برچسب هوشمند؛ پزشک آینده روی پوست شما

باشگاه خبرنگاران جوان - پژوهشگران مؤسسه علوم و فناوری پیشرفته کره جنوبی (Korea Advanced Institute of Science and Technology) موفق به توسعه نوعی جوهر الکترونیکی شده‌اند که می‌تواند به ابزاری غیرتهاجمی برای پایش وضعیت جسمانی تبدیل شود.

این فناوری نوین، به‌گونه‌ای طراحی شده است که همانند یک الکترود زیستی (bioelectrode) عمل می‌کند و در آینده می‌تواند جایگزینی کم‌هزینه، دائمی و کارآمد برای ابزار‌های سنتی رصد سلامت باشد.

این جوهر الکترونیکی از ترکیب فلز مایع و نانولوله‌های کربنی ساخته شده است؛ ترکیبی که به گفته پژوهشگران، هم رسانایی الکتریکی بالایی دارد و هم در برابر ساییدگی و حرکت بدن، مقاومت قابل‌توجهی از خود نشان می‌دهد. بر خلاف جوهر‌های معمولی مورد استفاده در خالکوبی، این جوهر نیازی به ورود به زیر پوست ندارد و بدون درد، بدون خون‌ریزی و بدون نیاز به ابزار‌های تهاجمی به‌صورت سطحی روی پوست اعمال می‌شود.

در حال حاضر، این برچسب الکترونیکی در صورت اتصال به حسگر‌های زیستی خارجی می‌تواند داده‌هایی مانند ضربان قلب (نوار قلب یا ECG)، سطح گلوکز خون (ویژه‌ی بیماران دیابتی) یا غلظت لاکتات (مهم در شرایطی مانند عفونت شدید یا سپسیس) را جمع‌آوری و منتقل کند. با این حال، هدف بلندمدت تیم تحقیقاتی، توسعه سامانه‌ای کاملاً مستقل و بدون نیاز به حسگر‌های خارجی است.

استیو پارک (Steve Park)، سرپرست این پروژه، در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها گفت: در آینده امیدواریم بتوانیم تراشه‌ای بی‌سیم را در درون این جوهر جای دهیم تا امکان برقراری ارتباط بین بدن انسان و دستگاه‌های خارجی، به‌صورت مستقیم فراهم شود.

یکی از ویژگی‌های برجسته این برچسب آن است که برخلاف بسیاری از ترکیبات فلز مایع که در تماس با پوست به‌راحتی پاک می‌شوند، ترکیب این جوهر جدید با نانولوله‌های کربنی باعث افزایش پایداری و چسبندگی آن شده است. به گفته دکتر پارک، وقتی این برچسب روی پوست اعمال می‌شود، حتی با وجود اصطکاک، از بین نمی‌رود؛ چیزی که با فلز مایع به‌تنهایی ممکن نبود.

این جوهر الکترونیکی حاوی ذرات “گالیم” (Gallium) است؛ فلزی نرم و نقره‌ای‌رنگ که پیش‌تر در صنایع نیمه‌هادی و دماسنج‌ها نیز کاربرد داشته است. استفاده از این عنصر در کنار نانولوله‌های کربنی، علاوه بر افزایش رسانایی، موجب افزایش دوام تاتو روی پوست می‌شود.

این فناوری نه‌تنها چشم‌انداز تازه‌ای برای بیماران مزمن، سالمندان یا ورزشکاران حرفه‌ای ایجاد کرده، بلکه گامی مهم در جهت توسعه «پزشکی پوشیدنی» به شمار می‌رود. ترکیب راحتی، پایداری و دقت بالا در فناوری تاتو‌های الکترونیکی می‌تواند در آینده‌ای نزدیک انقلابی در پایش لحظه‌ای سلامت بدن رقم بزند.

منبع: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو