مهریه به ابزار انتقام تبدیل شده است/ بانوان درخصوص ۱۴ سکه به‌عنوان سقف مهریه نگران هستند

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمد امیرحسینی - علی آذری سخنگوی کمیسین قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره لزوم اصلاح قانون مهریه گفت: یکی از مشکلاتی که بدون اغراق جامعه و نظام‌های اداری و قضایی ما را درگیر کرده بحث مهریه است.

نماینده مردم فاروج و قوچان در مجلس اظهار کرد: طرح اصلاح موادی از قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و برخی احکام مربوط به مهریه درواقع یک مطالبه‌ای است که کل حوزه اداری و مدنی از مجلس داشته است، اما مطالبه سخت و سنگینی است و تا همین الان نظریات مختلف حقوقی نتوانسته یک راه‌حلی بدهد که مثلا در بحث زندان برای اینکه فرد برای مهریه بازداشت و حبس نشود، حل شود و یا اینکه چرا مهریه از آن فلسفه وجودی خود که زوج با آن یک هدیه‌ای به‌عنوان مهریه بدهد که در آدرس‌های قرآنی و رفتار سیره اهل بیت (ع) ما است آن فلسفه هدیه، بخشش و ابراز محبت به ابزار تبدیل شده است.

آذری تصریح کرد: امروز مهریه یک ابزار انتقام شده و از آن‌طرف حق طلاق برای زوج در مسئله حضانت فرزندان و دعاوی مربوط به خانواده باعث می‌شود که وقتی زوج و زوجه وارد آن دعاوی شوند دیگر نتوان روی خانواده حساب کرد که این نیاز باعث شده تا ما نگاه ویژه‌ای به بحث مهریه داشته باشیم.

این نماینده مجلس می‌گوید در خیلی از کشور‌های مسلمان با همین نگاه بحث مهریه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند مثلا بین زوج و زوجه یا بین حمایت‌هایی که نظام فقهی و حقوقی از مرد و زن مثلا در حوزه ارث انجام می‌دهد این حمایت را در کنار بحث مهریه قرار داده است مثلا کشور مصر بحث مهریه را تقریبا با قرار دادن مبحث ارث کنار مهریه حل کرده و کمتر می‌بینیم که دعاوی مربوط به مهریه داشته باشد، چون زوج موظف است از سهم‌الارث که تصمیم‌گیری ثلث در اختیارش است و یک‌هشتم متعلق به زوجه است اقدام کند.

نماینده مردم فاروج و قوچان در مجلس اضافه کرد: بعضی از کشور‌ها مثل اندونزی و مالزی با صندوق‌های حمایتی و با نگاهی به بیمه مهریه و با نگاهی به اینکه بعد از عقد نکاح دارایی زوج و زوجه مشترک می‌شود این مسائل را حل کردند.

آذری گفت: یک قسمت چالش برانگیز این قانون که امروز بانوان خیلی نسبت به آن نگران هستند این است که می‌گویند چرا در ماده ۲۲ این قانون ۱۴ سکه جایگزین ۱۱۰ سکه شده است البته قسمت صندوق بیمه پیش‌بینی شده و قسمت خوب دیگر اینکه سلاح و ابزار زوج که طلاق است نگاه شده، چون زوجه می‌گوید مهریه و زوج هم می‌گوید طلاق که اثبات عسر و حرج را از آن سختی برای زوجه خارج کردیم و با اصلاحی که در قانون مدنی شده این نگاه انجام شده است.

سخنگوی کمیسین قضایی و حقوقی مجلس بیان کرد: گاردی که یک قسمتی از بانوان ما در مورد این ۱۴ سکه گرفتند و شاید به حق هم باشد نگرانی آنان است در مورد اینکه بعد از ازدواج اگر پس از دوره‌ای رها شوند چه باید کنند که این نگرانی به‌واسطه همان نگاه ابزاری به مهریه است که ما باید با جایگزین‌هایی که گفتم و خیلی اساتید و حقوق‌دانان قائل به آن هستند آن را حل کنند، اما نظام قضایی ما نگران است که برای بحث‌های مالی کسی به زندان نرود. ختم کلام اینکه ما حقوق‌دان و قاضی هستیم یک ماده قانونی مثل خیلی از کشور‌ها برای بحث مالی، مهریه و دِین کسی حبس نمی‌شود و تمام مشکلات ما حل می‌شود.

آذری درباره راهکار‌های رفع نگران زنان درخصوص ۱۴ سکه که به‌عنوان سقف مهریه قرار است تعیین شود، گفت: این طرح در نوبت صحن است و حتما پیشنهادات، گفت‌و‌گو‌ها و نظریات زیادی وجود دارد. من چندین مورد گفتم مثل بحث بیمه و الحاق ارث یا اینکه تصمیم‌گیری در حوزه دعاوی خانواده که به‌صورت یک کارگروه قرار دهیم و در آنجا تصمیم بگیریم که مشکل حل شود. الحاق در حق بیمه، الحاق در اشتراک دارایی بعد از ازدواج یا بحث‌های حمایتی که دولت به آن ورود کند مثلا یک کارمند بازنشسته که مورد حمایت صندوق‌های تامین اجتماعی است لذا دولت می‌تواند با ورود به این حوزه و تشکیل یک صندوق با مشارکت دولت و مردم یک قسمتی از درآمد‌ها به این صندوق برود که زوجه نگران مطالبه مهریه نباشد.

نماینده مردم فاروج و قوچان در مجلس بیان کرد: یادمان نرود که صرفا بحث مطالبه مهریه نیست، چون این مطالبات و این اختلافات و این روبروی هم قرار گرفتن‌ها دو مشکل ایجاد می‌کند که یکی این است که کیان خانواده آسیب می‌بیند و کمتر پیش می‌آید آن خانواده دوباره دور هم برگردند و اطفال و فرزندان به شدت آسیب می‌بینند و دوم اینکه در جامعه در اذهان این‌طور متبادر می‌شود که دیگر ازدواج به این سبک سخت است و ما شاهد هستیم که بسیاری از دختر‌ها و پسر‌های ما در سن بالا ازدواج نکردند و خسارتی که زیادی این سکه‌ها وارد می‌کند خیلی سنگین است.

سخنگوی کمیسین قضایی و حقوقی مجلس تصریح کرد: اگر سیره اهل بیت (ع) و مثلا خواستگاری امام علی (ع) از حضرت فاطمه (س) را ببینیم شاهد هستیم که برای مهریه تصمیم گرفتند که یک زره‌ای داده شود و زندگی تشکیل شد، اما بعضی وقت‌ها بر روی نداشته‌ها اسناد را امضا می‌کنیم و بعد در دعاوی حوزه مهریه به مشکل برمی‌خوریم هرچند از نظر حقوقی هم عقد بر نداشته‌ها و مجهولات مورد تردید است.

آذری گفت: این طرح الان در نوبت صحن است و به احتمال زیاد این هفته در دستور صحن علنی مجلس خواهد بود.