طبق جدیدترین آمارها از زمان آغاز بحران سوریه تاکنون بیش از 740 هزار کودک سوری زیر 11 یازده سال آواره شده‌اند؛‌ در حالی‌که کمیساریای عالی سازمان ملل متحد درباره آوارگان و یونیسف تعداد آوارگان داخلی سوریه را بیش از دو میلیون کودک برآورد کرده است.

با ورود بحران سوریه به سومین سال خود، تعداد آوارگان سوری به مرز هشدار رسیده و هیچ راه حلی هم برای آنان در نظر گرفته نشده است. در میان این آوارگان دست‌کم یک میلیون کودک سوری مجبور به ترک خانه و کاشانه خود و پناهندگی به کشورهای مجاور شده‌اند.

این کودکان در کشورهای اردن، ترکیه، لبنان، عراق و مصر به دست‌فروشی، گدایی، انجام کارهای سخت مشغول هستند و بسیاری دیگر از آن‌ها در دام گروه‌های مسلح افتاده و قربانی سوء استفاده‌هایی نظیر حمل سلاح، حضور در خط مقدم به عنوان سپر انسانی، تجاوز جنسی و قاچاق اعضای بدن می‌شوند.

به گزارش سازمان غیردولتی "نجات کودکان"، کودکان سوری ساکن اردوگاه‌های آورگان بدلیل کمبود مواد غذایی و آب سالم آشامیدنی، از میوه‌ها و برگ درختان و ... تغذیه می‌کنند و آب آلوده استفاده می‌کنند. مادر یکی از این کودکان به مسئولان این سازمان خیریه می گوید که طی چهار روز که برای در امان ماندن از تروریست‌ها و گروه‌های مسلح در زیرزمین منزلشان مخفی شده بودند، کودک یک‌ساله‌اش تنها نصف یک نان و دو لیوان آب برای خوردن داشته است.

از ماه مارس 2011، بیش از دو میلیون سوری به کشورهای همسایه سوریه پناهنده شده‌اند و بیش از چهار میلیون نفر نیز در داخل این کشور آواره شده‌اند. همچنین سازمان ملل و دولت سوریه در گزارشی مشترک در ماه ژوئن سال جاری میلادی اعلام کردند که نزدیک به هفت میلیون آواره سوری به کمک‌های انسان‌دوستانه فوری نیاز دارند که نیمی از آن‌ها را کودکان تشکیل می‌دهند. علاوه‌بر این، آژانس‌های وابسته به سازمان ملل اعلام کرده‌اند که چهار میلیون نفر در سوریه به کمک غذایی فوری نیاز دارند.

با نزدیک شدن به سومین زمستان سرد و تاریک مردم سوریه که جنگ داخلی و گروه‌های مسلح مورد حمایت غرب و اعراب به همراه داشته است، رو به سرما رفتن هوا درد و رنج میلیون‌ها آواره و کودکان بی‌پناه را دوچندان کرده است. آوارگان سوری اغلب در چادرهای تعبیه شده در اردوگاه‌های مرزی سکونت دارند که در برابر سرما سرپناه مناسبی نیست. از سوی دیگر بسیاری از آوارگان به دلیل پر شدن ظرفیت اردوگاه‌ها، در خارج از محوطه اردوگاه در محل‌های اسکان موقت به سر می برند که شرایطی به مراتب بدتر و سخت‌تر از چادرهای اردوگاه دارد.

سردترین زمستان سوریه طی 20 سال گذشته

اما آب و هوا و زمستان هم در دو سال گذشته روی ناخوش خود را به آوارگان سوری نشان داده است. کودکان بی‌پناه سوری و آورگان این کشور سال قبل سردترین زمستان طی 20 سال گذشته تجربه و تحمل کردند که شرایط وخیمی را در اردوگاه‌ها ایجاد کرده بود. بیشتر آوارگان لباس کافی برای محافظت از خود در برابر سرما به همراه ندارند و تنها با همان لباس‌هایی که بر تن داشتند، خانه و کاشانه خود را رها کرده‌اند.

والدین سوری در نظرسنجی‌های انجام شده، پس از مشکل امنیت، کمبود غذا برای فرزندانشان را مشکل اصلی خود عنوان کرده‌اند.

پیش از آغاز جنگ داخلی در سوریه، 10 میلیون سوری در مناطق روستایی زندگی می‌کردند که 80 درصد آن‌ها از طریق کشاورزی روزگار می‌گذراندند. اما جنگ زمین‌های کشاورزی، ماشین‌آلات و انبارهای غذایی را نابود کرده است. برخی از شهرهای سوریه مانند حلب که مناطق کلیدی تولید مواد غذایی بودند، اکنون خود با مشکل کمبود غذا مواجه هستند.

در برخی مناطق سوریه، نیمی از نانوایی‌ها تعطیل شده است و انبارهای غذایی رو به اتمام است و باقیمانده آن نیز برای ماه‌های پیش رو سهمیه‌بندی شده است و یا طی چند دقیقه مورد حمله و غارت قرار گرفته است. امدادگران فعال در سوریه هشدار داده‌اند که کودکان سوری، در مناطق مختلف بویژه در حومه دمشق با سوء تغذیه مواجه هستند.

با افزایش چند برابری قیمت مواد غذایی در سوریه، نیمی از درآمد خانواده‌های سوری برای تامین غذا هزینه می شود که خانواده‌ها را به سمت فقر و بدهکاری و در نهایت عدم توانایی در فراهم کردن غذای کافی برای فرزندانشان سوق می‌دهد.

شکم کودکانمان را با برگ درخت و میوه پر می‌کنیم

یکی از مادران سوری می‌گوید: "ما تا کنون چنین کمبود غذایی را تجربه نکرده‌ بودیم. به همین دلیل هر چیزی که پیدا کنیم، میوه، برگ درخت و ... ، به کودکانمان می‌دهیم تا فقط شکمشان سیر شود. خانواده‌ها مجبور هستند آب آلوده مصرف کنند و به همین دلیل بیماری وبا و اسهال بسیار شایع شده است. ضعف و از دست دادن آب بدن، از جمله مشکلات رایج میان خانواده‌های آواره است. در زمان ترک روستایمان و وقتی که در راه بودیم هیچ غذایی نداشتیم و سیب‌زمینی خام به بچه‌ها می‌دادیم. چرا که از ترس دیده شدن و هدف قرار گرفتن، جرأت روشن کردن آتش هم نداشتیم.

جاستین گرینینگ مدیر موسسه بین‌المللی توسعه بریتانیا می‌گوید که کودکان سوری به نسل نابود شده و سوخته تبدیل شده‌اند. سازمان ملل هفته گذشته گزارش داد که بیش از 4000 کودک سوری بدون هیچ والدین یا سرپرستی وارد کشورهای همسایه‌ شده‌اند. یونیسف هشدار داده است که این کودکان به شدت در معرض خطر سوء استفاده قرار دارند.

کشورهای عربستان و قطر تا کنون میلیاردها دلار هزینه‌ جنگ داخلی در سوریه را تأمین کرده‌اند که این کمک‌ها همچنان ادامه دارد و قطر در آخرین مورد از کمک‌ مالی به گروه‌های مسلح، سه میلیارد دلار تجهیزات نظامی در اختیار تروریست‌ها و گروه‌های مسلح قرار داده است.

منابع:

http://www.theguardian.com/global-development/2013/sep/24/syria-crisis-starving-children-eat-leaves

http://www.savethechildren.org.uk/resources/online-library/hunger-war-zone

http://reliefweb.int/report/syrian-arab-republic/revised-syria-humanitarian-assistance-response-plan-sharp-january

http://www.theguardian.com/world/2013/jul/05/syrian-food-aid-war