وبگردی 10:30 - 11 مرداد 1404
باشگاه خبرنگاران
چند روش برای روایت قدرت به کودکان
در جنگ نرم امروز، کودکانی که از قدرت و تاریخ کشورشان بی‌خبر باشند، اولین قربانیان‌اند و کودکانی که با افتخارات ملی آشنا باشند، اعتمادبه‌نفس بالاتری دارند.
باشگاه خبرنگاران جوان - در جنگ نرم امروز، کودکانی که از قدرت و تاریخ کشورشان بی‌خبر باشند، اولین قربانیان‌اند. کودکانی که با افتخارات ملی آشنا باشند، اعتمادبه‌نفس بالاتری دارند. چگونه این گنجینه را به فرزندانمان هدیه دهیم؟
دشمن با تولید انبوه محتوای هدفمند از قبیل انیمیشن، فیلم و بازی به دنبال تحریف هویت و ارزش‌های نسل آینده است. در این گفتگو «امیر مردانی»، تسهیلگر والد و کودک، از راهکارهای مؤثر برای روایت مقاومت و پیروزی به کودکان می‌گوید.
کودک باید خیر و شر را بشناسد
مسئله روایت‌ها، صرفاً مسئله قدرت و پیروزی به‌معنای تأکید بر سلاح یا بزرگنمایی آن نیست، بلکه امری پیچیده‌تر و چندوجهی است که باید با دقت به تمام جوانب آن پرداخت. همچنین این موضوع نیازمند زمینه‌سازی است؛ به‌عنوان مثال، اگر مفاهیمی مانند حق و باطل، ظالم و مظلوم، یا شخصیت‌های نیک و بد را از طریق داستان‌ها، کارتون‌ها و سایر محتواهای مناسب به کودک آموزش نداده باشیم، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که مفاهیم عمیق‌تری مانند روایتگری حقانیت، مقاومت یا قدرت را به‌درستی درک کند. بنابراین، پیش از طرح این مفاهیم، باید زیرساخت‌های فکری و اخلاقی لازم در ذهن کودک شکل گرفته باشد.
توجه به رده سنی در بیان مفاهیم حماسی
مفاهیمی همچون عزت، عزت نفس ملی، روحیه حماسی و مسئله دفاع از حقوق مسلم خود در مقابل دشمنی که ذاتاً شرور است از جمله مواردی است که باید مدنظر داشته باشیم و با در نظر گرفتن سن کودکی که هدف ماست، این مفاهیم را زمینه‌سازی کنیم.
منظور از سن کودک، سطح آگاهی و توانایی درک و دریافت اوست که باید دقیقاً مورد توجه قرار گیرد. اگر با تساهل و سهل‌انگاری در این زمینه عمل کنیم، ممکن است نتیجه معکوس حاصل شود. به عنوان مثال، باید توجه داشته باشیم که کودک مورد نظر ۱۲ساله است یا در رده سنی ۷ تا ۸ سال قرار دارد. بنابراین، تعیین رده سنی در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است و باید با دقت پیش برویم تا مفاهیمی که قصد ساختن یا مطرح کردن آن‌ها را داریم، به شکلی مناسب و متناسب با سن کودک پردازش و ارائه شوند.
روایت‌ها را مجسم و زنده‌سازی کنیم
برای این کار، می‌توانیم فضایی فراهم کنیم که کودک احساس کند خودش در آن نبرد حضور داشته است. مثلاً می‌توانیم گروهی از کودکان را در مسجد یا یک مؤسسه جمع کنیم و یکی از رزمندگان که در آن رویدادها حضور مستقیم داشته است، برای آن‌ها صحبت کند. البته این فرد باید آموزش دیده باشد تا بتواند به‌درستی با مخاطب کودک ارتباط برقرار کند. او می‌تواند بخشی از داستان‌های پیروزی را با زبان ساده و کودکانه بیان کند.
برای مثال، به کودک می‌گوییم: «لباست را بپوش، می‌خواهیم به مسجد برویم تا یکی از همان قهرمان‌هایی را ببینیم که قبلاً درباره‌اش صحبت کردیم!» این کار باعث ایجاد حس ارزشمندی و افتخار در کودک می‌شود. در واقع، این اولین تکنیک مؤثر برای نهادینه‌کردن مفهوم روایت پیروزی در ذهن کودک است و به او کمک می‌کند تا این داستان‌ها را به‌صورت ملموس و عینی درک کند.
تجسم زنده‌سازی روایت‌ها با تجربه‌های عینی
یکی از روش‌هایی که برای درک بهتر کودکان به کار می‌گیریم، زنده‌سازی مفاهیم از طریق نمایشگاه‌ها و تجربه‌های عینی است. به عنوان مثال، اگر نمایشگاهی از موشک‌های پیشرفته ایران برپا شود و ما پیش‌زمینه‌های لازم را برای فرزندمان فراهم کرده باشیم؛ یعنی پیش‌تر درباره قدرت موشکی کشور، پیشرفت‌های علمی و فناوری با او صحبت کرده باشیم، زمانی که کودک ۱۲ ساله‌مان در مقابل آن موشک‌های ۲۰ متری قرار می‌گیرد، احساس تعلق و افتخار می‌کند. در این حالت، آن دستاوردها را نه صرفاً به عنوان یک شیء خارجی، بلکه به عنوان نمادی از هویت جمعی ایرانیان می‌بیند و خود را بخشی از این ملتِ صاحب‌افتخار می‌داند. نکته کلیدی در اجرای این تکنیک این است که از پرداختن به جزئیات نامناسب مانند میزان انفجار، آسیب‌های جنگی یا صحنه‌های خشونت‌آمیز خودداری کنیم و در عوض، تمرکز را بر نمادهای اقتدار، امنیت و پیشرفت علمی بگذاریم تا کودک قدرت را در چارچوبی امن و امیدبخش درک کند.
کودکان خود را به جای قهرمان داستان می‌بینند
به پایان روایت توجه ویژه‌ای داشته باشیم که البته روایت برای کودک، مفهوم قصه یا داستان را دارد و همچنین تأکید بر داستان‌های واقعی است؛ برای مثال، بر شجاعت امیرالمومنین (ع) در نبردهای ایشان با دشمنان، متناسب با سن کودک، یا به اسطوره‌های ایرانی مانند آرش کمانگیر و آن‌هایی که احساس قدرت و عزت را در کودک ایجاد می‌کنند. کودکی که به دنبال یافتن قهرمانی قدرتمند در داستان است، خود را جای آن قهرمان قرار می‌دهد. از بخشی از داستان به بعد، دیگر آن قهرمان داستان نیست که ویژگی‌ها و اعمالش مطرح می‌شود، بلکه فرزند ماست که این نسبت‌ها را به خود می‌گیرد. هر اثری از قهرمانی، شجاعت و نبرد که به آن شخصیت نسبت داده می‌شود، در واقع به فرزند ما نسبت داده می‌شود. در نتیجه، او احساس قدرت می‌کند.
بنابراین پایانی که برای این ماجرا طراحی می‌کنیم، باید مبتنی بر پیروزی، امید و حداکثر توانایی باشد. البته باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشیم که باید در جای‌جای داستان، حتی در زمینه‌سازی‌های اولیه هم مفاهیمی مانند پیروزمند بودن و احساس امیدواری برای پیروزی پررنگ شود و تمام روایتگری در این جهت پیش برود.
قهرمانان را برای کودکانمان ملموس کنیم
نکته بعدی، شخصیت‌پردازی واقعی و نمایش قدرت و عناصر قدرت در روایتگری است. به‌عنوان مثال، هنگامی که شهید بزرگی مانند «سردار حاجی‌زاده» را معرفی می‌کنیم، می‌توانیم از اعضای خانواده‌اش دعوت کنیم تا درباره او توضیح دهند یا وسایل شخصی، عکس‌ها، دستاوردها و فیلم‌های مرتبط با فعالیت‌های علمی و نظامی او را به نمایش بگذاریم، با این هدف که کودکان اهمیت علم و دانش‌آموزی را درک کنند. مثلا با نمایش عکس‌های شهید در موقعیت‌های مختلف، مانند اتاق فرماندهی، بازدید از مجموعه‌های موشکی یا حضور در کنار دستاوردهای علمی و نظامی‌اش مانند پهپادها و موشک‌های ساخته‌شده تحت نظارت او، به کودکان نشان می‌دهیم که چگونه این شهید بزرگوار در پیشرفت کشور نقش داشته است.
در این روش، ما در حال ساختن قهرمانانی ملموس و الهام‌بخش برای فرزندانمان هستیم. در اینجا، احساس غم یا اضطراب وجود ندارد، بلکه بر جنبه‌های حماسی و احساس قدرت، توانمندی و عزت تأکید می‌شود. برای تقویت این حس، می‌توان از سرودها و فیلم‌های حماسی استفاده کرد یا کودکان را به نمایشگاه‌هایی برد که روحیه پیروزی و سربلندی را القا می‌کنند. سپس، با بیان روایت‌ها و خاطره‌های تکمیلی، آگاهی آن‌ها را افزایش داد. در پایان این برنامه، با یک پایان‌بندی جسورانه و حماسی، احساس هویت ملی، اعتمادبه‌نفس و غرور را در فرزندانمان به اوج می‌رسانیم.
درک پیروزی و قدرت با بازیگری در نمایش
این تکنیک از نمایشنامه‌نویسی و نقش‌آفرینی برای تقویت همبستگی و اتحاد میان کودکان استفاده می‌کند. با تشکیل دو گروه و حذف تقسیم‌بندی دوست و دشمن، همه کودکان در یک سو قرار می‌گیرند. بازی با تفنگ‌های اسباب‌بازی یا سنگرگیری به‌صورت نمایشی انجام می‌شود، و بزرگترها عمداً شکست می‌خورند تا حس قدرت و پیروزی را در کودکان تقویت کنند. با تسلیم شدن و تحسین کودکان که «شما قوی هستید!»، احساس مثبت و همبستگی در آن‌ها شکل می‌گیرد. استفاده از مشوق‌هایی مانند جایزه نیز به تقویت این احساسات خوشایند کمک می‌کند.
قهرمان واقعی، انسانی معمولی است!
احساس واقعی قهرمان بودن در ذهن کودکان زمانی به‌خوبی شکل می‌گیرد که شخصیت الگو در زندگی شخصی‌اش انسان معمولی، مهربان و همراه باشد. مثل پدری که با بچه‌هایش بازی می‌کند، می‌خندد، شوخی می‌کند، با آن‌ها به گردش می‌رود، آتش‌بازی و فشفشه‌بازی می‌کند…
این تصویر «پدر هم‌زبان، هم‌بازی و هم‌دل» باعث می‌شود کودک بتواند با او ارتباط عاطفی عمیق برقرار کند و قهرمانی او را نه به‌عنوان یک اسطوره خشک، بلکه به‌عنوان انسانی قابل‌دسترس و دوست‌داشتنی بپذیرد. این پیوند روانی قوی، اساس شکل‌گیری الگوهای سالم در ذهن کودک است.
نقش رسانه و تولیدات فرهنگی در جنگ روایت‌ها
«جنگ روایت‌ها» در حوزه‌های مختلفی مانند سیاست، اقتصاد و فرهنگ نمود پیدا می‌کند. وقتی از روایت پیروزی برای کودکان سخن می‌گوییم، در واقع با همان عناصر کلیدی جنگ روایت‌ها مواجهیم:
- تبیین دقیق وقایع
- بازسازی شناختی متناسب با سن کودکان
- جهت‌دهی به‌منظور حفظ ارزش‌های اساسی
- پرهیز از بزرگنمایی‌های افراطی
- حرکت به سمت حقانیتی متعالی
در مقابل، دشمن با ابزارهایی مانند تحریف واقعیت‌ها، بزرگنمایی غیرمنطقی و تحریک احساسات خام، سعی در ایجاد روایت‌های نادرست دارد.
دشمن از طریق ابزارهای فرهنگی مانند بازی‌های رایانه‌ای و فیلم‌ها، به‌صورت هدفمند روایت خود را به کودکان القا می‌کند. برای مقابله با این تهاجم فرهنگی، باید دستورالعمل‌های مؤثری برای دست‌اندرکاران فرهنگی طراحی شود، از جمله:
-تولید انیمیشن‌ها و فیلم‌های کودکانه که روایت واقعی پیروزی‌ها را بدون بزرگنمایی ارائه دهند.
- خلق نمایشنامه‌ها و داستان‌های سادهبرای انتقال مفاهیم ارزشی.
- توجه به نقش بزرگسالان به‌عنوان الگوهای رفتاری کودکان.
تبیین قدرت و هویت ایران اسلامی برای نسل آینده، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و تولید محتوای جذاب و آموزنده است. امید است با تلاش‌های فرهنگی هدفمند، بتوان در این جنگ روایت‌ها پیروز میدان بود.
منبع: فارس
12212663
پربازدید ها
پر بحث ترین ها
مهمترین اخبار وبگردی
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» مطالعات جدید نشان می‌دهند که رژیم غذایی پرچرب می‌تواند اثرات قابل توجهی بر تضعیف سیستم ایمنی در بخش روده داشته باشد.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» برخلاف باورهای سنتی، سیگارهای دست‌ساز طبیعی نیز به‌اندازه سیگارهای صنعتی برای کودکان مضرند.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» بسیاری از دستگاه‌ها حتی در حالت خاموش انرژی مصرف می‌کنند.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» شهید آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری با ایستادگی برابر کسانی که دنبال سکولاریزه شدن حکومت بودند، سنگ‌بنای ولایت فقیه را پایه‌گذاری کرد و مسیر تاریخ را به سمت دین تغییر داد.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» به گفته محققان مردانی که در فصل تابستان به دنیا می‌آیند، به‌طور قابل توجهی بیشتر از سایرین در معرض علائم افسردگی قرار دارند.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» رژیم صهیونیستی با وجود خسارت هایی که به محور مقاومت در منطقه وارد کرده، اما بنا به علل مختلف نمی تواند ادعای پیروزی در جنگ را داشته باشد.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» در جنگ نرم امروز، کودکانی که از قدرت و تاریخ کشورشان بی‌خبر باشند، اولین قربانیان‌اند و کودکانی که با افتخارات ملی آشنا باشند، اعتمادبه‌نفس بالاتری دارند.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» درست است که در غرب، موسیقی‌های منحط وجود دارد اما در همان نقطه از جهان، از دیرباز موسیقی‌های آموزنده و معنادار هم بوده است.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» شهید مجتبی ملکی حماسه و مقاومت زمان جنگ تحمیلی هشت ساله را درک نکرده بود اما علاقه داشت که درباره روحیات شهدا بیشتر بداند.
وبگردی![]()
«باشگاه خبرنگاران» آیت‌الله خامنه‌ای فرموده‌اند که اجازه گرفتن شرعاً واجب نیست، اما رعایت رضایت و پرهیز از اذیت والدین توصیه مؤکد است.