به گزارش خبرنگار مهر، سیزدهم محرم به روایت منابع شیعی سالروز شهادت یکی از اصحاب سلحشور حضرت امیرالمومنین امام علی بن ابیطالب (ع) یعنی عبدالله بن عفیف ازدی است. بن عفیف در نبردهای جمل و صفین در رکاب امیرالمومنین (ع) حضور داشت و دو چشم خویش را از دست داد و به شرف جانبازی در رکاب امیرالمومنین نائل آمد. به همین دلیل نیز پس از آن از جهاد معاف شد و شب و روز را به عبادت میگذراند تا اینکه به ماه محرم سال ۶۱ هجری رسید.
کهنترین منبع درباره قیام حضرت سیدالشهدا یعنی «مقتل الحسین» ابی مخنف و همچنین منابعی چون جلد چهارم از «تاریخ طبری»، جلد دوم از «الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد» شیخ مفید، «لهوف» سید بن طاووس و… اشاره شده که پس از قیام اباعبدالله و شهید شدن خود و یارانش و اسارت اهل بیت اسرای دشت نینوا را در غل و زنجیر به کوفه آوردند.
به دستور ابن زیاد اسرا و سرهای مقدس را در کوفه گرداندند و پس از آن مجلسی در عمارت حکمرانی کوفه برپا شد و آن ملعون در حضور حضرت سیدالساجدین (ع) و سایر اسرای اهل بیت به سر مقدس حضرت امام حسین (ع) جسارت و اهانت کرد. پس از این مجلس شوم اسرا را به زندان بردد و ابن زیاد به مسجد کوفه رفت و خطبهای خواند و ضمن آن امام حسین (ع) را دروغگو پسر دروغگو (کذاب بن کذاب) خواند.
به شهادت منابع عبدالله بن عفیف که در مسجد حضور داشت، از میان جمعیت برخاست و گفت: «دروغگو تویی پسر مرجانه و پدرت که این مقام را به تو داد. تو دشمن خدایی چرا که پسر پیامبر (ص) را میکشی و در منبر رسول الله به او چنین جسارت میکنی؟» پس از آن بن عفیف به ذکر فضائل حضرت سیدالشهدا (ع) و جایگاه آن حضرت نزد رسول الله (ص) پرداخت که باعث هرج و مرجی در داخل مسجد کوفه شد. او در این فرصت توانست به منزل خود برود، اما هنگامی که مهیای رفتن از کوفه بود، خود و دخترش توسط عوامل ابن زیاد دستگیر شدند.
او پیش از دستگیری با آنکه چشمانش نابینا بود، جنگ مفصلی کرد و به روایت سید بن طاووس و همچنین علامه مجلسی در «بحارالانوار» چنین رجزی میخواند:
اقْسِمُ لَوْ یفْسَخُ لی عَنْ بَصَری * ضاقَ علیکم مَوردی و مَضدَری
«قسم به خدای تبارک و تعالی که اگر چشمانم نابینا نبود راه دسترسی به من برای شما بسیار سخت میشد.»
در برخی از منابع از جمله «ناسخ التواریخ» لسان الملک سپهر اشاره شده که پس از آنکه او را نزد ابن زیاد بردند و ابن زیاد دستور اعدامش را صادر کرد، ابن عفیف قصیدهای طولانی را در مدح امام حسین (ع) خواند و به همین سبب میتوان او از جمله نخستین شعرایی دانست که به پاسداشت قیام سیدالشهدا (ع) اقدام کردهاند.
