با گسترش شهرها و به تبع آن افزایش فعالیت‌های شهری و افزایش مصرف، مقادیر زیادی پسماند در جوامع شهری تولید می‌گردد، به طوری که هم اکنون دفع پسماندهای ناشی از این پدیده یکی از مشکلات عمده و پرهزینه برای اغلب مدیران شهری است. بنابراین انجام مدیریت و برنامه‌ریزی برای ساماندهی پسماندهای شهری که زیرمجموعه مدیریت شهری محسوب می‌گردد، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.



پسماندهای شهری یکی از تولیداتی است که عدم توجه به آن می‌تواند چشم‌انداز واحدهای شهری را تحت تأثیر قرار دهد. از آنجاکه توسعه روزافزون مناطق شهری و افزایش بی رویه جمعیت در آن ها باعث تولید انواع پسماندهای شهری شده است، آنچه امروز به یک دغدغه در محیط زیست شهری تبدیل شده چگونگی دفع و معدوم‌سازی پسماندهای شهری است.



شهر ایلام با داشتن جمعیتی بالغ بر 200 هزار نفر دارای تولید روزانه 180 تا 220 تن زباله است. در صورتی که دارای مکان مناسبی برای دفن این میزان پسماند نباشد خطرات کثیری محیط زیست و حتی زندگی ساکنان این شهر را تهدید خواهد کرد.



برای مکان دفن پسماندهای شهری و همچنین نحوه از بین بردن و دفن پسماندها دارای شرایط و ضوابطی وجود دارد که بر اساس بخشنامه شماره 89.46170 مورخه 30 بهمن 1389 سازمان محیط زیست کشور تعریف شده است. این ضوابط به استناد ماده 12 قانون و ماده 23 آیین نامه اجرایی مدیریت پسماندها تهیه شده است.



بر اساس ماده 19 این آیین نامه محل دفن پسماند ازنظر بادهای غالب نباید در بالادست مناطق جمعیتی قرار بگیرد. حال آنکه محل دفن کنونی زباله شهری در ایلام مشرف به شهرک مسکونی شهید کشوری (سرطاف) و روستای 'ماربره' بوده و برخلاف این آیین نامه است.



همچنین بر اساس ماده 29 این آیین نامه دفن زباله های ویژه و بیمارستانی در محل دفن پسماندهای عادی ممنوع است. این در حالی است که زباله های شهر ایلام تفکیک نمی شود و نکته آخر اینکه بر اساس ماده 31 این آیین نامه سوزاندن پسماندها در فضای آزاد در محل دفن ممنوع است ولی در محل دفن زباله های شهر ایلام این عمل انجام می شود و خود سبب آلودگی هوا و به خطر افتادن سلامتی مردم روستاهای اطراف این مکان می شود.



بنابراین عدم رعایت ضوابط سازمان محیط زیست در امر انتخاب مکان دفن و حتی تفکیک زباله های عادی از زباله های بیمارستانی نگرانی های عمده ای را به وجود می آورد.



در این زمینه می توان مکان دفن زباله را بر اساس ضوابط و معیارهای سازمان محیط زیست انتخاب کرد. همچنین استفاده از تجارب سایر استان های کشور بخصوص استان های هم جوار می تواند کمک شایانی به حل معضل دفن زباله شهر ایلام بکند.



برای مثال تنها محل بازیافت کامل زباله خاورمیانه در شهر کرمانشاه قرار دارد که 100 درصد زباله ها را بازیافت کرده و هیچ گونه ماده ای برای دفن باقی نمی گذارد. این پروژه قادر است روزانه 500 تا 600 تن زباله را بازیافت نماید. زباله بعنوان طلای سیاه شناخته می شود و بازیافت آن علاوه بر جلوگیری از آلودگی محیط زیست، می تواند فرآورده‌های مفیدی از جمله کودهای آلی نیز داشته باشد.







منبع: خبرگزاری ایسنا - رضا امیدی پور