رژیم صهیونیستی و واردات مواد خام لازم برای تولید تسلیحات

باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضا مرزانی* -رژیم صهیونیستی بخش قابل توجهی از تسلیحات و مهمات مورد نیاز خود را در داخل سرزمین‌های اشغالی تولید می‌کند و بخش اندکی از نیاز خود به تسلیحات را با اتکا بر شرکای آمریکایی و اروپایی خود تأمین می‌کند. رژیم صهیونیستی در زمره ۱۰ صادرکننده اصلی تسلیحات در جهان قرار می‌گیرد و تسلیحات‌سازی و مهمات‌سازی، به نوعی دو ستون اصلی اقتصادی رژین صهیونیستی محسوب می‌شوند. اما منابع موجود در داخل سرزمین‌های اشغالی برای تکثیر این حجم انبوه از تسلیحات و مهمات توسط رژیم، بسیار ناچیز است و لذا مواد اولیه لازم باید وارد شوند. این مواد خام چه هستند و از کجا به دست صهیونیست‌ها می‌رسند؟

تولید داخلی تسلیحات و مهمات

بخش اعظم تسلیحات انفرادی، مسلسل‌های سنگین، تانک‌ها، نفربر‌های زرهی و خودرو‌های تاکتیکی، مورد نیاز ارتش صهیونیستی در داخل تولید می‌شوند. شرکت‌هایی همچون آی‌دبلیو‌آی (IWI) (صنایع تسلیحات‌سازی اسرائیل)، البیت، آی‌ای‌آی و رافائل، تولید این موارد را برعهده دارند. تانک اصلی قوای زرهی رژیم، انواع مختلف تانک مرکاوا است که بیش از ۹۰ درصد از قطعات آن توسط شرکت‌های صهیونیستی در داخل تولید می‌شوند.

قریب به ۸۵ درصد از تجهیزات زمین‌پایه و پهپاد‌های مورد استفاده ارتش صهیونی نیز در داخل و توسط کارخانه‌جات البیت سیستمز تولید می‌شوند. صنایع هوافضای اسرائیل (آی‌ای‌آی) نیز موشک، پهپاد، رادار و سامانه‌های الکترونیک مورد استفاده این رژیم را تولید می‌کند.

اما بخش اعظم سامانه‌های هوایی، اعم از جنگنده‌ها، بالگرد‌ها و برخی سیستم‌های موشکی خاص وارداتی هستند. همچنین بمب‌های سنگین و نیمه‌سنگینی که رژیم صهیونیستی به ویژه پس از طوفان الاقصی و در تجاوز به غزه به کار گرفته است، وارداتی هستند. البته لازم به ذکر است که پس از آغاز این جنگ در سال ۲۰۲۳، صهیونیست‌ها به شدت در تلاش هستند تا وابستگی خود را به این بخش از مهمات به واردات کاهش دهند و در یک بازه زمانی مشخص، بخش اصلی این مایحتاج را در داخل تولید کنند.

در اینجا باید متذکر شویم که از مجموع تسلیحات و مهماتی که رژیم در داخل تولید می‌کند، فقط ۲۰ الی ۲۵ درصد مورد استفاده قوای نظامی و امنیتی این رژیم است و مابقی آن صادر می‌شود. با این حال بنابر آنچه که گفته شد بخش اعظم سامانه‌های زمین‌پایه، مهمات و پهپاد‌ها در داخل رژیم تولید می‌شوند و پلتفورم‌های هوایی (جنگنده و بالگرد) عمدتاً وارداتی هستند. جدول زیر به صورت خلاصه این توضیحات را نمایش می‌دهد.

تسلیحات و مهمات وارداتی

از اوایل دهه ۲۰۱۰، قریب به ۷۰ درصد از تسلیحاتی که رژیم صهیونیستی از طریق واردات تأمین می‌کند، ریشه در آمریکا دارند. انواع مختلف جنگنده، بمب‌های هدایت شونده (۵۰۰ تا ۲۰۰۰ پوندی)، گلوله‌های توپخانه، موشک‌های هل‌فایر، پدافند گنبد آهنین و برخی خودرو‌های نظامی، از آمریکا وارد می‌شوند. تقریباً ۳۰ درصد این نیاز نیز توسط آلمان تأمین می‌شود. رزمناوها، زیردریایی‌ها، تسلیحات ضدتانک، برخی خودرو‌های زرهی، مهمات، موتور تانک، تجهیزات ارتباطاتی و قطعات پدافندی در زمره واردات آلمانی هستند.

روی هم رفته آمریکا و آلمان، بیش از ۹۵ درصد نیاز وارداتی رژیم صهیونیستی را تأمین می‌کنند. اندک درصد باقیمانده که شامل واردات بالگرد، توپخانه دریایی و مهمات کوچک می‌شود، از ایتالیا، انگلستان، فرانسه، اسپانیا، کانادا، بلژیک، هلند، ژاپن و کلمبیا وارد می‌شوند. در مواقعی که رژیم درگیر یک جنگ فعال است، مانند وضعیت فعلی، نیاز به واردات تسلیحات و مهمات، افزایش پیدا می‌کند؛ در شرایط فعلی که جنگ کنونی به سمت یک درگیری درازمدت حرکت می‌کند، میزان وابستگی رژیم به واردات، افزایش می‌یابد، اما راهبردی کلان رژیم در این حوزه، متمرکز بر تولید داخلی است و این سبب می‌شود، اهمیت زنجیره تأمین مواد خام و تجهیزات اولیه، اهمیت بیش از پیش پیدا کند.

مواد خام مورد استفاده در تولید تسلیحات و مهمات

رژیم صهیونیستی چندین ماده خام حیاتی و به لحاظ راهبردی، مهم را وارد می‌کند که برای نگهداری و تقویت قدرت نظامی این رژیم، ضروری هستند. این مواد به صنایع دفاعی، تسلیحاتی، های‌تک و تحقیق و توسعه در چندین بخش، تزریق می‌شوند. باید توجه داشت که رژیم صهیونیستی با به خدمت گرفتن دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی فراوان در داخل و در کشور‌های متحد خود، تلاش می‌کند تا در بسیاری از موارد زیر، محصولات ترکیبی و جایگزینی را تولید کند تا بتواند وابستگی خود را به فلزات خاص و در کل، مقوله واردات، کاهش دهد. مواد مذکور از قرار زیر هستند.

۱) فلزات و آلیاژ‌ها

تیتانیوم: مورد استفاده در ساخت هواپیماها، پهپاد‌ها و سامانه‌های موشکی؛ تحمل فشار بالا و مقاومت در برابر سایش و خوردگی، ویژگی‌هایی هستند که تیتانیوم را برای کاربرد‌های مذکور، مناسب می‌سازد. منابع اصلی تأمین این فلز، روسیه، چین، قزاقستان و ژاپن هستند.

آلومینیوم: به شکل گسترده‌ای در تولید بدنه هواپیما، پهپاد و خودرو‌های زرهی مورد استفاده است. منابع اصلی تأمینی، اتحادیه اروپا، ترکیه و هند هستند.

فولاد و آلیاژ‌های خاص: در ساخت تانک، زره، کشتی و سامانه‌های تسلیحاتی گوناگون مورد استفاده هستند. رژیم حجم انبوهی انواع مختلف فولاد و بخشی از آلیاژ‌هایی را که توانایی تولید آنها را ندارد، وارد می‌کند. منابع عمده تأمینی آلمان، کره جنوبی و آمریکا هستند.

مس: ساخت انواع سیم مورد نیاز برای تمام تجهیزات تسلیحاتی، ارتباطاتی و الکترونیکی، با اتکا بر مس ممکن می‌شود. منابع اصلی تأمینی آلمان و آمریکا هستند.

۲) مواد معدنی مورد نیاز تجهیزات الکترونیک

عناصر خاص کمیاب (REEs): این عناصر در ساخت رادارها، تجهیزات دید در شب، مهمات هدایت شونده، موتور‌های جت و سامانه‌های هدایت موشک مورد استفاده هستند. چین، آمریکا و استرالیا مهمترین منابع تأمین کننده این عناصر برای رژیم هستند.

تانتالوم و تنگستن: در ساخت مهمات ضدزره، کلاهک روی موشک و تجهیرات الکترونیک نظامی، مورد استفاده هستند. منابع تأمینی اصلی عبارتند از رواندا، جمهوری دموکراتیک کنگو و استرالیا.

ویفر‌های سیلیکونی و نیمه‌رساناها: پایه و اساس ساخت چیپ‌ها که عمدتاً در داخل تولید می‌شوند و سیلیکون خام و ویفر‌های تخصصی برای تجهیزات پیشرفته الکترونیکی نظامی، وارد می‌شوند.

۳) سوخت و پتروشیمی

مکمل‌های سوخت جت و روان‌کننده‌ها خاص: مورد استفاده در هواپیما، پهپاد و موشک؛ هرچند ظرفیت پالایش در داخل وجود دارد، اما رژیم صهیونیستی مواد شیمیایی لازم برای این محصولات را از اروپا و آمریکا وارد می‌کند.

مواد مورد نیاز برای ساخت سوخت جامد راکت: موادی همچون آمونیوم پرکلرید اساس و سنگ بنای ساخت سوخت جامد موشک هستند که عمدتاً وارد می‌شوند و در دو بخش نظامی و فضایی بسیار مورد استفاده هستند.

۴) مواد منجره

هکسوژن (آردی‌ایکس) و اُوکتاژن (اچ‌ام‌ایکس) و دیگر انواع مواد منفجره که برای ساخت کلاهک جنگی و مهمات هدایت پذیر، ضروری هستند، به میزان قابل توجهی مورد استفاده صهیونیست‌ها هستند. بخشی از مواد خام لازم برای ساخت این محصولات وارداتی هستند و بخشی هم در داخل توسط پیمانکارانی همچون آی‌ام‌آی سیستمز (بخشی از البیت سیستمز) فراوری می‌شوند.

۵) کاپوزیت‌های پیشرفته و سرامیک

فیبر کربن و کولار: این مواد در ساخت پهپادها، جلیقه‌های بالستیک و زره‌های پیشرفته خودرو، مورد استفاده هستند و از آمریکا، آلمان و ژاپن وارد می‌شوند.

زره سرامیکی: این محصولات برای تقویت خودرو‌ها و زره‌های انفرادی مورد استفاده هستند. معمولاً با استفاده از بورون کاربید یا سیلیکون کاربید تهیه می‌شوند که هر دو کاملاً وارداتی هستند.

جمع‌بندی

پس از عملیات طوفان الاقصی و برهم خوردن راهبرد امنیتی رژیم صهیونیستی، این رژیم بقای خود را به جنگی طولانی و راهبرد گسترش سرزمینی، پیوند زد. به عبارت دیگر، رژیم صهیونیستی تصمیم گرفت رؤیای «اسرائیل بزرگ» را که چند دهه برای آن برنامه‌ریزی کرده بود، در مسیر تحقق قرار دهد. بنیانگذاران این رژیم جعلی، راهبرد امنیتی و نظامی آن را با در نظر گرفتن این فقدان عمق راهبردی تنظیم کرده بودند، اما مقامات کنونی رژیم به این نتیجه رسیدند که در سایه ایران بزرگ، ادامه چنین راهبردی با نابودی رژیم برابر است. از این رو دستورکار کلی حاکمیت خود را بر دو محور متکی ساختند:

۱)    تجزیه ایران

۲)    گسترش جغرافیای رژیم صهیونیستی

بررسی وضعیت تکثیر تسلیحات توسط این رژیم، به وضوح مشکلات ناشی از کمبود جغرافیا و عمق راهبردی را برای رژیم صهیونیستی آشکار می‌سازد. این رژیم با اینکه در زمره بزرگ‌ترین صادر کنندگان تسلیحات متعارف در دنیا قرار می‌گیرد، اما همچنان به شدت به واردات مواد خام و تجهیزات اولیه محتاج است و توانایی تولید این مواد اولیه را در داخل سرزمین‌های اشغالی ندارد.

هرچند از اواسط دسامبر ۲۰۲۳ رژیم صهیونیستی طرح بلند‌پروازانه‌ای را برای کاهش وابستگی خود به واردات مواد اولیه صنعتی در دستورکار قرار داد و سعی کرده تا ظرفیت صنعتی-نظامی خود را ذیل «برنامه استقلال آبی و سفید»، تقویت کند، اما درگیری در یک جنگ فراگیر در چند جبهه و همچنین برهم خوردن محاسبات رژیم در مواجهه با جمهوری اسلامی و یکپارچگی ملی ایران، سبب شد تا این محاسبات راه به جایی نبرد. در هر حال مشخص است که دشمن صهیونی-آمریکایی برای حفظ داشته‌های تسلیحاتی خود و تمام زیرساخت‌های مرتبط با آن در منطقه، از هیچ اقدامی فروگذار نخواهد بود و ممکن است همین خواسته راهبردی، آتش درگیری‌های مجدد این ائتلاف تجاوزکار با ایران عزیز را مجدداً برافروزد.

*مترجم و پژوهشگر