شهر کوچکی که در حاشیه شهرهای بزرگ و کوچک پا گرفت و شد محل فراغت و تفریح مردمان آن شهرها. هر چند شهربازی ها به نام کودکان شکل می گرفت اما مشتریانش فقط کودک نبودند و طراحان بازی ها هم تنها کودکان را مدنظر قرار نمی دادند. بنابراین شهربازی جاذبه ای برای صنعت گردشگری شد تا از این تفریح دوست داشتنی قرن جدید بتواند مسافران بیشتری را دعوت به سفر کند.

همه مزایای شهربازی

شهربازی ها به تنهایی می توانند گردشگری آن منطقه را تحت تاثیر قرار دهند. به این مفهوم که وجود شهربازی در یک منطقه به عنوان جاذبه ای مدرن و مفرح، تعداد بسیاری را جذب خود می کند و می تواند درآمد خوبی را نصیب صاحبان آن کند. اما این شاید یکی از معمولی ترین روش های کسب درآمد از این صنعت است، زیرا بسیاری از شهربازی ها تنها محدود به بازی های مدرن و جذاب نیست، بلکه در کنار بسیاری از آنها «تم پارک»های مختلفی احداث می شود. وجود این پارک های موضوعی به واسطه شهربازی ها می تواند تعداد زیادی مخاطب را برای خود دست و پا کند. باغ وحش ها، باغ های گیاه شناسی، پارک ها و بازی های آبی و حتی مراکز خرید از این دست پارک ها هستند که نیاز مشتریان شهربازی ها را به بهترین شکل ممکن تامین می کنند. در کشورهایی نظیر فرانسه، اسپانیا و جمهوری چک شهربازی ها در کنار جاذبه های دیگر گردشگری، یک مجموعه تکمیل شده از سرگرمی ها را برای گردشگران به وجود می آورند. گردشگران این کشورها می توانند در کنار جاذبه های تاریخی و طبیعی، این سرگرمی ها را نیز به بسته سفرشان اضافه کنند. به این ترتیب این پارک های منحصر به فرد در کنار دیگر جاذبه های گردشگری، مجموعه ای کامل عرضه کرده و می توانند سطح گسترده تری از گردشگران را تحت پوشش خود قرار دهند.

تاریخچه شهربازی در جهان

اولین شهربازی با تعریف امروزی سال 1893 در ایلی نویز شیکاگو آغاز به کار کرد. این مرکز تفریحی، نخستین مکان بازی در آن زمان بود که یک چرخ و فلک و فضای سرپوشیده بازی داشت. اما شروع به کار ترن هوایی که امروزه یکی از محبوب ترین و جذاب ترین جاذبه های شهربازی و پارک های مدرن است مربوط به سال 1927 در پارک اسب دوانی بروکلین در نیویورک است. این ترن به توفان شهرت یافت؛ اما از آنجا که همه مصالح به کار رفته در ساخت این شهربازی ها چوب بود، خیلی زود آنها دچار حریق می شدند. اتفاقی که برای سرزمین رویا و 33 سال بعد لوناپارک جزیره «کنی» نیویورک افتاد تا صاحبان این صنعت به فکر احداث یکی از بزرگ ترین و معروف ترین شهربازی های جهان بیفتند؛ دیزنی لند.

این شهربازی یکی از معروف ترین پارک های تفریحی جهان است که در آناهایم کالیفرنیا واقع شده است. دیزی لند در سال 1955 میلادی گشایش یافت. مالک و گرداننده این پارک همان طور که از نامش پیداست، شرکت والت دیزنی است. جالب است بدانید تا به حال از این شهربازی بیش از 515 میلیون نفر دیدن کرده اند.

شهربازی های تهران

اولین شهربازی ایران در پارک شهر تهران ساخته شد که بعدها در آن دستگاه های سرگرمی چون: تاب، سرسره، الاکنگ و لاتاری به عنوان «گاردن پارتی» مستقر شد. این پارک سرسبز استخر بزرگی داشت که مردم در کنار آن مشغول تماشای اکروبات بازی می شدند و بعضی اوقات هم گروه موزیک ارتش برای سرگرمی مردم برنامه اجرا می کرد.

پس از آن، اتوبان کودک در خیابان ولی عصر و فان فار در میدان ونک از معروف ترین شهربازی های تهران بودند.در فان فار ترن هوایی ـ البته نه به شکل پرسرعت آن ـ چرخ وفلک و دیگر وسایل و ابزار بازی برای کودک و بزرگسال فراهم بود. این شهربازی تا سال ها یکی از مهم ترین تفریحگاه های پایتخت بود تا اوایل دهه 50 که در غرب تهران کنار آزادراه تهران ـ کرج پارک «خرم» افتتاح شد.این پارک که بعد از انقلاب به پارک ارم تغییر نام داد، با بیش از 120 دستگاه متنوع تفریحی حدود سه هکتار از زمین پارک را به خود اختصاص داده است. ناگفته نماند که یکی از محبوب ترین مکان های تفریحی تهران تا سال 85 شهربازی تهران بود. این شهربازی که در انتهای خیابان سئول و کنار بزرگراه شهید چمران قرار داشت، سال ها از مهم ترین مراکز تفریحی شهر تهران به شمار می رفت.

تحقق رویاها در نصف جهان

مدت هاست که قرار است بزرگ ترین شهربازی خاورمیانه با عنوان «شهر رویاها» در اصفهان افتتاح شود. هرچند امیدواریم این پروژه عظیم تمام و کمال اجرا شود و به آنچه ورزشگاه نصف جهان به آن دچار شد، نشود؛ ورزشگاهی که چند دهه است در حال ساخت است. روزنامه «اصفهان امروز» هفته گذشته خبر داد تاکنون برخی قسمت های این شهربازی ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. این روزنامه نوشته این پروژه سرمایه گذار چینی پیدا کرده و قرار است در مساحتی حدود 20 هکتار ساخته شود.

جمهوری شهربازی های جهان

شهربازی ها حالا دیگر برای خودشان کشوری شده اند؛ جمهوری های خودمختاری که به واسطه ایده ها و خلاقیتشان در طراحی بازی ها، سود کلانی را به دست می آورند و البته مردمان بسیاری را هم سرگرم می کنند؛ کاری که در این عصر و زمانه با وجود همه پیشرفت های علمی بشر کار چندان ساده ای نیست. اما معروف ترین شهربازی های جهان کدامند؟ شهربازی هایی که می توان چیزی متفاوت تر از دیگر شهربازی ها در آنها یافت، چه نام دارند؟

پارک فان فار، میناتومیرای: وقتی پای فناوری به میان می آید، ژاپن در صدر قرار می گیرد. پارک تفریحی میناگومیرای تمامی سواری های رایج و رولرکاسترهای معمول را دارد که با پیچ و خم های دیوانه کننده ای همراه شده اند. برای نمونه یکی از رولرکاسترها به درون آب شیرجه زده و ناپدید می شود و بقیه مسیر را از میان راهرویی در زیر آب ادامه می دهد. تنها کافی است دست چشم بادامی ها به چیزی بخورد تا آن را به مراتب هیجان انگیزتر کند؛ مثل چرخ و فلک کاسمو کلاک ۲۱ که نمایش های نوری هم دارد.

گاردالند، دریاچه گاردا: بزرگ ترین پارک تفریحی کشور ایتالیا که از انواع گوناگون رولرکاستر و سواری های آبی برخوردار است. این پارک مملو از درختان تزئین شده زیبا، مجسمه و پیکره هایی با شکوه است. بازدیدکنندگان از این پارک زیبا، می توانند در هتلی قلعه مانند اقامت کنند. آکواریوم حیات دریایی، زندگی گونه های مختلف آبزیان و محیط طبیعی زیست آنان را بازسازی کرده است.

جزیره سنتوسا، سنگاپور: کل جزیره در خدمت اهداف سرگرمی سازی قرار گرفته است. از رولرکاستر گرفته تا سواری های آبی، گلف و پارک حیوانات در اینجا مشاهده می شود. موضوع کلی پارک برگرفته از محصولات استودیوی یونیورسال است. این جزیره دارای دو هتل است تا اقامتی رویایی برای بازدیدکنندگان مهیا کند. اینجا یکی از بزرگ ترین پارک های تفریحی آسیاست که سالانه پنج میلیون نفر بازدید کننده دارد.

پراتر، وین: در میان اسباب سرگرمی و سواری، بی شک پراترتورم (Proterturm) یکی از مهیج ترین ها به حساب می آید. این تاب بلند با ارتفاعی معادل ۱۱۷ متر بلندترین تاب جهان در نوع خود است. پارک تفریحی پراتر در شهر تاریخی وین، کاملا رایگان بوده و فقط باید برای بخشی از سرگرمی های آن پول پرداخت کرد.

اسکله سانتا ماریا، کالیفرنیا: این لنگرگاه از سال ۱۹۰۹ تا کنون وظیفه سرگرم کردن مردم را برعهده داشته است. در این پارک که در ساحل اقیانوس قرار گرفته، علاقه مندان می توانند از چرخ و فلکی کلاسیک، صدها نوع بازی، آکواریوم و دیگر بازی های جذاب و سرگرم کننده لذت ببرند. گردونه این پارک از انرژی خورشیدی نیرو گرفته و رولرکاستر آن در اطراف پارک می چرخد. (ضمیمه چمدان)

علی اخوان