدت تا افق ۱۴۲۵.