ضربه‌ی تعرفه‌های ترامپ به نفت؛ لرزه بر اندام اقتصاد آذربایجان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روز 4 آوریل، بر اساس داده‌های تجاری بورس ICE لندن، قیمت نفت خام برنت با 7.4 درصد کاهش به 64.74 دلار در هر بشکه رسید. آخرین باری که «طلای سیاه» زیر 65 دلار فروخته شده بود، اوت 2021 بود. این در حالی است که بودجه دولتی جمهوری آذربایجان برای سال 2025 بر اساس نفت 70 دلاری تنظیم شده است.

قیمت نفت پس از اعمال تعرفه‌های جدید توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بر محصولات وارداتی از همه کشورها کاهش یافت. آمریکا تصمیم گرفته تعرفه‌هایی بین 10 تا 50 درصد برای کشورهای مختلف جهان اعمال کند. این امر ترس از کاهش تقاضا برای نفت را افزایش داده است. علاوه بر این، گفته می‌شود تصمیم کشورهای اوپک پلاس برای افزایش تولید نفت نیز تأثیر منفی بر بازار داشته است.

تحلیل کارشناسان آذربایجانی

ناطق جعفرلی: «هنوز به حد خطرناک نرسیده است»

«ناطق جعفرلی» اقتصاددان آذری معتقد است: «اگر قیمت نفت در نیمه اول سال به زیر 70 دلار برسد و تا پایان سال زیر 70 دلار باقی بماند، آنگاه می‌تواند تأثیرات منفی بسیار جدی بر شاخص‌های کلان اقتصادی عمومی در جمهوری آذربایجان داشته باشد.»

وی افزود که «اگر از ابتدای سال محاسبه شود، میانگین قیمت نفت آذربایجان هنوز بالاتر از 75 دلار است، زیرا قیمت نفت در ماه‌های ژانویه، فوریه و مارس بالاتر بود؛ یعنی محاسبه فصلی، 6 ماهه و سالانه آن صحیح‌تر از محاسبه روزانه است. اگر روند به همین شکل ادامه یابد و میانگین قیمت به زیر 70 دلار برسد، ممکن است در اجرای بودجه تلفیقی مشکلات خاصی ایجاد شود. اکنون، هنوز به حد خطرناک نرسیده است.»

لازم به ذکر است که نزدیک به 90 درصد صادرات جمهوری آذربایجان مربوط به نفت و گاز است.

زهراب اسماعیل: «آخرین حد برای ثبات در اقتصاد آذربایجان»

«زهراب اسماعیل» اقتصاددان دیگر آذری نیز می‌گوید، کاهش قیمت نفت می‌تواند ضربات بسیار سنگینی به کشورهایی مانند جمهوری آذربایجان وارد کند. 

او نیز یادآور شد که «قیمت هر بشکه نفت در بودجه دولتی 2025 جمهوری آذربایجان 70 دلار در نظر گرفته شده است. قیمت فعلی بین 64-65 دلار در نوسان است. این بدان معناست که از آن سبد بودجه، 5 دلار کم است. یا دولت جمهوری آذربایجان باید برخی از هزینه‌های پیش‌بینی شده را کاهش دهد، یا باید وجوه اضافی از صندوق نفت دولتی منتقل کند.»

به تأکید اسماعیل، باید در نظر گرفت که ارزان شدن نفت، درآمدهای صندوق دولتی نفت جمهوری آذربایجان را نیز کاهش خواهد داد و در تراز تجاری خارجی نیز مشکلاتی ایجاد خواهد کرد. 

وی یادآور شد که «اگرچه قیمت نفت در ابتدای سال بالاتر از 70 دلار بود، اما با این وجود، تراز مثبت در گردش تجاری خارجی در حال کاهش است. اکنون کاهش بیشتر قیمت نفت به این معنی است که ممکن است در تجارت خارجی کسری ایجاد شود.»

او معتقد است که «اگر قیمت نفت به زیر 65 دلار برسد، حفظ نرخ ارز منات می‌تواند به یک مشکل تبدیل شود. تعادل فعلی زمانی حفظ می‌شود که هر بشکه نفت 70 دلار باشد. هنوز در سه ماهه پایانی سال گذشته دیدیم که ذخایر بانک مرکزی شروع به کاهش کرد. از ابتدای امسال نیز می‌بینیم که بانک مرکزی نمی‌تواند ذخایر خود را افزایش دهد یا بسیار کم می‌تواند افزایش دهد؛ یعنی این قیمت آخرین حد برای ثبات در اقتصاد آذربایجان است. اگر این وضعیت برای مدت طولانی ادامه یابد، می‌تواند منجر به موج جدیدی از کاهش ارزش پول ملی شود.»

سابقه کاهش ارزش پول ملی و موضع دولت آذربایجان

پیش از این در جمهوری آذربایجان، در سال 2015 دو کاهش پیاپی ارزش پول ملی رخ داد. در نتیجه، منات بیش از دو برابر ارزش خود را از دست داد. در آن زمان قیمت هر بشکه نفت برای مدتی حتی به زیر 50 دلار رسیده بود.

نمایندگان دولت جمهوری آذربایجان هنوز در مورد آخرین کاهش قیمت نفت اظهار نظری نکرده‌اند؛ اما آن‌ها در ابتدای امسال چندین بار گفته بودند که خطر کاهش ارزش پول ملی در کشور وجود ندارد.

انتهای پیام/