به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه‌ی همدان، دیروز(چهارشنبه 11 شهریورماه) جمعی از اهالی رسانه همدان به همت اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان به تور یک روزه نهاوند اعزام شدند که در این سفر یک روزه از سراب فارسبان و گیان بازدید کرده و با حضور خبرنگاران نهاوندی نشست خبری صمیمی با مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان برگزار کردند.

«محمدرضا همتی» در جمع خبرنگاران در سراب گیان با اشاره به اهداف برگزاری این تور یک‌روزه ویژه خبرنگاران اظهار کرد: این تور یک‌روزه با هدف آشنایی بیشتر خبرنگاران از منابع طبیعی و مشکلات این حوزه برگزار شده است.

وی افزود: با توجه به کاهش میزان منابع آب، فرسایش خاک و تغییرات اقلیمی، وضعیت منبع طبیعی در سطح کشور مطلوب نبوده و فشار زیادی بر منابع آب، خاک و گیاهی وارد می‌شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان با بیان این‌که از منابع سرزمینی بیش از حد متعارف و توان اکولوژیک آن استفاده شده است، تصریح کرد: به‌علت تغییرات اقلیمی، خشکسالی، افت شدید منابع آب زیرزمینی و استفاده‌ی بیش از حد از منابع طبیعی شاهد هستیم که به‌علت چرای بیش از اندازه مراتع این منابع سیر قهقرایی را طی می‌کنند.

وی ادامه داد: به‌علت چرای بیش از حد توان علاوه‌بر کاهش پوشش گیاهی شاهد هستیم که مراتع درجه یک به مراتع درجه دو و متأسفانه مراتع درجه دو نیز به مراتع درجه سه تبدیل شدند که در واقع مراتع درجه سه به بیابان تبدیل می‌شوند.

همتی منابع طبیعی را شامل کوه‌ها، دشت‌ها، منابع آب، معادن، جنگل‌ها و مراتع دانست و گفت: در قوانین بالادستی به‌خصوص قانون اساسی بر حفظ و حراست از منابع طبیعی در اصول 45، 48 و 50 تأکید ویژه‌ای شده و قانون منابع طبیعی نیز با 130 ماده به تصویب رسیده که گواه اهمیت ویژه نظام اسلامی به حفظ منابع طبیعی دارد.

وی خاطرنشان کرد: قانون منابع طبیعی در واقع بازدارنده و پیشگیری‌کننده از تصرف غیر مجاز بوده هم‌چنین نحوه‌ی واگذاری منابع طبیعی برای مصارف کشاورزی، صنعت و ... را نیز مشخص کرده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان در ادامه به سه چالش جهانی منابع طبیعی که ایران نیز به آن مبتلابه است اشاره کرد و یادآور شد: تغییرات اقلیم، کاهش منابع آب زیرزمینی و بیابان‌زایی سه چالش اساسی در عرصه‌ی منابع طبیعی محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه تا 20 سال پیش 6000 هکتار بیابان داشتیم، خاطرنشان کرد: ظرف دو دهه گذشته میزان بیابان‌ها به 65 هزار هکتار افزایش یافته که روز به روز در حال گسترش بوده و با توجه به کمبود منابع آب و کاهش پوشش گیاهی در سطح استان همدان با پدیده بیابان‌زایی مواجه هستیم.

همتی با اشاره به این‌که در سطح استان همدان 905 هزار هکتار اراضی ملی وجود دارد که 47 درصد سطح استان را به خود اختصاص داده است، خاطرنشان کرد: 42 هزار هکتار از این اراضی، عرصه‌های بیابانی هستند.

وی ادامه داد: از 905 هزار هکتار عرصه‌های ملی در سطح استان 43 هزار هکتار نیز جنگل‌های طبیعی و دست کاشت هستند که در گذشته جنگل‌های استان 36 هزار هکتار بودند که با اضافه شدن 7000 هکتار جنگل دست کاشت میزان جنگل‌های استان را به 43 هزار هکتار رسانده‌ایم.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان در ادامه با بیان این‌که 822 هزار هکتار از عرصه‌های استان را نیز مراتع تشکیل داده‌اند، گفت: 63 هزار هکتار مراتع درجه یک، 317 هزار هکتار مراتع درجه دو و 440 هزار هکتار نیز مراتع درجه سه هستند.

وی در بخش دیگری وظیفه‌ی اداره‌کل منابع طبیعی را تشخیص و شناسایی منابع طبیعی در سطح استان برشمرد و افزود: هم‌اکنون همه‌ی عرصه‌های منابع طبیعی استان تشخیص و شناسایی شده و برای 780 هزار هکتار از این عرصه‌ها سند مالکیت به نام دولت صادر و 100 هزار هکتار باقی‌مانده نیز در حال تعیین تکلیف برای صدور اسناد به نام دولت هستند.

همتی خاطرنشان کرد: بعد از تشخیص و شناسایی دومین وظیفه‌ی اداره‌کل منابع طبیعی حفظ، احیاء و اصلاح منابع طبیعی است.

وی با بیان این‌که در مقوله‌ی حفظ دو وظیفه حفاظت فیزیکی و حفاظت فنی برعهده‌ی اداره‌کل منابع طبیعی است، تصریح کرد: در حفاظت فنی باید سیر تحول گیاهان را رصد و از انقراض آن‌ها جلوگیری کنیم.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان با اشاره به این‌که در سطح استان بین 1300 تا 1400 گونه گیاهی بومی وجود دارد، تصریح کرد: از این تعداد گونه‌های گیاهی بومی استان، بیش از 400 گونه صنعتی، دارویی و غذایی وجود دارد.

وی در بخش دیگری به توسعه جنگل‌های استان با توجه به استفاده از گونه‌های بومی و مقاوم به خشکی اشاره کرد و گفت: در گذشته از گونه‌های سوزنی برگ استفاده شد که با اقلیم همدان سازگار نبود و برای همین از گونه‌های بومی چون بلوط، زالزالک، سنجد، مهلب، ارژن، بادامک و ... استفاده شده است.

همتی با اشاره به این‌که از یک میلیون هکتار اراضی استان که باید عملیات آبخیزداری بر روی آن انجام می‌شد تاکنون مطالعه 600 هزار هکتار انجام شده است، گفت: عملیات اجرایی آبخیزداری 260 هزار هکتار نیز ظرف 20 سال گذشته انجام شده است.

وی با اشاره به تشکیل یگان حفاظت از منابع طبیعی از سال 85 یادآور شد: از زمان تشکیل این یگان سالانه 1000 مورد پرونده تشکیل و به مراجع قضایی ارجاع شده که بیش از 95 درصد آراء در دادگاه به نفع دولت رأی صادر شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان افزود: از سال 85 تاکنون بیش از 700 هکتار از عرصه‌های منابع ملی به تصرف غیر درآمده بود به نفع دولت تصرف شده است.

وی یکی از چالش‌های پیش‌روی منابع طبیعی را آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی دانست و گفت: از چهار سال گذشته با جلب مشارکت مردمی و همین طور دهیاران و نیروهای بسیج موفق شده‌ایم با ارائه‌ی وسایل اطفاء حریق ابتدایی و شناسایی نقاط آسیب‌پذیر در سطح استان و استقرار اکیپ‌های سیار و ثابت در این نقاط به میزان قابل توجهی از آتش‌سوزی در منابع طبیعی خصوصاً در فصول گرم جلوگیری کنیم.

همتی ادامه داد: سال گذشته 75 فقره آتش‌سوزی در 250 هکتار و در سال 94 نیز 89 فقره در 310 هکتار از عرصه‌های طبیعی استان آتش‌سوزی رخ داده که نسبت به سال گذشته پنج درصد افزایش داشته است.

وی 99 درصد عامل انسانی را دخیل در آتش‌سوزی منابع طبیعی دانست و گفت: در سطح شهرستان‌های همدان، نهاوند، اسدآباد و تویسرکان پنج نفر در خصوص آتش زدن منابع طبیعی دستگیر شده‌اند.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان با بیان این‌که ظرفیت چرای دام در مراتع استان 800 هزار هکتار برای 600 هزار واحد دامی است، تصریح کرد: متأسفانه هم‌اکنون بیش از دو میلیون واحد دامی در مراتع سطح استان چرا می‌کنند.

وی بهترین راهکار برای جلوگیری از چرای بیش از حد ظرفیت مراتع استان را فرهنگ‌سازی دانست و خاطرنشان کرد: علاوه‌بر اینکه فرهنگ‌سازی را انجام می‌دهیم در کنار آن از قوه قهریه نیز برای جلوگیری از تخریب مراتع استفاده می‌شود.

همتی با اشاره به این‌که استاندارد حفاظت از مراتع در سطح دنیا به ازای هر 10 هزار هکتار یک نفر است، خاطرنشان کرد: در سطح استان به ازای هر 65 هزار هکتار یک نیرو داریم.

وی با بیان این‌که برای اجرای وظایف خود سالانه به 20 میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم، گفت: متأسفانه با توجه به کمبود منابع فقط سالانه کمتر از پنج میلیارد تومان بودجه اختصاص می‌یابد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان ادامه داد: هم‌اکنون 90 هزار هکتار از مراتع استان در اختیار عشایر است که ظرفیت 45 هزار واحد دامی را دارد اما عشایر بیش از 450 هزار واحد دامی را وارد مراتع استان می‌کنند.

وی با اشاره به اجرای طرح همیاران مراتع خاطرنشان کرد: هم‌اکنون بیش از 6200 همیار مراتع به‌صورت افتخاری در راستای حفظ مراتع استان همکاری می‌کنند.

انتهای پیام