فیلم پروین شخصیت شاعره را زیر سوال می‌برد

محمد قربانی منتقد سینما در برنامه سینما زاویه رادیو به گفت‌و‌گو پیرامون فیلم پروین گفت: ما وقتی سراغ یک شخصیت می‌رویم باید سعی کنیم روی بخشی از زندگی او کار کنیم که شناخت بیشتری به ما می‌دهد تا به آن شخصیت نزدیک شویم.

وی افزود: باید ببینیم آیا می‌خواهیم زندگی خصوصی شخصیت را بررسی کنیم یا روند تبدیل‌شدن او به این شخصیت را دنبال کنیم. در سینمای ما معمولاً نقاط برجسته شخصیت را مانند کتاب مصور می‌سازند. اما در سینمای جهان هنگامی که سراغ شخصیت‌های ملی خود می‌روند فیلم‌سازان بزرگ را بر سر پروژه قرار می‌دهند.

قربانی با اشاره به اینکه شروع پرداختن به یک شخصیت بزرگ و ملی این است که فیلم‌ساز توانمندی را در نظر بگیریم تصریح کرد: آقای ورزی کارگردان فیلم پروین آثاری قبل از پروین ساخته‌اند که به عقیده من یکی از یکی ناموفق‌تر هستند. فیلم‌نامه‌های ایشان مشکلات اساسی دارند. در کارگردانی به‌ویژه کارگردانی سینما ایرادات زیادی دارند.

منتقد سینما در ادامه و در مصاحبه با رادیو گفت‌و‌گو اظهار کرد: قاب‌بندی‌ها در فیلم پروین بسیار آزاردهنده بود. ایرادات فنی بسیار ابتدایی در فیلم پروین دیده می‌شود فیلم‌نامه پروین به لحاظ منطقی مشکلات بسیاری دارد و ساختار فیلم‌نامه نیز ناقص است.

قربانی گفت: شاعرانگی باید در شخصیت شکل بگیرد تا باشخصیت پردازی در فیلم‌نامه مخاطب آن را بپذیرد. شاعر کسی نیست که مدام در حال شعر گفتن باشد شاعر را باید از انتخاب‌هایش در موقعیت‌های مختلف شناخت. مسئله بسیار اساسی برای مخاطب در فیلم پروین این است که ازدواج پروین چگونه شکل می‌گیرد.

وی افزود: شاعر مترجم عشق است و ما عشق را با شعرا می‌شناسیم مخاطب می‌خواهد بداند چه چیزی در همسر پروین بوده که او را به خود جلب کرده است و وقتی این سؤال بدون جواب می‌ماند شخصیت پروین نیز زیر سؤال می‌رود.

قربانی گفت: حادثه محرک فیلم ازدواج پروین و جداشدن او از خانواده است. نقطه عطف اول دعوای او با همسرش است و بعد از آن دیگر نقطه عطفی وجود ندارد. فیلم پروین به روایت یک فیلم‌ساز خاص است. باید از یک زاویه دید مشخصی به پروین نگاه شده باشد؛ اما این موضوع در فیلم وجود ندارد و به لحاظ کارگردانی نگاه منسجمی نسبت به پروین وجود ندارد و فیلم به‌شدت شلخته است.

منتقد سینما مطرح کرد: فیلم‌نامه بی چفت‌وبست است ارتباط پروین با همسرش مبهم است و ما نمی‌دانیم این ارتباط و عشق از کجا شکل‌گرفته است و جدایی آنها را نیز متوجه نمی‌شویم. ناتوانی کارگردان در شخصیت‌پردازی مشخص است و ایجاد سمپاتی بین مخاطبان و شخصیت‌ها با اسلوموشن شکل می‌گیرد. ایرادات منطقی عجیب‌وغریبی نیز در فیلم وجود دارد که برای مخاطب بی‌جواب است.

وی افزود: پدر و مادر پروین بسیار فرهیخته و نزدیک به پروین هستند، اما نمی‌فهمیم که چرا اجازه چنین ازدواجی به پروین دادند. فیلم در زاویه دید مشکل دارد. ما فیلم را با روایت برادر پروین آغاز می‌کنیم بدون اینکه بدانیم این اطلاعات را از کجا آورده است. تا زمانی که فیلم‌نامه‌ای در کار نباشد نمی‌توان در مورد نقش بازیگر صحبت کرد.

قربانی در آخر گفت: از تمام سینماگران تقاضا دارم یک‌قدم از پرتره فاصله بگیرند. پرتره‌سازی سندرم عجیبی در سینمای ما شده باید سینمایی داشته باشیم که الفبا را در نویسندگی و کارگردانی پاس کنیم و بعد سراغ شخصیت‌های مهم تاریخی و فرهنگی برویم.