خودکفایی ۹۰ درصدی محصولات اساسی مستلزم چیست؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - افزایش ضریب خوداتکایی و کاهش وابستگی به واردات در تامین امنیت غذایی کشور تاثیر بسزایی دارد که براین اساس وزارت جهاد کشاورزی رشد تولید محصولات اساسی را در اولویت قرار داده و برای تحقق این منظور سیاست اجرای الگوی کشت، توسعه کشاورزی قراردادی و کشت فراسرزمینی را در دستور کار خود گذاشته است.

مطابق اسناد بالادستی و سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب مقرر شد در محصولات اساسی به خودکفایی ۹۰ درصدی و در ۵ محصول استراتژیک و راهبردی از جمله گندم، برنج، جو، پنبه و شکر باید به خودکفایی ۱۰۰ درصدی دست یابیم که بنابر تاکیدات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور، دستگاه های دولتی از جمله مجلس شورای اسلامی، سایر قوا و دستگاه های داخل کشور باید در کنار وزارت جهاد کشاورزی  بیایند.

بنابر آمارهای اعلامی سالانه ۱۲۵ تا ۱۳۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می‌شود که ۷۰درصد آن در بخش زراعت تولید می‌شود، از این رو خودکفایی و خودبسندگی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است.

غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه موضوع امنیت غذایی یکی از ارکان مهم امنیت است، گفت: برای همه جوامع امنیت غذایی از اولویت اول برخوردار است. علی رغم اینکه هنوز دوره خدمت این دولت به ۷ ماه نرسیده و سنخ اقدامات این حوزه ایجاب می‌کند که نتیجه گرفتن از اجرای برنامه‌ها، ماه‌ها و سال‌ها طول بکشد.

نوری قزلجه با بیان اینکه به زودی خبر‌های خوبی در حوزه امنیت غذایی خواهید شنید، گفت: در معدودی از کالا‌ها نوسانات نامتعارف رخ داد که با ابزار‌های لازم در حال کنترل و تعدیل است. 

ضرورت بازنگری قیمت خرید تضمینی گندم به منظور استمرار سیاست خودکفایی 

قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: سال گذشته در تولید گندم خودکفا شدیم به طوریکه ۱۲ میلیون تن گندم تحویل دولت داده شد، اما در سال زراعی فعلی قیمت خرید تضمینی پیشنهادی اتاق اصناف محقق نشد که در صورت بی توجهی به اصلاح قیمت خرید تضمینی، خودکفایی محقق نمی شود.

به گفته وی، کاهش نزولات آسمانی و قطعی برق چاه های کشاورزی ناشی از ناترازی برق مزید بر علت شد تا تولید با چالش هایی روبرو شود، درحالیکه طبق قانون برق چاه های کشاورزی باید ۲۴ ساعته تامین شود.

پیشه ور با تاکید بر اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم بیان کرد: طی نامه ای به رئیس جمهور و رئیس مجلس زدیم خواستار بازنگری در قیمت خرید تضمینی گندم هستیم، کمااینکه بازنگری نشود همانند ۲ سال تبدیل به علوفه می شود، از این رو با توجه به نوسان نرخ ارز و افزایش هزینه های تولید نظیر کود، لوازم یدکی و مزد کارگر باید اصلاح شود.

رئیس اتاق اصناف کشاورزی با تاکید بر بازنگری قیمت خرید تضمینی محصولات اساسی مطابق با تورم افزود: براساس قانون اصلاح قیمت خرید تضمینی با احتساب تورم باید لحاظ شود و در شورای قیمت گذاری باید بازنگری صورت بگیرد تا کشاورزان گندم تولیدی را تحویل بدهند تا تنها در یک محصول خودکفا نباشیم. 

وی با اشاره به نقش موثر خرید تضمینی بر خودکفایی محصولات اساسی تصریح کرد: عمدتا کشاورزان استقبال می کنند که اگر قیمت مناسب باشد گندم بکارند و در صورت عدم صرفه اقتصادی به سراغ تولید دیگر محصولات می روند.

امنیت غذایی، تامین معیشت و غذای سالم برای مردم جزء تاکیدات رهبر معظم انقلاب است که براین اساس دستیابی به خودکفایی و خوداتکایی ۵  محصول اساسی و استراتژیک جزء اولویت های وزارت جهاد و برنامه هفتم در دستور کار قرار دارد.

خودکفایی محصولات اساسی برنامه هفتم مستلزم بانک اطلاعاتی دقیق و اعمال مدیریت صحیح در بخش کشاورزی

در ادامه محمد شفیع ملک زاده عضو اتاق اصناف کشاورزی گفت:  به رغم محدودیت منابع آب و خاک سالانه بیش از ۴۰۰ میلیارد متر مکعب نزولات جوی داریم که بدلیل عدم استفاده بهینه ۸۰ تا ۹۰ میلیارد متر مکعب وارد دشت ها می شود و آن هم بدرستی استفاده نمی شود و بخشی به هدر می رود.

به گفته وی، علی رغم ظرفیت و پتانسیل بالای بخش کشاورزی، تکنولوژی و استفاده از آب ها مشکل اساسی دارد که با آبخیزداری و آبخوانداری نتوانستیم آب ها را به سمت دریاچه ها، تالاب ها و زمین هدایت کنیم تا بتواند ذخیره شود.

ملک زاده ادامه داد: با توجه به تاکید برنامه هفتم بر خودکفایی محصولات اساسی، اعمال مدیریت صحیح می تواند منجر به تحقق برنامه ها شود ، در غیراین صورت کشاورزی قراردادی، زنجیره تولید، تامین و ارزش که می‌تواند مشکلات بخش کشاورزی را حل کند، در حد شعار باقی می‌ماند.

رئیس اتاق اصناف کشاورزی با تاکید بر این موضوع که بخش کشاورزی یک بانک اطلاعات و آماری دقیق نیاز دارد، افزود: با توجه به آنکه اطلاعات برمبنای خوداظهاری کشاورزان است، از این رو چطور می توان انتظار داشت که به رشد ۸ درصدی اقتصاد، آمایش سرزمین، الگوی کشت و تنظیم بازار رسید.

به گفته وی، امروز کشاورز برای دریافت تسهیلات به تمامی بانک ها مراجعه می کنند، اعتباری نیست که در اختیار آنها قرار دهند و بدلیل تاخیر در پرداخت مطالبات و تورم و هزینه های بالای تولید کشاورزان بامشکل نقدینگی روبرو هستند که با این روند امکان دستیابی به اهداف برنامه، کاهش ضایعات و توسعه صادرات وجود ندارد چراکه مطابق با قانون نباید تصمیم‌های مقطعی برای صادرات اتخاذ شود، درحالیکه اتخاذ برخی تصمیم های مقطعی مشکلاتی را برای صادرات ایجاد می کند.

ملک زاده گفت: با توجه به فرمایشات رهبری مبنی بر خودکفایی محصولات اساسی، اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم امری ضروری است در غیراین صورت شاهد آن هستیم که گندم تولیدی صرف خوراک دام و طیور می شود یا از مرزهای کشور قاچاق می شود.

وی با تاکید بر استفاده از ظرفیت تشکل ها و بخش خصوصی تصریح کرد: بارها رشد مثبت بالای ۴ تا ۶ درصد بخش کشاورزی،  اقتصاد کشور را نجات داده است و از طرفی با وجود تولید سالانه بالای ۱۲۵ تا ۱۳۰ میلیون تنمحصولات کشاورزی، از ظرفیت و زیرساخت ها باید بدرستی استفاده شود و مشکلات در حوزه مکانیزاسیون مرتفع شود چراکه به رغم وجود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزارتراکتور و ۷۰ تا ۸۰ هزارکمباین،  ۶۰ تا ۷۰ درصد آن فرسوده است که در نهایت این امر منجر به ریزش ۳۰ تا ۴۰ درصدی کمباین ها می شود و تراکتورها ۳ برابر درآمد استهلاک دارد که این مسائل و مشکلات باید آسیب شناسی شود.

افزایش ضریب خوداتکایی و کاهش وابستگی به واردات در تامین امنیت غذایی کشور تاثیر بسزایی دارد، از این رو وزارت جهاد کشاورزی رشد تولید محصولات اساسی را در اولویت قرار داده و برای تحقق این منظور سیاست اجرای الگوی کشت، توسعه کشاورزی قراردادی و کشت فراسرزمینی را در دستور کار خود گذاشته است. هرچند برای تحقق این سیاست ها باید مشوق های تولید، تسهیلات و نهاده های ارزان قیمت در نظر گرفته شود تا کشاورزان به سمت و سوی کشت محصولات استراتژیک ترغیب شوند.