به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، چندی است که شبکه حمل و نقل ریلی کشور، به واسطه کمبود در تعداد کشنده‌های ریلی، با چالش مواجه شده است، چالشی که در نهایت منجر به کاهش میانگین آماده به کاری کشنده های موجود شده و توانایی تخصیص بهینه لوکوموتیو برای سیر در شبکه را از راه‌آهن سلب کرد است.
کاهش در تعداد کشنده‌های گرم، علاوه بر مشکلاتی که برای سیر به موقع بارهای داخلی ایجاد کرده است، منجر به کاهش در عملکرد حمل بار شبکه ریلی کشور نیز شده است به طوری که حمل بار داخلی در شبکه ریلی که در سال 1397 به رکورد بالغ بر 50 میلیون تن در سال رسیده بود، با افت محسوسی، در سال 1400 به رقم 44 میلیون تن رسید.
* راه‌آهن در دو سال گذشته با بحران نیروی کشش مواجه بوده است
بحران کمبود لکوموتیو در شبکه ریلی کشور، به واسطه کاهش در حمایت‌های دولتی از این صنعت و همچنین افزایش هزینه تعمیرات و تامین قطعات کشنده‌های ریلی اتفاق افتاد، به همین واسطه شرکت راه‌آهن نتوانست کشنده‌های موجود خود را به درستی تعمیر و نگهداری کند، از همین رو، در دو سال گذشته، زمین‌گیر شدن بیش از 150 کشنده ریلی رخ داد.
این میزان کاهش در تعداد کشنده‌های گرم، شبکه ریلی کشور را با بحران نیروی کشش مواجه و فرآیندهای تخصیص بهینه کشنده را پیچیده تر از قبل کرد.
در این باره می‌توان به حجم بالای مطالبات پیمانکاران بخش خصوصی متصدی تعمیر و نگهداری کشنده‌های ریلی که حدود 2000 میلیارد تومان برآورد می‌شود، اشاره کرد.
در چنین شرایطی، بسیاری از کارشناسان پیشنهاد دادند تا شرکت‌های فولاد ساز و صنایع عمده مشتری حمل بار توسط شبکه ریلی کشور، وارد عرصه سرمایه‌گذاری در تعمیر و نگهداری کشنده‌های موجود شوند و یا اقدام به خرید کشنده‌های جدید برای بهره برداری در شبکه ریلی کشور کنند.
این اقدام با توجه به نیاز این شرکت‌ها به حمل بار ریل پسند خود از طریق شبکه ریلی و با توجه به نیاز شرکت راه‌آهن به ناوگان جدید لکوموتیوی، به عنوان یک بازی برد برد از سوی کارشناسان مطرح می‌شود و شاید راه علاج مشکل کمبود کشنده در شبکه ریلی کشور است.
* قرارداد خرید 50 دستگاه کشنده داخلی توسط فولاد مبارکه
در همین اثنا، فولاد مبارکه اصفهان که به عنوان یکی از مشتریان عمده حمل بار از طریق ریل مطرح است، برای حل مشکل کمبود کشنده های ریلی که در نتیجه به کاهش حمل مواد اولیه برای تولید محصولات خویش می‌شد، وارد عرصه شد و قرارداد خرید 50 دستگاه کشنده ریلی جدید مپ24 ساخته گروه صنعتی مپنا را امضا کرد؛ پیگیری خبرنگار فارس حاکی است تعداد هشت دستگاه از این کشنده‌های خریداری شده، پیش از پایان سال 1400 به فولاد مبارکه تحویل داده شد.
با این حال به واسطه اینکه شرکت راه‌آهن نمی توانست از کشنده‌های خریداری شده برای حمل بار فولاد مبارکه به عنوان سرمایه‌گذار اقدام کند و در شرایط کمبود لکوموتیو، امتیاز ویژه ای برای حمل بار این شرکت نسبت به سایر رقبا قائل شود، تفاهماتی در این‌باره معقد نشد.
هفته گذشته اما سید میعاد صالحی طی یادداشتی در فضای مجازی خبر از تفاهم با فولاد مبارکه برای سرمایه‌گذاری در 20 دستگاه کشنده جدید ساخت داخل داد و اعلام کرد: «همزمان با سفر رئیس جمهور محترم به اصفهان، تفاهمنامه با مدلی جدید بین راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و فولاد مبارکه اصفهان امضا کردیم که شامل تامین 20 لکوموتیو نو داخلی به ارزش 1000 میلیارد تومان و تامین اعتبار برای تعمیر برخی لکوموتیوهای متوقف توسط فولاد مبارکه و افزایش حمل بارهای این شرکت از سنگان و چادرملو توسط راه‌آهن است».
* تصمیم منطقی راه‌آهن برای استفاده از ظرفیت فولادسازان
در همین رابطه جواد راهجویی کارشناس اقتصاد حمل و نقل در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس اعلام کرد: این تصمیم راه‌آهن برای ورود صنعت فولاد به مبحث سرمایه‌گذاری در توسعه کشنده‌های جدید، در شرایط فعلی که شبکه ریلی کشور با بحران کمبود لکوموتیو مواجه است، تصمیمی عاقلانه بود و منافع بسیاری را برای این صنعت به دنبال خواهد داشت. راه آهن تصمیم گرفت که به عنوان بهره بردار، به جای آنکه همچون سال های گذشته، به دنبال افزایش دارایی های خود باشد، به فکر بهره‌برداری بیشتر و بهره ور کردن شبکه ریلی کشور پیش برود و از این حیث باید این اقدام را تصمیمی رو به جلو و منطقی بر شمرد.
وی افزود: در شرایطی که کمبود منابع مالی دولتی، توان خرید کشنده‌های جدید را از راه آهن سلب کرده است، نمی توان عملکرد شبکه را تا زمان یافتن منابع متوقف کرد و در این برهه زمانی، اتفاقا بهترین انتخاب این است که فولادسازان و صنایع عمده ای که خود مشتری حمل بار از طریق شبکه ریلی هستند و از سوی دیگر با بحران کمبود نقدینگی مواجه نیستند، در این راستا به سرمایه گذاری بپردازند.
* ایجاد قطار کامل، بازی برد-برد
راهجویی بیان کرد: ایجاد قطار کامل برای حمل بار فولادسازان با استفاده از کشنده‌های خریداری شده توسط خود این صنایع، می تواند علاوه بر حل مشکل حمل بار این شرکت ها، به کاهش میزان تقاضا برای لکوموتیوهای در اختیار شرکت راه‌آهن منتج شود و از این رهگذر، می توان گفت که خرید هر یک دستگاه کشنده ریلی توسط فولاد سازان و افزودن آن به شبکه ریلی کشور، معادل با آزاد شدن و اضافه شدن ظرفیت یک کشنده در اختیار شرکت راه‌آهن برای حمل بار بیشتر در شبکه ریلی است.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: البته این مسیری است که تازه آغاز شده است و راه‌آهن باید با جدیت، در جهت ایجاد جذابیت سرمایه‌گذاری در حوزه توسعه کشنده های ریلی و سایر بخش های مورد نیاز در صنعت حمل و نقل ریلی بکوشد تا به این واسطه اعتبارات مورد نیاز برای توسعه و بهره وری هر چه بیشتر شبکه ریلی کشور، از طریق استفاده از ظرفیت های سرمایه گذاری مشتریان عمده این شرکت تامین شود.
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: بدون شک، با ایجاد شرایط مطلوب برای سرمایه‌گذاری این صنایع عمده در شبکه ریلی کشور، خود این شرکت‌ها نیز از قبل توسعه زیرساخت حمل و نقل ریلی، کاهش هزینه‌های حمل مواد اولیه و محصولات تولیدی و در نهایت، با افزایش میزان تولید به واسطه تسریع در پشتیبانی مجموعه های خود، به سودآوری دست پیدا خواهند کرد.
انتهای پیام/
