گام بلند افغانستان و همسایگان برای ترانس افغان

باشگاه خبرنگاران جوان- ازبکستان، افغانستان و پاکستان پس از هشت سال مذاکره، توافقنامه چارچوبی برای ساخت یک خط راه‌آهن ۶۵۰ کیلومتری امضا کردند که از ازبکستان آغاز شده، از افغانستان عبور می‌کند و به پاکستان می‌رسد.

 این پروژه که اولین بار در سال ۲۰۱۷ مطرح شد، از شهر تِرمِذ در ازبکستان شروع می‌شود، از مزار شریف و کابل گذر می‌کند و در پاراچنار به شبکه ریلی پاکستان متصل خواهد شد. مقامات پاکستانی متعهد شده‌اند، خطوط ریلی را تا کراچی گسترش دهند.

کارشناسان هشدار می‌دهند عبور از مناطق ناهموار با نیاز به ساخت ۳۰۰ پل و ۵ تونل طولانی، همراه با تضمین‌های امنیتی ضعیف طالبان، ممکن است این طرح بلندپروازانه را به سرنوشت پروژه‌های ناتمام قبلی در منطقه دچار کند.

این طرح بخشی از تلاش‌های رئیس‌جمهور ازبکستان برای کاهش وابستگی به مسیرهای تجاری از طریق روسیه و ایران است. جاسوربک چوریف، معاون وزیر حمل‌ونقل ازبکستان، این پروژه را دومین پروژه استراتژیک مهم کشور پس از راه‌آهن چین-قرقیزستان-ازبکستان خواند و هزینه آن را ۴.۶ میلیارد دلار برآورد کرد که تکمیل آن حدود پنج سال طول خواهد کشید.

پس از بهره‌برداری، زمان ترانزیت کالا از پاکستان از ۳۵ روز به چهار روز کاهش می‌یابد و حجم تجارت از ۳۰۰ هزار تن به سه میلیون تن و در بلندمدت به ۱۵ تا ۲۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت.

با این حال، چالش‌هایی مانند زمین‌های ناهموار، نیاز به احداث ۳۰۰ پل و پنج تونل و نگرانی‌های امنیتی در افغانستان و پاکستان وجود دارد. طالبان تضمین‌های امنیتی داده‌اند، اما تامین مالی پروژه همچنان نیازمند منابع ملی و بین‌المللی است.

روسیه از این پروژه حمایت کرده و اخیراً با ازبکستان برای همکاری در مراحل اولیه توافق کرده است. این در حالی است که مسیرهای ریلی دیگری نیز از ترکمنستان و قزاقستان به سمت پاکستان و همچنین از ایران به هرات در دست ساخت هستند.