نگاه تجاری در حوزه فرهنگ و هنر ناشی از فشارهای مدیریتی است
باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا بالاور - در دنیای هنر و فرهنگ، انتظار می‌رود هنرمندان با نیت خالص و اراده برای ارتقاء سطح فرهنگ عمومی وارد عرصه‌های مختلف شوند، اما پدیده‌ای که این روزها در صنعت سینما و تئاتر ایران رو به افزایش است، پرداخت پول به برخی هنرمندان برای حضور در اکران‌ها و افتتاحیه‌ها و مراسم رونمایی از یک فیلم سینمایی یا تئاتر یا مراسمات دیگر است.
این رفتار نه تنها امری غیر اخلاقی است، بلکه به نوعی حرفه‌ای بودن هنر و هنرمندان را به چالش می‌کشد و آن را به وضعیتی مبتذل و تجاری تبدیل می‌کند. هنرمندانی که به جای حضور به‌خاطر ارزش‌های هنری و فرهنگی، تنها برای دریافت پول در این رویدادها شرکت می‌کنند، نه تنها اعتبار خود را از دست می‌دهند، بلکه در نهایت به تضعیف جایگاه واقعی هنر در جامعه نیز کمک می‌کنند. از این رو به گفت‌وگو با رضا منتظری کارشناس سینما پرداختیم.
فساد در هنر؛ از نقد سفارشی تا گرفتن پست مدیریتی
رضا منتظری، منتقد و کارشناس سینما، درباره روندهای ناپسند مالی از سوی هنرمندان در حوزه فرهنگ و هنر گفت: « این امر نکته تازه‌ای نیست. در بخش‌های مختلف فرهنگی این موضوعات شنیده شده و خوشبختانه من شخصاً با آن مواجه نشده‌ام، اما مدتی است زمزمه‌هایی درباره پرداخت پول برای نگارش مطلب و همچنین درخواست‌های مالی برای شرکت در رونمایی‌ها و اکران‌ها مطرح است. افرادی هستند که به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم پول‌طلب می‌کنند،حتی اگر مستقیم مبلغی نخواهند، می‌پرسند این اقدام چه منفعتی برای آن‌ها دارد. برای مثال، ممکن است شما مسئول روابط عمومی یک ارگان باشید و طرف مقابل در ازای حضور در یک مراسم از شما پروژه‌ای را طلب کند.»
منتظری با اشاره به تفاوت نرخ‌های مالی این افراد توضیح داد: «همه این افراد یک قیمت ندارند؛ ممکن است سقف درخواست یکی یک میلیون تومان باشد و دیگری موقعیت شغلی یا پستی بخواهد. این مسئله یک آفت در عرصه هنر است که ریشه آن را می‌توان در عملکرد برخی روابط عمومی‌ها که به واسطه فشار مدیران شان مجبور به این قبیل کارها می شوند جست‌وجو کرد. این نوع تعاملات از سال‌ها قبل در حوزه نقد فیلم و تئاتر نیز باب شده است.»
او تاکید کرد: «پیش‌تر، منتقدان نظرات خود را مستقلانه بیان می‌کردند، اما حالا دیده می‌شود که نقد و یادداشت خرید و فروش می‌شود. حتی ممکن است فردی در ابتدا دیدگاه منفی نسبت به یک فیلم یا تئاتر داشته باشد، اما پس از دریافت پول، نقد مثبتی منتشر کند. متأسفانه این اتفاقات فقط محدود به فرهنگ و هنر نیست و چاره مشخصی برای آن دیده نمی‌شود.»
توقعات بی‌ربط مدیران از روابط عمومی‌ها
این منتقد سینما درباره پشت پرده این اتفاقات گفت: «این مسائل معمولاً در اختیار مدیر فرهنگی یا روابط عمومی نیست و به شکلی پشت پرده رخ می‌دهد که قابل اثبات یا پیگیری دقیق نیست. ممکن است امروز اوضاع خوب به نظر برسد، اما چند سال بعد بگوییم "یادش بخیر".»
منتظری ادامه داد: «گاهی اقتضائاتی به وجود می‌آید که مدیر فرهنگی سطح توقع بالاتری از مدیر روابط عمومی دارد و همین باعث می‌شود روابط عمومی ناچار شود برای برآورده کردن این انتظارات نامعقول، به پرداخت‌های مالی یا تأمین خواسته‌های خاص روی بیاورد. این فشار صرفاً در حوزه سینما و تئاتر نیست و می‌تواند در سایر حوزه‌ها نیز رخ دهد.»
شاید فردا نوبت سند زدن خانه باشد!
او علت اصلی بروز چنین فسادی را «سوءاستفاده از شرایط» دانست و گفت: «این موارد نه از قبل طراحی شده‌اند و نه سازمان‌یافته‌اند؛ بلکه رویه‌ای هستند که باب شده است. تاکید می‌کنم، این هجمه نباید متوجه روابط عمومی‌ها شود، بلکه مدیران ناآگاه فرهنگی مسبب اصلی این شرایط هستند و قطعا روابط عمومی ها در این میان بی تقصیرند اما متأسفانه افکارعمومی و رسانه ها اینطور برداشت می کنند که روابط عمومی ها سبب ساز چنین اتفاقی هستند.
12186021
مهمترین اخبار فرهنگی‌هنری
