به کودکان برچسب بیش‌فعالی نزنید!

باشگاه خبرنگاران جوان - ای‌دی‌اچ‌دی (ADHD) که مخفف اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی است، یک اختلال عصبی-رشدی است که با مشکلاتی در تمرکز، کنترل تکانه و بیش‌فعالی مشخص می‌شود. این اختلال می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و زندگی روزمره فرد داشته باشد.

در مورد برخی کودکان تشخیص بیش‌فعالی قانع‌کننده نیست

دکتر مجید انوشیروانی، پزشک متخصص طب ایرانی می‌گوید: یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد که بیش‌تشخیصی ADHD (اختلال بیش‌فعالی و کم‌توجهی) برای کودکان امریکایی بسیار بیشتر از کودکان اروپایی روی می‌دهد؛ این در حالی است که کودکان امریکایی واقعا دچار بیش فعالی و نقص توجه نیستند و ممکن است با ارزیابی شتابزده و پیش فرض‌های نارسا و ناروای خانواده، آشنایان، معلم‌ها و پزشکان به انگ و برچسب ADHD گرفتار شوند. این نوع تشخیص عجولانه منحصر به کودکان آمریکایی نیست و در مورد کودکان ایرانی را هم چنین تشخیص‌هایی مطرح است.

دکتر انوشیروانی بیان می‌کند، این خبر مرا به یاد کودکانی می‌اندازد که والدین شان با نگرانی آنان را نزد من می‌آورند و همین تشخیص برای کودک شان فرض شده و تحت درمان قرار گرفته‌اند. در مورد برخی از این کودکان، تشخیص ADHD قانع کننده نیست و نمی‌توان به سادگی پذیرفت که کودک واقعاً دچار این اختلال باشد.

کودکانی که نسبت به همسالان‌شان کنجکاوترند

برای پرهیز از سوگیری در تشخیص ADHD باید یادآور شویم که برخی کودکان نسبت به همسالان شان دامنه توجه گسترده تری دارند، کنجکاوترند، روحیه‌ای ماجراجویانه دارند، خودجوش‌تر و خلاق ترند و با هر محیطی با شور و شوق مکتشفانه و جستجوگرانه رو‌به‌رو می‌شوند. آیا این ویژگی‌ها نشانه بیماری‌اند؟

کودکانی هستند که از شیوه تدریس یکنواخت و بی روح خسته می‌شوند و چهارچوب‌های خشک کلاس درس را تاب نمی‌آورند؛ کودکانی که حتی نیمی از دامنه توجه شان برای فهم درس کافی است، زیرا معلم باید میانگین بهره هوشی و آمادگی دانش آموزان یک کلاس را ملاحظه کند و کودکانی که از این میانگین بالاترند نمی‌توانند به کندی پیش بروند و ناگزیر توجه شان به این سو و آن سو می‌پرد.

فکر کنید آیا آن‌ها را باید ناهنجار بپنداریم؟ پاسخ منفی است، زیرا این تفاوت‌ها بخشی از طبیعت انسان است و نمی‌توان یک یونیفورم عصبی‌- روانی - رفتاری ظاهرا مطلوب به تن همه پوشاند.

دیدگاه مزاج‌شناختی به رفتار کودکان

اگر از نگاه طب ایرانی به این موضوع بنگریم، می‌بینیم که کودکان از یک سو در سرشت جسمی (مزاج) با یکدیگر تفاوت دارند و از سوی دیگر رفتارشان بیش از هر سن دیگری از سرشت بدنی و متغیر‌های زیستی تاثیر می‌پذیرد؛ از این رو کودکانی که دچار افزونی گرمی و خشکی باشند، پرجنب و جوش ترند و دیرتر خسته می‌شوند و نیاز کمتری به خواب و خوراک دارند و واکنش‌های حسی و حرکتی و روانی تندتری بروز می‌دهند و متاسفانه از دید والدین و معلم‌ها و حتی پزشکان ممکن است بیش فعال تلقی شوند..! درحالی که با تدبیر‌هایی در تغذیه و عادات روزمره، می‌توان کودک را به اعتدال رساند بدون آنکه نیرو‌های جسمی و روانی اش سرکوب شود.

هوشیار باشیم؛ تشخیص ADHD، مانند هر اختلال دیگری، نباید شتاب زده و سطحی باشد. درک رفتار‌های کودکان نیازمند نگاهی انسانی‌تر و روان شناختی‌تر است، نگاهی که ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد هر کودک را به ویژه با دیدگاه مزاج شناختی در نظر بگیرد، نه اینکه هر تفاوتی را یک بیماری بپندارد.

منبع: خبر آنلاین