شیب مهاجرت جامعه پزشکی کُند شده است

باشگاه خبرنگاران جوان - علی جعفریان اظهار داشت: دکتر ظفرقندی از روز اول تاکید داشته که حوزه سلامت به هیچ عنوان سیاسی نیست و ماهیت سیاسی ندارد بلکه فنی و عقلایی و البته با تصمیمات مبتنی بر شواهد است.

مشاور عالی و جانشین وزیر بهداشت از ایجاد دسترسی، ارتقای کیفیت، کاهش هزینه‌ها و تحقق عدالت در سلامت به عنوان کارکردهای نظام سلامت یاد کرد و گفت: با تحقق این چهار کارکرد، رضایتمندی مردم حاصل می‌شود. مخاطبان نظام سلامت نیز فراگیران، بیماران، مصدومان و ذی‌نقش‌ها شامل اساتید، کارمندان و نیروهای بهداشتی و درمانی هستند.

گام بزرگ قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

وی با اشاره به قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۶۴، گفت: این قانون گام بزرگی برای تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز کشور و دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی بود؛ گام موفقی هم بود چون نیاز کشور به نیروی انسانی خارجی را برطرف کرد.

جعفریان با بیان اینکه در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ شاهد افزایش دو و سه برابری ظرفیت و پذیرش دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی بودیم، افزود: افرادی که عنوان می‌کنند ظرفیت دانشگاه‌ها در دهه‌های گذشته افزایش نیافته، حرف نادرستی می‌زنند البته تصمیم نادرستی نیز گرفته شد که در طول سه سال، ظرفیت برخی رشته‌ها، دو برابر افزایش یافت.

چالش‌های افزایش ظرفیت بدون تامین زیرساخت‌ها

وی به چالش‌های افزایش ظرفیت دو برابری پذیرش دانشجویان در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی اشاره و عنوان کرد: انتظار داریم فعالان حوزه آموزش پزشکی در ساختارهای محلی نیز بدانند چالش‌های افزایش ظرفیت بدون تامین زیرساخت‌ها چه مشکلاتی ایجاد کرده است؛ اگر مدیران وزارت بهداشت از مشکلات افزایش ظرفیت بدون تامین زیرساخت ها صحبت کنند، همه فکر می کنند وزارت بهداشت به دنبال منابع مالی است اما ساختارهای محلی باید با شنیدن این مشکلات و چالش ها از زبان غیرمسئولان، به درک آن بپردازند.

مشاور عالی وزیر بهداشت از بومی گزینی به عنوان یکی از ابزارهای افزایش دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی یاد کرد و افزود: چالش هایی در موضوع بومی گزینی در کشور داشته ایم البته نتایج مناسبی هم داشته است اما باید آفت های آن را به حداقل برسانیم و از مزایای آن استفاده کنیم.

جعفریان اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع را یکی از ابزارهای ایجاد دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در کشور دانست و گفت: در قالب این برنامه در مناطقی که دسترسی به خدمات با مشکل روبروست، این دسترسی ایجاد می‌شود. تغییرات باید در برخی رشته ها رخ دهد.

به گفته وی، تغییرات برخی رشته های فوق تخصصی مانند جراحی قلب و توراکس در ایجاد دسترسی مردم به خدمات تخصصی و فوق تخصصی موثر است و متقاضیان از آزمون دستیاری وارد این رشته ها می شوند که این تغییرات باید در برخی رشته های دیگر نیز ایجاد شود چراکه دوره های آموزشی کوتاه می شود و استقبال به رشته های کم متقاضی، افزایش می یابد.

جانشین وزیر بهداشت نقش مراکز توسعه آموزش(EDC) را در ارتقای کیفیت خدمات حوزه سلامت و آموزش پزشکی مهم ارزیابی کرد و گفت: این مراکز می توانند آموزش های موثر و صحیح به گروه‌های هدف و روش‌های آموزشی را بررسی کنند. در رشته ما (جراحی) موضوعاتی در آموزش های نظری به پزشکان آموزش می دهیم که به درد آنها نمی خورد و به زحمت باید این موارد را اصلاح کنیم.

تردید برخی افراد در مورد استفاده از هوش مصنوعی

جعفریان با تاکید بر لزوم استفاده از ابزارهای آموزشی و پیشرفته دنیا در آموزش پزشکی، گفت: متاسفانه برخی افراد نسبت به استفاده از ظرفیت های هوش مصنوعی، تردید دارند و این رویکرد در دوران تحصیل ما در دهه های گذشته نیز در مورد استفاده از پاورپوینت وجود داشت که عده ای در مورد استفاده از رایانه در آموزش، مخالف بودند.

مشاور عالی وزیر بهداشت تصریح کرد: هیچ دلیلی وجود ندارد که آموزش‌های آناتومی به روش های سنتی و همانند دهه های گذشته به دانشجویان ارائه شود و می‌توان از ابزارهای جدید و پیشرفته در این زمینه، بهره برد.

از دهه‌ها پیش به دنبال ارتقای کیفیت آموزش پزشکی بودیم

وی از مراکز توسعه آموزش به عنوان پیشگامان آموزش در کشور یاد کرد و گفت: رییس جمهور روز چهارشنبه در مراسم افتتاحیه این همایش خواستار الگوبرداری نظام آموزشی کشور از پیشرفت‌های آموزش پزشکی شد. بنده در سال ۷۷ در دوره طرح در دانشگاه علوم پزشکی لرستان، مرکز توسعه آموزش را راه‌اندازی کردم و از دهه های پیش در نظام سلامت به دنبال ارتقای کیفیت آموزش بودیم و باید مراقبت کنیم که از پیشرفت‌های روز دنیا، عقب نمانیم.

جعفریان از رعایت استانداردها و کیفیت آزمون ها به عنوان دو حوزه در ارتقای کیفیت آموزش پزشکی یاد کرد و گفت: همیشه آزمون‌های پزشکی مهم بوده و شعار دکتر حسینی، معاون آموزشی وزارت بهداشت نیز حفظ و ارتقای کیفیت آموزش در وزارت بهداشت و رعایت بالاترین استانداردها در کشور است.

به اقتصاد سلامت در آموزش های پزشکی توجه شود

جانشین وزیر بهداشت با تاکید بر اهمیت توجه بیش از پیش به موضوع اقتصاد سلامت در حوزه آموزش، ادامه داد: متاسفانه در حوزه آموزش پزشکی هیچ آموزشی از اقتصاد سلامت ارائه نمی شود و فارغ التحصیلان پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی در هیچ مقطعی، آموزش های اقتصاد سلامت را فرا نگرفته و نمی گیرند که باید به آن توجه کرد.

وی افزود: متاسفانه برخی از فارغ التحصیلان تصور می کنند چون سواد دارند، هر دارویی که تازه در دنیا تولید شده را حتی با اثربخشی محدود و بسیار محدود می توانند برای بیماران نیازمند، تجویز کنند که این علامتی از سواد بالا نیست بلکه علامت بی توجهی نسبت به محیطی است که در آن کار می کنیم. اینکه یک بیمار حاضر است تمام زندگی اش را بفروشد تا دارویی را تهیه کند که آن دارو حداکثر ۱۵ درصد در بقای سه ماهه، اثرگذار است، انجمن های علمی هم باید کمک و ورود کنند.

بازبینی مجدد سهمیه های پذیرش دانشگاه‌ها

جعفریان عدالت در پذیرش دانشجویان و میزان تاثیرگذاری سهمیه ها را در برقراری عدالت آموزشی، حائز اهمیت دانست و گفت: این موضوع در شورایعالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و وزارتخانه های بهداشت و علوم در زمینه بازبینی مجدد سهمیه های پذیرش دانشگاه ها کار می کنند تا عدالت در پذیرش دانشجویان، رعایت شود.

به گفته مشاور عالی وزیر بهداشت تامین عدالت در خدمات سلامت را نیز مهم ارزیابی و خاطرنشان کرد: کشوری به پهناوری قابل توجه ایران، با سختی هایی در دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی دارد. وزیر بهداشت سوئد که مشکل اقتصادی ندارد در زمان مسئولیت بنده در دانشگاه علوم پزشکی تهران به ایران آمده بود، عنوان می کرد که ما مشکل دسترسی به خدمات داریم چراکه برخی از مناطق سوئد، صعب العبور است.

مشکلات بیمارستانهایی که تراز اقتصادی مثبت ندارند

وی تاکید کرد: نیمی از بیمارستانهای دولتی در کشور، کمتر از ۱۰۰ تخت بیمارستانی دارند که تراز مثبت اقتصادی ندارند به جز برخی بیمارستانهای تخصصی که کاربرد بستری کوتاه مدت پیشرفته دارند که امکان دارد صرفه اقتصادی داشته باشد اما بیمارستانهای عمومی دولتی کمتر از ۱۰۰ تخت، صرفه اقتصادی ندارند.

جعفریان راهکار ایجاد و تقویت دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی را راه‌اندازی بیمارستان‌های جدید ندانست و گفت: در دهه ۷۰ که در لرستان دوره طرح را می گذراندم در منطقه ای با جمعیت ۸ هزار نفر، بیمارستان ۳۲ تختخوابی داشت که با ۴۰ نیروی انسانی، ۲ بیمار بستری داشت چون فاصله این شهر با مرکز استان، حدود ۷۰ کیلومتر بود.

جانشین وزیر بهداشت یادآور شد: هنوز هم برخی ساختارها برای راه اندازی بیمارستان در برخی مناطق کشور که شامل سطح بندی هم نمی شوند، اصرار دارند که بیمارستان ساخته شود که فارغ التحصیلان دانشگاه ها می توانند در مورد نادرست بودن احداث چنین بیمارستان هایی، اقناع سازی کنند.

توجه به اعضای هیات دولتی و حل مشکلات آنها

مشاور عالی وزیر بهداشت با تاکید بر اهمیت توجه به اعضای هیات علمی و حل مشکلات آنها، گفت: امیدواریم تا روز ۱۲ اردیبهشت و روز استاد، اخبار امیدوار کننده در مورد اعضای هیات دولت، منعکس شود؛ در حال حاضر مشکلات جدی در حوزه معیشتی، جذب هیات علمی جوان و فعال و نگهداشت آنها داریم.

بنابر اعلام وزارت بهداشت، وی ادامه داد: بنظر می رسد که شیب مهاجرت جامعه پزشکی و اعضای هیات علمی در ماه‌های اخیر، کند شده اما مهاجرت آنها هنوز مساله ای جدی در کشور و نظام سلامت است. بنابراین اعتقاد داریم هیات علمی، محور هر فعالیت توسعه ای و پیشرفت در کشور است و پس از آن، مشارکت دانشجویان در امور دانشگاه ها و مشورت گرفتن از نظرات آنها هم در تصمیم گیری های صحیح، اهمیت ویژه ای دارد.

جانشین وزیر بهداشت در پایان با بیان اینکه همه فعالیت‌ها و نیروهای حوزه سلامت وابسته به آموزش هستند، گفت: آموزش در همه فعالیت ها، نقش جدی دارد و بدون ارائه آموزش نمی توان به نتایج مطلوب برسیم و از تلاش های فعالان حوزه آموزش تقدیر می کنیم.

منبع: وزارت بهداشت