به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، و اینک فطر، عطر خوب آسمان خدا بار دیگر زمین و سفره های دلمان را رنگین کرده است.

از پس سی روز روزه‌داری در گرما و روزهای بلند و طولانی تابستان، فطر با کوله‌باری از آرامش و برکت رسیده تا مژده دهد که خدا با صابران است.

اینک مردم تبریز و آذربایجان و سایر شهرهای کوچک و بزرگ سراسر ایران همراه با تمام مردمان ایران‌زمین، به جشن نشسته‌اند و با مرور لحظه‌لحظه ماهی که رفت، برکتها و زیبایی‌هایش را بر می‌شمارند تا یادگاری باشد برای سالی که پس از این پیش رو دارند.

***

«وقتی دوشنبه عید فطر اعلام نشد، مطمئن بودیم که طبق تقویم عید سه‌شنبه می‌رسد؛ همین است که برای تهیه تدارکات عید آمده‌ایم.» اینها را آقای عبدی می گوید. مردی پا به سن گذاشته که همراه با نوه نوجوانش برای خرید به مناسبت عید فطر آمده و مشغول خرید است.

می‌گوید برادر بزرگ خانواده است و طبق رسم خانوادگیشان هرسال عید فطر، خواهر و برادرها و بچه‌های خودم و فامیل برای عید مبارکی به دیدنشان می‌آیند. می‌گوید خوشحال است که این رسوم هنوز پابرجاست و به جز تازه شدن دیدارها، دعای خیری هم خوانده می‌شود و کوچک‌ترها هم می‌بینند و یاد می‌گیرند که علاوه بر حرمت بزرگ‌تر، حرمت فطر را هم باید به بهترین شکل نگاه داشت.

برای همه اما فطر به این شکل سپری نمی شود. خانم صالحی از کسانی است که امسال مراسم «قره بایرام» برگزار می‌کند؛ عید فطر اولین عید پس از درگذشت مادرش است و دوستان و آشنایان و همسایه‌ها برای سرسلامتی به خانه‌شان خواهند آمد. می‌گوید تمام نماز و روزه‌های رمضان امسال را برای شادی روح مادرش نیت کرده و امیدوار است دعای خیر مادرش همیشه همراشان باشد.

این خانم میانسال، برگزاری چنین رسومی را نشانه درایت قدیمی‌ترها می‌داند و می‌گوید: سال‌های قبل اولین جایی که در روز عید می‌رفتیم، خانه مادرم بود و امسال اگر چنین مراسمی نداشتیم و خواهر و برادرهایم دور هم جمع نمی‌شدند، جای خالی مادر خیلی تلخ و آزاردهنده بود.

وی گفت: که آن‌چنان رسوم معمول است، ‌صبح روز عید به مزار مادرشان و دیگر درگذشتگان خواهند رفت و شیرینی و خرما و حلوا و آب و گل پخش می کنند و روی خانه ابدی اهل قبور مشتی گندم و برنج برای پرندگان می‌پاشند و بعد از سلام و صلواتی، با همدردی‌کنندگان سر سفره نهار خواهند نشست و وعده شام را هم به شکل غذای نذری پخته و پخش خواهند کرد.

صالحی دوری از فضای معنوی یک ماه عبادت رمضانی را موجب دلتنگی دانست و افزود منتظر رسیدن رمضان سال بعد است و از خدا می‌خواهد این حس و حال آسمانی را همراه او و دیگر روزه‌داران و عبادت‌کنندگان نگاه دارد.

سال‌هاست رمضان در آذربایجان و تبریز با شکل و شیوه‌ای خاص همراه است؛ سفره‌هایی که هر چند به سادگی گذشته‌ها نیستند اما کدبانوهای شهر تلاش خود را در هرچه نظیف‌تر و دلپذیرتر کردن آن بکار می بندند؛ حالا با رسیدن عید رمضان و پایان یک ماه میهمان‌داری انگار جایی خالی در زندگی روزمره دیده می‌شود!

اینها را سارا خانم می گوید؛ بانوی خانه‌داری که خیلی از تمام شدن ماه رمضان غصه‌دار است. می‌گوید در تمام سال فقط همین شب‌هاست که مثل قدیم‌ها فامیل و دوستان دور هم جمع می‌شوند و شب‌نشینی می‌کنند و همدیگر را می‌بینند.

می گوید تمام تلاشش را کرده تا رمضان و سفره پربرکتش را از حالت تجملی خارج کند و با یکی دو غذای مرسوم آن را رنگ و بو ببخشد. می‌گوید وقتی خانواده‌هایی را می‌بینیم که با مشکلات مالی و معیشتی درگیر هستند خدا را خوش نمی‌آید که خیلی زرق و برق همراه افطارمان باشد، برای همین به سنت قدیم مردمان همین شهر، سفره افطارش معمولا با پنیر لیقوان و حلوا و خرمای توپر و نان بربری و زرشک پلو با مرغ و سوپ و سبزی تزیین می‌شده و امیدوار است دعای خیر روزه‌داران که در خانه آنها به افطار نشسته‌اند مایه خیر و برکت زندگیشان و آینده دو فرزندش شود.

با تمام تفاوت‌ها، دارا و ندار، بزرگ و کوچک، همه و همه صبح را با نوای «اَللّهُمَّ اَهْلَ الْکِبْرِیاَّءِ وَالْعَظَمَةِ وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ وَاَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ» آغاز می‌کنند و مردم آذربایجان‌شرقی و شهر تبریز هم دست به دعا بر می‌دارند و برکت و سلامت و سعادت را از خداوند طلب خواهند کرد تا در آخر کار، خشنودی از آن خداوند و رستگاری از آن ما باشد.

بهترین کلام برای خداحافظی با ماه رمضان و شادباش عید فطر بی‌شک کلامی جز این نیست که:

«اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ خَیْرَ ما سَئَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ وَاَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْه ُعِبادُکَ الْصّالِحُونَ / خدایا از تو خواهم بهترین چیزی را که درخواست کردند از تو بندگان شایسته‌ات و پناه برم به تو از آنچه پناه بردند از آن بندگان شایسته‌ات.»

==============

 گزارش: فرینوش اکبرزاده

==============