به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران؛ با افزایش نیاز جهانی به محصولات نفتی، حساسیت‌های محیط زیستی و حرکت پویا به سمت ایجاد استانداردهای کیفیتی بالاتر برای سوختهای مورد استفاده در حمل و نقل، منابع سوختی غیرنفتی روزبه روز جذاب‌تر می‌شوند. 

استفاده از فناوری تبدیل گاز به فرآورده‌های مایع به عنوان جایگزین فروش گاز به صورت خام، برای ایران که دومین کشور صاحب ذخایر گاز است، اهمیت دارد و می‌تواند ارزش افزوده و درآمد سرشاری نصیب این کشور کند.

براساس این گزارش در گذشته گاز طبیعی به عنوان یک سوخت  جانبی در بعضی نواحی پراکنده مورد استفاده قرار می‌گرفت. ولی در حال حاضر گاز طبیعی از سایت های دور افتاده مسافت‌های طولانی را می‌پیماید تا به نقاط مختلف دنیا منتقل شود. بخصوص گاز طبیعی به دلیل اثرات نسبتا محدودی که روی محیط زیست دارد روز به روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. افزایش روز افزون اهمیت واردات گاز طبیعی  از نواحی دوردست به اقتصادهای مدرن دنیا منجر به ارائه ایده‌های جدید درباره تامین و امنیت انرژی خواهد شد.

 این ایده‌ها پشتوانه ‌هایی از جمله پیشرفت‌های تکنولوژیکی، کاهش هزینه‌ها و همکاری بین‌اللمی جهت تامین طولانی مدت نیاز جهانی به این ماده نیاز خواهد داشت.

 در 5 سال اخیر فرایند تبدیل گاز به مایعات سوختی   (GTL) توجه بسیاری را به خود معطوف داشته است. عواملی چند از جمله قیمت نفت خام، قوانین و مقررات زیست محیطی، پیشرفت‌های تکنولوژیکی و همچنین صرفه اقتصادی استفاده از منابع گاز طبیعی موجب اهمیت این فرایند در سالهای اخیر شده است. قابل توجه اینکه سوخت‌های بدست آمده در فرایند GTL مانند بنزین، سوخت دیزل و سوخت جت تقریبا عاری از سولفور هستند و لذا از نظر مسایل زیست محیطی بسیار مورد توجه بوده و از این بابت به سوختهای سنتی ارجحیت دارند. از آنجا که جهان به سمت اقتصاد گازی جدیدی سوق پیدا می‌کند، برای تکنولوژی تبدیل گاز طبیعی به مایع(GTL) جهت تولید سوخت‌های مورد استفاده در حمل و نقل چشم انداز بسیار خوبی پیش بینی می‌شود. GTL قادر است موقعیت خوبی در بخش بازار سوخت‌های حمل و نقل با کیفیت بالا داشته باشد. 

سوخت‌هایی که بیشتر مورد توجه قرار دارند سوخت‌هایی هستند که انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش می‌دهند و از منابع غیر نفتی بدست ‌می آیند اگر چه سایر سوختهای قابل استفاده برای مصارف حمل و نقل از جمله متاونل، اتانول و هیدروژن نیز تحت بررسی جهت توسعه تجاری قرار دارند، ولی به نظر می‌رسد که مایعات فیشر-تروپش که از گاز طبیعی به دست می‌آیند بیشتر مورد توجه قرار بگیرند و قسمت عمده بازار را به خود اختصاص دهند. واحدهای      F-T GTLمی توانند سوخت با کیفیت بالا در محدوده نقطه جوش دیزل تولید کنند که بازار جهانی آن روبه رشد است. 

محتوی گوگرد و آمارتیک‌ها در سوختFT-GTL حدود صفر و عدد ستان حدود 75 است. 

به طور کلی فرایند تبدیل گاز طبیعی به سوخت های مایع تحت عنوان GTLشناخته شده است. 

این سوخت‌های مایع به عنوان سوخت سیستم‌های حمل و نقل کاربرد وسیعی دارند و به تازگی توسط کمپانی‌های تولیدکننده زیادی در سراسر جهان مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفته‌اند. روشی که کمپانی های سراسر دنیا برای تولید این گونه سوخت‌ها به کار می‌برند در نگاه کلی یکسان است. 

در همه فرآیندهای تولید محصولات GTL، ابتدا گاز طبیعی تبدیل به مخلوطی از گاز هیدروژن و مونوکسید کربن شده که تحت عنوان سنتز نامیده می شود. سپس گاز سنتز در حضور کاتالیزورهای بخصوص تبدیل به هیدروکربنهایی با وزنهای مولکولی مختلف ‌می شود که این مرحله تحت عنوان سنتزفیشر-تروپش(FISCHER-TROPSCH) نامیده می‌شود. در نهایت با توجه به نوع محصول مورد نظر، هیدروکربنهای گوناگون با جداسازیها و یا واحدهای کراکر مختلف تبدیل به محصول مورد نظر می شود.

اعظم مینابی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران؛ اظهار داشت: کاتالیست‌های مربوط به واحد بازیافت گوگرد و اکثر مخازن گازی ترش هستند تاکنون این فرایند از لایسنس های خارجی تامین می شد.

وی تصریح کرد: این کار با همکاری شرکت گاز و پژوهشگاه صنعت نفت در سه مرحله اجرا می شود. بومی سازی دانش فنی این واحد صورت گرفته در گام نخست تامین دانش فنی کاتالیست و در گام دوم طراحی یک واحد گازی در پالایشگاه با ظرفیت 60 تن گوگرد در روز شروع شده  همچنین در گام سوم برای تکمیل دانش فنی از طریق احداث پایلوت به کمک یکی از سازندگان داخلی ساخت تجهیزات تحت لیسانس و کلیه فرایند بومی سازی شده که درپایان این طرح به دانش فنی فرایند بازیافت گوگرد دست پیدا کنیم.

مدیر پژوهش و فناری شرکت گاز افزود: هم اکنون فازنخست این طرح به اتمام رسیده و مرحله دوم و سوم در مراحل پایانی قرار دارد.

وی تصریح کرد: کاتالیست های مورد نیاز صنعت نفت و گاز و پتروشیمی برای ارزیابی این کاتالیست ها تجهیزتی داریم این مکان بخش ارزیابی راکتوری کاتالیست ها است که در آنجا تست می شود و بعد از اینکه جواب صحیح گرفته شده در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد اما مهم‌ترین بخش تولید دانش فنی این کاتالیست است که بتوانیم دانش فنی را توسعه داده تا در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.

مینابی اضافه کرد: اولین کاتالیست تیتانیوم و کالیست های کلاوس و GTL است که در فرایند ریکاوری پلنت مورد استفاده قرار می گیرد. این کار توسط پژوهشگاه صنعت نفت و صنایع شیمیایی توسعه یافته است.

انتهای پیام/