یمن، پاشنه آشیل ابرقدرت رو به افول

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - حملات هوایی پرهزینه آمریکا به یمن، انصارالله را متوقف نکرده و حالا زمزمه‌هایی از احتمال ورود نظامیان آمریکایی به خاک این کشور شنیده می‌شود. تحلیلگران معتقدند رهبری ارشد این گروه همچنان پابرجاست و تهدید موشکی آنها ادامه دارد. آیا ترامپ برای پیروزی، ریسک یک نبرد زمینی را می‌پذیرد؟ تصمیمی که با توجه به جغرافیا و تجربه نبرد‌های چریکی یمن، می‌تواند معادلات را پیچیده‌تر کند. 

موشک‌ها هم‌چنان در آسمان

ادعای سی‌ان‌ان مبنی بر احتمال اعزام نظامیان آمریکایی به یمن، نه یک گمانه‌زنی ساده، بلکه نتیجه تحلیل شرایطی است که حملات هوایی پرهزینه نتوانسته آن را تغییر دهد. بر اساس گزارش این شبکه، از اواسط مارس تاکنون، انصارالله ده‌ها موشک بالستیک به سمت اسرائیل و پهپاد‌ها و موشک‌هایی به سوی کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا شلیک کرده است. این حملات، هرچند خسارت عمده‌ای به بار نیاورده، اما نشان‌دهنده تداوم توان عملیاتی این گروه است.

کشته شدن احتمالی ۸۰ افسر نظامی انصارالله در حملات هوایی، ضربه‌ای تاکتیکی بوده، اما رده‌های ارشد رهبری سیاسی و نظامی این گروه هم‌چنان دست‌نخورده باقی مانده‌اند. این موضوع، همراه با حفظ برخی سایت‌های پرتاب موشک، حاکی از آن است که استراتژی فعلی آمریکا در تضعیف این گروه به بن‌بست خورده است. هزینه یک میلیارد دلاری عملیات هوایی آمریکا در کمتر از سه هفته، پرسش‌هایی جدی درباره کارآمدی این رویکرد مطرح کرده و به این نتیجه رسانده که شاید تنها راه پیروزی، ورود زمینی به خاک یمن باشد. تجربه نشان می‌دهد که انصارالله در برابر فشار‌های خارجی، نه تنها تسلیم نمی‌شود، بلکه با تکیه بر جغرافیای کوهستانی و مهارت‌های چریکی خود، مقاومت خود را دوچندان می‌کند. 

جغرافیای درد و نبوغ چریکی

وقتی صحبت از یمن می‌شود، نمی‌توان جغرافیا را نادیده گرفت؛ عاملی که سی‌ان‌ان هم به آن اشاره کرده و آن را چالش اصلی یک حمله زمینی احتمالی می‌داند. کوهستان‌های صعب‌العبور، دشت‌های خشک و شبکه‌ای از تونل‌ها و مخفی‌گاه‌ها، یمن را به زمینی ایده‌آل برای نبرد‌های نامتقارن تبدیل کرده است. انصارالله در یک دهه گذشته، نه‌تنها در برابر ائتلاف سعودی مقاومت کرده، بلکه با استفاده از همین جغرافیا، ضربات سنگینی به نیرو‌های مجهز وارد آورده است. تحمل بالای این گروه در برابر فشار‌های نظامی، ریشه در تجربه طولانی‌مدت جنگ و انطباق با شرایط سخت دارد. حملات هوایی ممکن است زیرساخت‌های محدودی را تخریب کند، اما تجربه جنگ با سعودی نشان داد که انصارالله توانایی بازسازی سریع و جابه‌جایی تجهیزات خود را دارد.

اگر نظامیان آمریکایی وارد یمن شوند، با دشمنی روبه‌رو خواهند شد که نه‌تنها به جنگ چریکی مسلط است، بلکه از حمایت بخشی از مردم محلی نیز برخوردار است. این موضوع، همراه با پیچیدگی‌های لجستیکی حضور در منطقه‌ای دورافتاده و ناآشنا، می‌تواند هزینه‌های انسانی و مالی این ماجرا را برای آمریکا به مراتب بالاتر از حملات هوایی ببرد. آیا دولت ترامپ آماده پرداخت چنین بهایی است یا این ادعا صرفاً یک بلوف سیاسی برای فشار بیشتر بر ایران و متحدانش محسوب می‌شود؟ 

سایه تجربه‌های گذشته

برای درک بهتر این سناریو، نگاهی به تاریخ معاصر یمن ضروری است. ائتلاف سعودی با حمایت تسلیحاتی و لجستیکی آمریکا، از سال ۲۰۱۵ وارد جنگی تمام‌عیار با انصارالله شد. نتیجه؟ پس از سال‌ها بمباران و صرف میلیارد‌ها دلار، نه‌تنها این گروه تضعیف نشد، بلکه کنترل خود بر بخش‌های وسیعی از یمن را تثبیت کرد. این تجربه نشان می‌دهد که حملات هوایی به تنهایی نمی‌تواند معادله را تغییر دهد و ورود زمینی هم با موانع جدی روبه‌روست. انصارالله در آن جنگ، با استفاده از موشک‌های بالستیک و پهپاد‌های ارزان‌قیمت، بار‌ها زیرساخت‌های سعودی را هدف قرار داد و حالا همین الگو را در برابر آمریکا و اسرائیل تکرار می‌کند.

اگر قرار باشد نظامیان آمریکایی وارد یمن شوند، باید با تهدید دائمی موشک‌ها، کمین‌ها و حملات غافلگیرکننده کنار بیایند؛ تهدید‌هایی که در جغرافیای یمن، دفاع در برابر آنها به مراتب سخت‌تر از حمله است. این پیچیدگی‌ها، تصمیم‌گیری برای چنین عملیاتی را به یک قمار بزرگ تبدیل می‌کند که نتیجه‌اش برای آمریکا چندان قابل پیش‌بینی نیست.

قمار یا واقعیت؟

باید گفت که حملات هوایی آمریکا با هزینه‌های سرسام‌آور، نتوانسته انصارالله را از میدان به در کند و حالا گزینه زمینی به عنوان آخرین راه‌حل مطرح شده است. اما این گزینه، با توجه به جغرافیای خاص یمن، تجربه نبرد‌های گذشته و توان چریکی انصارالله، بیشتر به یک چالش پرریسک شبیه است تا یک راه‌حل تضمین‌شده. دولت ترامپ اگر بخواهد این مسیر را دنبال کند، باید آماده هزینه‌هایی باشد که شاید فراتر از تصور اولیه برود؛ از تلفات انسانی گرفته تا باتلاقی که ممکن است سال‌ها ادامه یابد.

در مقابل، انصارالله با تکیه بر مقاومت و انعطاف‌پذیری خود، نشان داده که تسلیم شدن در قاموسش نیست. شاید این ادعا، بیش از آنکه نشانه عزم جدی باشد، تلاشی برای فشار روانی بر این گروه و حامیانش باشد. اما اگر به واقعیت بدل شود، یمن می‌تواند به آزمونی بزرگ برای سیاست خارجی آمریکا تبدیل شود که نتیجه‌اش نه‌تنها برای منطقه، بلکه برای جایگاه جهانی واشنگتن تعیین‌کننده خواهد بود.