به گزارش سرویس علمی جام نیوز، شاید برایتان جالب باشد بدانید که در برخی مناطق زمین گاهی در هر ثانیه بیش از 100 رعد و برق در آسمان ایجاد می‌شود که پس از هر رعد و برق حجم قابل توجهی از گاز اوزون در جو زمین آزاد خواهد شد.

این در حالی است که فعالیت انسان‌های ساکن این کره خاکی، لایه ازن را در معرض خطر نابودی قرار داده است. از اواسط قرن بیستم میلادی محققان متوجه شدند که انتشار برخی آلاینده‌ها در سطح زمین، موجب از بین رفتن لایه اوزون و سپر محافظتی انسان‌ها در برابر تابش امواج نور خورشید خواهد شد.

در سال‌های اخیر در نتیجه انتشار مواد شیمیایی آلوده نظیر گازهای کلروفلوئور و کربن که در سیستم‌های خنک‌کننده و دستگاه‌های تهویه هوا از آن استفاده می‌شود، مقدار زیادی از این لایه محافظ از بین رفته و تراکم آن در استراتوسفر زمین بشدت کاهش یافته است. این در حالی است که وقوع بسیاری از پدیده‌های طبیعی نظیر رعد و برق می‌تواند عامل مهمی در افزایش غلظت اوزون موجود در جو زمین باشد.

شاید برایتان پیش آمده باشد که پس از وقوع رعد و برق ناگهان احساس کنید که می‌توانید راحت‌تر نفس بکشید یا این که احساس کنید هوایی سرشار از طراوت و پاکیزگی را استنشاق می‌کنید.

علت این است که وقوع رعد و برق موجب انتشار گاز ازن در جو زمین شده است و افزایش غلظت گاز اوزون در جو زمین سبب طراوت و تازگی هوا می‌شود. در حقیقت اوزون نوع خاصی از ملکول اکسیژن و دارای 3 اتم اکسیژن است که از خواص اکسیدکنندگی بالایی برخوردار است.

براساس تحقیقات انجام شده توسط گروهی از محققان ناسا، رعد و برق و آلودگی ناشی از انجام عملیات کشاورزی و همچنین گازهای آزادشده در نتیجه سوختن منابع سوختی فسیلی از جمله عوامل متعددی هستند که می‌توانند در تشکیل اوزون تاثیرگذار باشند. سوختن منابع فسیلی موجب انتشار دود و گاز منواکسیدکربن و وقوع رعد و برق موجب انتشار گاز اکسید نیتروژن خواهد شد. از ترکیب این گازها و دیگر ترکیب‌های ناپایدار شیمیایی و همچنین تابش نور خورشید گاز اوزون تشکیل خواهد شد.

تشکیل گاز اوزون در نزدیکی سطح زمین اغلب ناشی از انتشار آلاینده‌های حاصل از سوخت‌های فسیلی استفاده شده در واحدهای صنعتی و همچنین گازهای آلاینده‌ای است که از اگزوز خودروها خارج می‌شود.

با توجه به این که چه عاملی در تشکیل ازن در اطراف جو زمین تاثیرگذار بوده است، کیفیت هوا متفاوت خواهد بود. اگرچه پیش از این نیز محققان به یافته‌هایی مبنی بر اختلاف غلظت ازن در نواحی مختلف دست یافته بودند، اما نمی‌دانستند که کدام یک از منابع آلودگی و یا کدام پدیده طبیعی می‌تواند در تشکیل گاز ازن در جو زمین تاثیرگذار باشد.

نتایج جدید به دست آمده در این زمینه حاصل تحقیقات انجام شده از طریق ماهواره‌های تحقیقاتی ناساست که به نظر می‌رسد می‌تواند در پیش‌بینی وضعیت آب و هوا و وقوع پدیده‌های طبیعی که موجب ایجاد پیامدهای نامطلوب می‌شود، تاثیرگذار باشد.

2017