مذاکرات هستهای ایران و آمریکا؛ دور جدید گفتوگوها در مسقط

باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - مقامات ارشد ایران و آمریکا امروز شنبه بار دیگر در مسقط دیدار خواهند کرد تا درباره توافق جدیدی برای برنامه هستهای ایران که به پیشرفتهای چشمگیری دست یافته است، مذاکره کنند.
عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، به صورت غیرمستقیم و از طریق میانجیگران عمانی با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در خاورمیانه، در مسقط گفتوگو خواهد کرد. این دیدار یک هفته پس از دور دوم مذاکرات در رم، پایتخت ایتالیا انجام میشود که هر دو طرف آن را سازنده توصیف کردهاند.
مذاکرات ابتدا در سطح کارشناسی آغاز خواهد شد تا چارچوبی برای یک توافق هستهای احتمالی تهیه شود. سپس مذاکرهکنندگان ارشد به صورت غیرمستقیم با یکدیگر گفتوگو خواهند کرد.
در همین حال، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا ضمن تاکید بر اینکه مذاکره را به حمله نظامی ترجیح میدهد گفت که میتوان به توافقی دست یافت که مسیر دستیابی ایران به بمب هستهای را مسدود کند. ترامپ در مصاحبهای با مجله تایم که روز جمعه منتشر شد، گفت: «فکر میکنیم با ایران به توافق خواهیم رسید.»، اما او در عین حال تهدید به اقدام نظامی علیه ایران در صورت شکست دیپلماسی را تکرار کرد.
اگرچه هر دو طرف تهران و واشنگتن اعلام کردهاند که مصمم به پیگیری دیپلماسی هستند، اما در مورد این اختلاف که بیش از دو دهه است ادامه دارد، همچنان فاصله زیادی بین مواضع آنها وجود دارد.
ترامپ که از فوریه گذشته بار دیگر سیاست «فشار حداکثری» علیه تهران را در پیش گرفته، در سال ۲۰۱۸ و در دوران اول ریاستجمهوری خود از توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران با شش قدرت جهانی خارج شد و تحریمهای فلجکنندهای علیه ایران اعمال کرد.
بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران نیز در واکنش به بدعهدی کشورهای غربی و آمریکا از سال ۲۰۱۹ به تدریج محدودیتهای هستهای این توافق را کنار گذاشت. آژانس ادعا کرده است که ایران غنیسازی اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد افزایش داده که نزدیک به سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای است.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، این هفته اعلام کرد که در صورت توافق، ایران باید غنیسازی اورانیوم را به طور کامل متوقف کند و هرگونه اورانیوم غنیشده مورد نیاز برای تأمین سوخت تنها نیروگاه هستهای فعال خود در بوشهر را به جای تولید، وارد کند.
به گفته مقامات ایرانی، تهران حاضر است در ازای لغو تحریمها، برخی محدودیتها بر فعالیتهای هستهای خود را بپذیرد، اما توقف کامل برنامه غنیسازی یا واگذاری ذخایر اورانیوم غنیشده خود را از «خطوط قرمز غیرقابل مذاکره» در این گفتوگوها میداند.
علاوه بر این، چند دیپلمات اروپایی اعلام کردند که کشورهای اروپایی به مذاکرهکنندگان آمریکایی پیشنهاد دادهاند که هرگونه توافق جامع باید شامل محدودیتهایی باشد که مانع از توانایی ایران در نصب کلاهک هستهای بر روی موشکهای بالستیک یا تکمیل این قابلیت شود.
در همین حال، آمریکا در آستانه ارائه یک بسته تسلیحاتی به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به عربستان سعودی است.
تهران بر غیرقابل مذاکره بودن تواناییهای دفاعی خود از جمله برنامه موشکی تأکید دارد. یک مقام ایرانی که از جزئیات مذاکرات مطلع است، روز جمعه اعلام کرد که تهران برنامه موشکی خود را مانع بزرگتری در مذاکرات میداند.
در حالی که دیپلماسی همچنان جریان دارد، شکاف عمیق بین مواضع دو طرف و تهدیدهای متقابل نظامی، فضای مذاکرات را تحت الشعاع قرار داده است. کارشناسان هشدار میدهند پنجره فرصت برای صلح به سرعت در حال بسته شدن است.
منبع: رویترز
12183511