به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک، فردا (4 اکتبر) در قرقیزستان ششمین دوره انتخابات پارلمانی برگزار می‌شود که در نتیجه این انتخابات، 120 نماینده برای 5 سال آینده برگزیده می‌شوند. 

این انتخابات دارای ویژگی‌های منحصر به فردی برای قرقیزستان است و یکی از آنها این است که در تاریخ قرقیزستان برای اولین بار انتخابات به صورت الکترونیکی برگزار می‌شود.

به منظور آنکه شهروندان قرقیزستان بتوانند در این انتخابات شرکت داشته باشند، آن‌ها می‌بایست ثبت‌نام الکترونیکی انجام داده و فقط بعد از آن، شامل لیست رأی‌دهندگان می‌شوند.

دلیل چنین اقدامی در تلاش دولت برای ایجاد مکانیسم انتخاباتی شفاف و جلوگیری از اتهامات در زمینه برگزاری انتخابات غیرشفاف از طرف مخالفان دولت و سازمان‌ها و انجمن‌های بین‌المللی می‌باشد که بعضا باعث اعتراضات غیردولتی می‌شدند.

در نتیجه‌ چنین اقدامی، رقابت واقعی بین احزاب سیاسی برای جلب آراء مردم فراهم شده که برای کشورهای آسیای مرکزی رویدادی منحصر به فرد می‌باشد.

ویژگی دیگر این انتخابات پارلمانی در آن است که احزاب سیاسی برای به دست آوردن پیروزی باید بیش از 7 درصد از تمام آراء رأی‌دهندگان و بیش از 0.7 درصد رأی از تعداد رأی‌دهندگان در هر یک از 7 استان کشور و از جمله در شهرهای «بیشکک» و «اوش» را کسب کنند.

خصوصیت دیگر این انتخابات در آن است که رأی‌دهندگان می‌توانند در انتخابات براساس محل سکونت واقعی خود و نه براساس ثبت محل سکونت قبلی خویش شرکت داشته باشند.

این نوآوری باعث می‌شود تا صدها هزار نفر از رأی‌دهندگان بتوانند به راحتی به حزب مورد نظرشان رأی بدهند.

ویژگی مهم دیگر این انتخابات در آن است که افراد دارای ملیت‌های دیگری که در قرقیزستان زندگی می‌کنند، باید 15 درصد لیست کاندیدا‌های هر یک از احزاب را تشکیل دهند و به عنوان آخرین موضوع در این انتخابات می‌توان به کاهش یافتن تعداد احزاب سیاسی شرکت‌کننده در این انتخابات اشاره کرد.

اگر در پنجمین دوره انتخابات پارلمانی قرقیزستان 29 حزب سیاسی شرکت داشتند، این بار 2 برابر کمتر یعنی 14 حزب سیاسی در انتخابات پارلمانی شرکت دارند.

این واقعیت از وحدت یافتن چند حزب در قالب یک حزب برای جلب رأی بیشتر و از شکل‌گیری احزاب سیاسی اصلی که تأثیر بیشتری در حیات سیاسی قرقیزستان دارند، خبر می‌دهد.

بین این 14 حزب سیاسی رقابت شدید و واقعی به راه افتاده و علاوه بر به دست آوردن قدرتمند شدن این احزاب، آنها نیز ارتباط بهتری با مردم برقرار کرده‌اند.

به گفته برخی کارشناسان، چنین واقعیتی را نمی‌توان در بسیاری از کشورها و مخصوصا در کشورهای آسیای مرکزی مشاهده کرد.

معرفی احزاب سیاسی قرقیزستان و محورهای اصلی برنامه‌های آن‌ها

در ادامه به معرفی 14 حزب سیاسی شرکت‌کننده در این دوره از انتخابات پارلمانی قرقیزستان و محورهای اصلی برنامه‌های آن‌ها می‌پردازیم:

1- حزب «آتامکین» (به معنی وطن)؛

این حزب در 16 دسامبر سال 1992 تأسیس شد و «آموربیک تکی‌بایف» که یکی از مقامات سیاسی برجسته‌ قرقیزستان بوده و یکی از مؤلفان قانون اساسی این کشور می‌باشد، رهبر این حزب است.

حزب مذکور در پنجمین دوره انتخابات پارلمانی قرقیزستان توانست 18 نماینده خود را وارد پارلمان کند.

در برنامه‌های تبلیغاتی حزب «آتامکین» مشخص شده است که برابری حقوق، دموکراسی، مشارکت مردم، توجه به تاریخ، آداب و رسوم، شکل‌گیری هویت ملی، مسئولیت دولت در قبال مؤسسات و زیرساخت‌های اجتماعی و حمایت از تجارت و مالکیت خصوصی از اولویت‌های ارزشی این حزب می‌باشد.

حزب «آتامکن» همچنین تمرکززدایی مدیریت کشور، بیشتر شدن مسئولیت مقامات سیاسی و دور ساختن افراد جنایتکار از حوزه سیاسی کشور را دنبال می‌کند.

2- حزب «عارناموس» (به معنی شأن)؛

براساس اطلاعات در سایت رسمی این حزب، حزب سیاسی «عارناموس» در تاریخ 9 ژولای سال 1999 تأسیس شد و در تاریخ 5 ژانویه سال 2000 اولین جلسه‌ این حزب برگزار شد.

«فیلیکس کولوف» یکی از چهره‌‍‌های سیاسی برجسته قرقیزستان، رهبر این حزب می‌باشد که در سال 2000 وی به اتهام سوء‌استفاده از مقام دولتی خود زندانی شده بود اما در سال 2005 در نتیجه‌ انقلاب مردمی و سرنگونی «عسکر آقایف» رئیس جمهور وقت قرقیزستان، فیلیکس کولوف از زندان آزاد شد.

این حزب در آخرین انتخابات پارلمانی قرقیزستان 25 کرسی را به دست آورد و شعار این حزب را 3 کلمه «شأن، نظم عمومی و رفاه» تشکیل می‌دهند.

همانطور که خود حزب اعلام می‌کند، هدف اصلی آن ساختن مملکت پیشرفته از نظر اقتصادی، حقوقی و دموکراتیک و همچنین جامعه مدنی باز می‌باشد.

3- حزب سیاسی «آزاتیک» (به معنی آزادی)؛

حزب دموکراتیک «آزاتیک» در سال 2010 به وجود آمد و این حزب در همان سال با حزب «سوسیال دموکرات» متحد شد و تحت تأثیر آن در انتخابات پارلمانی گذشته شرکت داشت.

«اسماعیل عیسی‌کوف» یکی از چهره‌های سیاسی برجسته قرقیزستان و لیدر این حزب است که ژنرال، نماینده پارلمان، وزیر دفاع و دبیر سابق شورای امنیت کشور می‌باشد. 

همانطور که این حزب در رسانه اعلام می‌کند، هدف اصلی آن تأمین کامل برابری قرقیزستانی‌ها و پیروی از آزادی‌ آن‌هاست.

در برنامه‌ حزب «آزاتیک» مشخص شده است که این حزب اصلاحات نیروهای مسلح و ایجاد ارتش قوی دارای شرایط لازم که موجب افتخار مردم خواهد بود را دنبال می‌کند.

علاوه براین، اشاره می‌شود که حزب مذکور بر روی ارتقاء توانمندی دفاعی کشور توجه خاصی دارد.

4- حزب سیاسی «بوتون قرقیزستان- امگک» (به معنی قرقیزستان واحد- کار کردن)؛

حزب سیاسی «بوتون قرقیزستان- امگک» نتیجه‌ اتحاد 2 حزب مؤثر در حیات سیاسی قرقیزستان یعنی «بوتون قرقیزستان» و «امگک» در بهار سال 2015 می‌باشد.

حزب سیاسی «بوتون قرقیزستان» در ماه دسامبر سال 2006 تأسیس گردید و «آداخان مادوماراف» (یکی از نمایندگان چهارمین پارلمان جمهوری قرقیزستان، رئیس مجلس چهارم و آخرین مقام وی– معاون دبیر شورای همکاری کشورهای ترکی بود) رهبر این حزب می‌باشد.

حزب «امگک» در ماه آوریل سال 2012 به وجود آمد و «عسکر سلیم‌بیکوف» که مدیر انجمن «دوردوی» (بزرگترین بازار لباس در آسیای مرکزی)، استاندار استان «نارین»، نماینده‌ مجلس و شهردار بیشکک بود، رهبر این حزب می‌باشد.

در حال حاضر این 2 حزب متحد شده‌اند ضمن آنکه حزب «بوتون قرقیزستان- امگک» در سایت رسمی خود اعلام کرده است: بهینه‌سازی حوزه‌های کلیدی اقتصاد، نفوذ مدیریت مؤثر در تمام سطوح مدیریت مملکتی، سیاست مالی قابل‌انعطاف، توسعه حوزه‌ منطقه‌ای و اشتغال مردم نه فقط در شهرها بلکه در استان‌ها را دنبال می‌کند.

5- حزب «قرقیزستان»؛

این حزب در تاریخ 23 آوریل سال 2010 تأسیس شد و «شارن‌بیک عبدالکریم‌اف» بازرگان مطرح قرقیزستانی به عنوان رئیس این حزب انتخاب شد اما در آستانه‌ انتخابات پارلمانی سال 2015 حزب مذکور جلسه‌ای برگزار کرد و اعضای شرکت‌کننده در آن، «قانات‌بیک عیسی‌اف» استاندار سابق استان «چوی» را به عنوان رهبر حزب انتخاب کرد‌ند.

سیاستمداران جوان و پرتلاش اساس این حزب را تشکیل می‌دهند و همانطور که آن‌ها اظهار می‌دارند، سعی می‌کنند تا اصلاحاتی را انجام بدهند که شرایط زندگی مردم عادی را بهتر سازند.

اعضای حزب مذکور اعلام می‌دارند که در این انتخابات به خاطر کسب قدرت شرکت نمی‌کنند بلکه هدف آنها این است که هر قرقیزستانی تغییرات واقعی را در کشور احساس کند و کشور در جایگاه مناسبی در عرصه‌ بین‌المللی قرار گیرد.

6- حزب سیاسی «بیر بال» (به معنی متحد باش)؛

حزب لیبرال دموکراتیک «بیر بال» در سال 2010 تأسیس شد و «اصل‌بیک سلیمان‌اف» نماینده مجلس بنیانگذار این حزب می‌باشد.

در این حزب نمایندگان آخرین دوره پارلمان قرقیزستان حضور دارند و این حزب خودش را به عنوان حزب متخصصان حرفه‌ای معرفی می‌کند.

در این حزب حقوقدانان، اقتصاددانان و خبرنگاران برجسته حضور دارند ضمن آنکه گفته می‌شود که قصد دارند نتایج مثبتی را در اقتصاد و زندگی مردم به دست آورند.

7- حزب سیاسی«سوسیال دموکرات» (به معنی حزب اجتماعی دموکراتیک)؛

حزب «سوسیال دموکرات» پرجمیعت‌ترین حزب در قرقیزستان است و در آغاز سال 2015 تعداد اعضای آن به بیش از 40 هزار نفر رسید.

این حزب در تاریخ یکم اکتبر سال 1993 به وجود آمد و در اوایل فعالیت حزب، نخبگان قرقیزستان در حوزه‌های علمی، فرهنگی، هنر، تجارت و قوه‌ مجریه در آن حضور داشتند.

یکی از رهبران این حزب «الماس‌بیک آتامبایف» رئیس جمهور قرقیزستان می‌باشد و تاکنون اعضای این حزب در تمام دوره‌های پارلمان جمهوری قرقیزستان حضور داشته‌اند.

در انتخابات سال 2010 حزب «سوسیال دموکرات» 26 کرسی را به دست آورد و پس از اتفاقات سال 2010 (وقتی دومین انقلاب مردمی و سپس اتفاقات خونین در جنوب کشور اتفاق افتادند) «الماس‌بیک آتامبایف» ابتدا معاون نخست وزیر دولت موقت و بعد از آن نخست وزیر قرقیزستان شد.

در سال 2011 به خاطر انتخاب شدن «الماس‌بیک آتامبایف» به عنوان رئیس جمهور قرقیزستان، وی مدیریت این حزب را به «چینی‌بای تورسن‌بیک‌اف» نماینده‌ پارلمان سپرد.

این حزب در سایت رسمی خود اعلام می‌کند که اولویت برنامه‌های حزب، تقویت نظم عمومی، قانونی بودن، توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی می‌باشد.

به گفته رهبران این حزب، حزب «سوسیال دموکرات» به امنیت مردم، اطاعت از قوانین، برابری بین دولت، تجار و جامعه، اشتغال مردم و توزیع عادلانه‌ ثروت توجه زیادی دارد.

8- حزب سیاسی «آنوگو- پراگرس» (به معنی توسعه و پیشرفت)؛

«باکیت تارابایف» نماینده‌ سابق پارلمان این جنبش اجتماعی را تحت عنوان «آنوگو» تأسیس کرد که بعدا به حزب سیاسی تبدیل شد.

در تاریخ یکم فوریه سال 2012 در اولین جلسه این حزب، حزب سیاسی تحت عنوان «آنوگو- پراگرس» به وجود آمد که در ماه ژولای سال 2015 تعداد 25 هزار نفر در آن عضویت داشتند.

اعضای این حزب بیشتر نمایندگان پنجمین دوره پارلمان قرقیزستان هستند و در گروه نمایندگی تحت عنوان «آنوگو- پراگرس» کار می‌کنند.

در سال‌های 2012-2013 این حزب در انتخابات شوراهای محلی شرکت کرد و امروزه در 10 شهر  و بخش‌های مهم کشور 65 نماینده از این حزب فعالیت سیاسی دارند.

حزب سیاسی «آنوگو- پراگرس» در کنار نظم عمومی، قدرت قانون، توسعه‌ اقتصادی و عدالت اجتماعی، به حوزه‌ کشاورزی توجه ویژه‌ای دارد.  

این حزب اعلام می‌کند: به خاطر اینکه قرقیزستان کشوری کشاورزی است، باید به این حوزه توجه خاصی داشته و بر روی رشد و پیشرفت آن سرمایه‌گذاری کرد.

این حزب در یکی از شعارهای خود می‌گوید که «ما امنیت غذایی همه‌ شما را تأمین خواهیم کرد».

همچنین این حزب ‌عنوان می‌کند که سیاست تقویت سیستم روشنایی و برق مناطق را پیش خواهد برد و در چارچوب این سیاست با نصب کردن لامپ‌های برقی، به بعضی مناطق شهر بیشکک روشنایی بخشید.

9- حزب سیاسی «زمانداش» (به معنی همزمان یا معاصر)؛

حزب سیاسی «زمانداش» در سال 2007 تأسیس شد و ایدئولوگ اصلی آن «مختاربیک آموراکوناف» بوده است.

همانطور که در سایت رسمی این حزب اعلام می‌شود، این حزب براساس به اتمام رسیدن فعالیت انجمن‌های قرقیزهای مقیم در روسیه و قزاقستان به وجود آمده است.

این انجمن‌ها در سال 2003 شروع به فعالیت کرده بودند و هدف اصلی آن‌ها حل مشکلات حقوقی، اجتماعی و اقتصادی مهاجران کاری قرقیزستان در روسیه و قزاقستان می‌باشد.

در حال حاضر رهبران این حزب «صفربیک آسانوف» و «چینارا شیشکیوا» هستند.

همانطور که در سایت رسمی این حزب گفته می‌شود، هدف استراتژیک حزب «زمانداش» راه‌اندازی برنامه‌ احیای ملت قرقیزستان و انتخاب راه ملی برای کشور به عنوان تقویت جامعه می‌باشد.

10- حزب سیاسی «مکن اینتماگی» (به معنی وحدت وطن)؛

این حزب تحت عنوان حزب محافظه کار و دموکراتیک می‌باشد و در تاریخ 23 ژوئن سال 2010 تأسیس گردید.

«تمیربیک آسانوف» رهبر این حزب، رئیس مرکز «ارائه حمایت و دفاع از قرقیزستانی‌هایی که در مسکو قرار دارند» و عضو آکادمی بین‌المللی هنر روسیه و رئیس بخش هنر در قرقیزستان می‌باشد.

این حزب در انتخابات پارلمانی سال 2010 تقریبا 50 هزار رأی کسب کرد و در بین 29 حزب مکان نهم را اشغال نمود.

در ضمن، «تمیربیک آسانوف» در انتخابات ریاست جمهوری قرقیزستان در بین 16 کاندیدا، چهارمین جایگاه را به خود اختصاص داد.

این حزب هدف اصلی خود را ساختن مملکت حقوقی که به طور واقعی حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هر فرد را تأمین می‌کند، مطرح می‌نماید.

«مکن اینتماگی» در برنامه‌های انتخاباتی خود اعلام می‌دارد که قصد دارد نظم عمومی، درستکاری و معنویت را در روابط اجتماعی، دولتی و سیاسی احیا کند و وحدت مردم قرقیزستان را تقویت بخشد.

11- حزب سیاسی «رسپوبلیکا- آتاژورت» (به معنی جمهوری و میهن)؛

حزب سیاسی «رسپوبلیکا- آتاژورت» در 20 اکتبر سال 2014 به وسیله متحد شدن 2 حزب «رسپوبلیکا» و «آتاژورت» به وجود آمد.  

حزب «رسپوبلیکا» در سال 2007 تأسیس گردید و رهبر آن «آموربیک بابانوف» نخست وزیر سابق قرقیزستان است.

بعد از انتخابات پارلمانی سال 2010 تعداد 23 نماینده این حزب وارد مجلس شدند. 

حزب میهن‌دوستی «آتاژورت» در نوامبر سال 2006 به وجود آمد و رئیس آن «قمچی‌بیک تاشی‌اف» نماینده‌ چندین دوره پارلمان می‌باشد ضمن آنکه این حزب در سال 2010 تعداد 28 کرسی پارلمان را به خود اختصاص داد.

این احزاب برای کسب رأی بیشتر در انتخابات پارلمانی سال 2015، متحد شده‌اند.

همانطور که این حزب در برنامه‌های انتخاباتی خود اعلام می‌دارد، اولویت اصلی برنامه‌های آن محروم ساختن نمایندگان پارلمان از امتیازات ویژه از قبیل خودروها، آپارتمان‌ها و دیگر مزایایی که مملکت به نمایندگان ارائه می‌دهد و اصلاح قانون اساسی‌ کشور می‌باشد.

12- حزب سیاسی «اولو قرقیزستان» (به معنی قرقیزستان بزرگ)؛

این حزب سیاسی به طور رسمی در تاریخ 3 سپتامبر سال 2012 ثبت نام شد و «اولان اسن‌کاجایف» رئیس حزب مذکور می‌باشد.

این حزب، برنامه متحد کردن مردمی که به سرنوشت کشور بی‌تفاویت نیستند و احیای مملکت قرقیزی بزرگ را دنبال می‌کند.

همانطور که خود حزب اعلام می‌کند، هیچ کدام از رهبران این حزب شراب نمی‌خورند و سیگار نمی‌کشند و اعضای حزب را جوانان تشکیل می‌دهند.

رهبران این حزب در انتخابات گذشته شرکت نداشته‌اند و در نهاد‌های دولتی جمهوری قرقیزستان کار نمی‌کرده‌اند.  

به گفته رهبران و اعضای حزب، تمام اعضای حزب «اولو قرقیزستان» را ایده‌ میهن‌پرستی و ایمان به خدا متحد می‌سازد.

13- حزب سیاسی «عالم- حزب کسانی که وارد حزب نیستند»؛

این حزب در سال 2007 از سوی «ارسلان‌بیک مالی‌اف» نماینده‌ سابق پارلمان تأسیس شد و در حال حاضر «ارسلان‌بیک مالی‌اف» و «ژیلدیزخان جالداشوا» نماینده‌ پارلمان قرقیزستان که از حزب «آتاژورت» خارج شد، رهبران حزب «عالم- حزب کسانی که وارد حزب نیستند» می‌باشند.

براساس برنامه‌، این حزب قصد دارد به ایجاد «جامعه عادلانه واقعی» که براساس ارزش‌های بشری تشکیل شود و به ساختن مملکت حقوقی و دموکراتیک، مساعدت نمایند.

این حزب همچنین در برنامه خود‌ بهبود وضعیت اجتماعی  قرقیزستانی‌ها و ارائه حقوق در راستای آموزش، کار و مسکن به تمام قرقیزستانی‌های را مطرح می‌سازد.

14- حزب سیاسی «کنگره ملیت‌های قرقیزستان»؛

این حزب در سال 2008 تأسیس شد و رهبر آن «شامشی‌بیک مدت‌بیکوف» می‌باشد که از سال 2007 رئیس مرکز پزشکی «On Clinic» است.

این حزب در برنامه‌های خود بر روی امنیت اجتماعی- اقتصادی، بهبود وضعیت علم، آموزش، بهتر شدن سلامت مردم، حمایت از جوانان و احترام به حقوق مهاجران تمرکز یافته است.

حزب سیاسی «کنگره ملیت‌های قرقیزستان» همچنین تقویت دوستی بین ملیت‌ها در جمهوری قرقیزستان را دنبال می‌کند.

این  حزب در انتخابات پارلمانی سال 2010 همراه با حزب «سادروژستوا» (به معنی متحد شدن براساس دوستی) حضور داشت اما موفق به کسب کرسی پارلمانی نشد.