فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا این جمله را در وین بهدنبال رسانهای شدن خبر فریادهای محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با آن جمله مشهور «هیچ وقت یک ایرانی را تهدید نکنید» گفت تا مشخص شود چقدر مذاکرات این دو مقام، سخت و پیچیده بوده است.
پست مسئول سیاست خارجی به شکل کنونی آن 6سال پس از تشکیل اتحادیه اروپا بهوجود آمد اما در همین مدت حدود 16سال نقش محوری آن در مسائل مهم جهان هر روز پررنگتر شده است. ایرانیها بیشتر از موگرینی 42ساله اهل ایتالیا شاید کاترین اشتون را در این پست به یاد داشته باشند که 5سال فعالیت خود در این سمت را بهطور کامل با پرونده هستهای ایران درگیر بود. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا یا بهصورت دقیقتر «نماینده ارشد اتحادیه اروپا در روابط خارجی و سیاست امنیتی» در واقع نقش وزیر امور خارجه اتحادیه اروپا را بازی میکند و به همینخاطر اشتون و موگرینی نمایندگان این اتحادیه بهعنوان یکی از اعضای 1+5 بودهاند.
این پست پس از توافق آمستردام در اتحادیه اروپا بهوجود آمد و در ابتدا از سال 1999خاویر سولانا، سیاستمدار اسپانیایی بهمدت 10سال آن را بر عهده داشت. در سال 2009بود که کاترین اشتون یا به قول هموطنهایش در انگلیس بارونس اشتون این پست را بر عهده گرفت و تا نوامبر 2014دوره 5ساله خود را پشت سر گذاشت.
یکی از مهمترین محورهای فعالیت اشتون پرونده مذاکرات هستهای ایران بود اما دوره او برای رسیدن به یک جمعبندی کفاف نداد تا پستش به وزیر امور خارجه سابق ایتالیا رسید. موگرینی حدود 9ماه است که این پست را بهصورت رسمی در اختیار گرفته و بهعنوان قائممقام ژان کلود یانکر رئیس کمیسیون اروپا هم فعالیت میکند. در همین حدود 9ماه اما فعالیت موگرینی نظر خیلیها را بهخود جلب کرده و او با رسیدن به جمعبندی مذاکرات هستهای در وین بیشتر مورد توجه رسانهها قرار گرفته است. دختر فلویو موگرینی، کارگردان سینمای ایتالیا که در رم متولد شده از همان زمان جوانی علاقهاش به سیاست را دنبال کرد. او به دانشگاه ساپینزا رم رفت تا در رشته علوم سیاسی تحصیل کند و اتفاقا با داشتن گرایش فلسفه سیاسی موضوع پایاننامه خود را به «رابطه دین و سیاست در اسلام» اختصاص داد.
بهصورت خلاصه دیدگاه سیاسی موگرینی در حال حاضر چپ میانه بهحساب میآید و طی ماههای گذشته بر سبک وسیاق ایتالیایی خودش تأکید داشته است. چندماه قبل او در مصاحبه با روزنامه کوریره دلاسرا هم گفته بود که ایتالیایی بودنش بهخاطر رابطه خوب تهران و رم تأثیر مفیدی در مذاکرات هستهای با ایران داشته است. همسر موگرینی، ماتئو ربسانی مسئول سازمان حمایت از کودکان در ایتالیاست و 2 دخترشان کاترینا و مارتا 10و 5ساله هستند.
موگرینی در ایتالیا بهعنوان یک سیاستمدار نمونه چپ میانه خوانده میشود؛کسی که در جوانی عقاید چپ رادیکال داشت اما بهتدریج آنها را کنار گذاشت و حالا به دیدگاه میانه رسیده است. موگرینی از 15سالگی عضو فدراسیون جوانان کمونیست ایتالیا بود و در سال 1996پس از انحلال حزب کمونیست ایتالیا و تبدیل آن به حزب دمکراتیک عضو این حزب جدید شد. جهش مهم موگرینی در سال 2008بود که با قرار گرفتن در فهرست انتخاباتی حزب دمکراتیک وارد پارلمان ایتالیا شد و این موفقیت را در سال 2013هم تکرار کرد. این موفقیتها و فعالیت او در صحنه سیاسی ایتالیا باعث شد تا در 21فوریه سال 2014در کابینه چپ میانه ماتئو رنزی، نخستوزیر ایتالیا به پست وزارت امور خارجه برسد.
در تاریخ ایتالیا او سومین زنی بهحساب میآید که پس از اما بونینو و سوزانا آنجلی به این پست رسیده است. فعالیت او بهعنوان وزیر امور خارجه ایتالیا اما کمتر از یک سال دوام آورد و با انتخابش بهعنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به رده بالاتری رفت. گذر او از چپ رادیکال به چپ میانه از جوانی تا میانسالی را در دوران فعالیت سیاسی او هم میتوان دید. او بهدنبال تنشهای اروپا و روسیه مخالف تحریمهای مسکو بود و همین مسئله باعث شد تا برخی کشورهای اروپای شرقی مخالف انتخاب او بهعنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا باشند. همچنان برخی از مقامهای اروپا موگرینی را به نزدیکی به کرملین متهم میکنند.
در دهه 1990موگرینی با نژادپرستی، بیگانههراسی و آپارتاید مبارزه میکرد و شاید به همینخاطر بود که روز گذشته یادداشت خودش در روزنامه گاردین درباره توافق هستهای با ایران را با جملهای از نلسون ماندلا، قهرمان مبارزه با آپارتاید شروع کرد. او در ابتدای یادداشت خود نوشت: بعضی کارها همیشه غیرممکن بهنظر میرسند تا زمانی که به انجام برسند. پس از دههها بیاعتمادی میان دو طرف و 22ماه مذاکره سخت حالا ما مذاکرات را به سرانجام رساندهایم. موگرینی هر چند 9ماه است مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا شده اما باید تا 51ماه آینده منتظر حرکتهای مهم و جدیدی از او در این اتحادیه بود.
6827020