انتشار برخی جزئیات قرارداد اخیر پژو با ایران‌خودرو واکنش برخی کارشناسان، نمایندگان مجلس و مصرف‌کنندگان را به‌دنبال داشته است. انتقادها از محرمانه خواندن مفاد این قرارداد توسط وزیر صنعت موجب شده تا برخی نمایندگان از تدوین طرح تحریم پژو توسط مجلس خبر داده و مرکز مطالعات سیاستگذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر طی نامه‌ای خطاب به وزیر صنعت خواستار انتشار متن قرارداد مذکور شده است. همچنین درصورت پرداخت غرامت عهدشکنی پژو به ایران‌خودرو نیز مصرف‌کنندگان خودروهای بی‌کیفیت این خودروساز فرانسوی بازنده اصلی عهدشکنی پژو خواهند بود.

مطابق مفاد قرارداد جدید پژو مقرر شده تا ایران‌خودرو427.6میلیون یورو بابت قرارداد قبلی غرامت دریافت کند اما دود اصلی عهدشکنی این خودروساز فرانسوی به چشم میلیون‌ها مصرف‌کننده‌ای رفته که به‌دلیل استفاده از خودروهای بی‌کیفیت یا قطعات گران و غیراستاندارد انواع خودروهای پژو یا نقص فنی و آتش‌سوزی پژو405، خسارات جانی و مالی زیادی را متحمل شده‌اند. مطابق این قرارداد و در خوش‌بینانه‌ترین حالت، تنها پرداخت غرامت به ایران‌خودرو اجرایی خواهد شد و هیچ سازوکاری برای جبران خسارت‌های جانی، مادی و معنوی مشتریان خودروهای پژو در ایران پیش‌بینی نشده است.

عرضه خودروها و قطعات بی‌کیفیت به مصرف‌کنندگان ایرانی در شرایطی صورت گرفته که براساس قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، تأمین خسارات ناشی از تولید و عرضه خودروهای بی‌کیفیت برعهده عرضه‌کنندگان این خودروهاست. اما آخرین نظرسنجی‌های رسمی حاکی از آن است که کمبود یا نبود قطعات یدکی، کیفیت پایین خدمات و تعمیرات و دریافت هزینه بالا برای خدمات و قطعات در صدر فهرست عوامل نارضایتی مشتریان ایرانی از کیفیت خودروهای داخلی در سال گذشته قرار داشته است.

این در حالی است که براساس ماده3 قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، عرضه‌کننده خودرو ملزم به پرداخت همه خسارات وارده به مصرف‌کننده و اشخاص ثالث، اعم از خسارات مالی و جانی و هزینه‌های درمان ناشی از نقص یا عیب است. این موضوع در ماده47 اصلاحیه جدید آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو نیز تأکید و اعلام شده است، چنانچه به‌علت استفاده از قطعات غیراستاندارد توسط عرضه‌کننده، واسطه خدمات پس از فروش و نمایندگی مجاز و یا ناشی از عدم‌کیفیت تعمیرات خسارتی متوجه مصرف‌کننده شود، عرضه‌کننده خودرو موظف به جبران خسارات است.

با وجود این دیروز مدیرعامل ایران‌خودرو با انتشار برخی مفاد قرارداد جدید با پژوی فرانسه از پرداخت غرامت 427میلیون‌و600 هزار یورویی مربوط به رفتار پژو در چارچوب قرارداد قبلی به ایران‌خودرو خبر داد و اعلام کرد، پرداخت غرامت از سوی پژو به ایران‌خودرو به‌صورت تضمین شده و در قالب تفاهمنامه جداگانه‌ای صورت خواهد گرفت و 116میلیون یورو از این خسارت مربوط به مسائل جاری و گذشته است.

به گفته هاشم یکه‌زارع، پس از ترک ایران توسط این خودروساز فرانسوی در زمان آغاز تحریم‌ها، خطوط تولید ایران‌خودرو با کاهش تولید و ضرر و زیان مواجه شد و در مذاکرات اخیر مقرر شد تا بخشی از این مبلغ به‌صورت نقدی به ایران‌خودرو پرداخت شود و بخشی دیگر در بسته متفاوتی از تربیت نیروی انسانی تا بهینه‌سازی خطوط تولید خودروهای فعلی پژو و مطالبات قبلی دیده شده است.

• دود عهدشکنی پژو در چشم مردم

رئیس کمیته تحقیق و تفحص از صنعت خودرو و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از محرمانه خواندن قرارداد جدید پژو و نحوه پرداخت غرامت به خبرنگار ما اعلام کرد، هنوز هیچ نسخه‌ای از این قرارداد به مجلس داده نشده و نمی‌دانیم مبنای این غرامت چیست. این قرارداد از اساس با مشکل مواجه بوده و امکان جبران خسارت پژو به مردم وجود ندارد.

علی علیلو با بیان اینکه عهدشکنی پژو موجب وارد شدن خسارات مادی و معنوی به مردم ایران شده است، افزود: می‌توان سازوکاری برای جبران خسارات مردم در استفاده از خودروهای بی‌کیفیت پژو اندیشید به شرط آنکه قرارداد جدید ایران‌خودرو با پژو در کمیسیون‌های تخصصی مجلس بررسی شود. به گفته وی محرمانه خواندن این قرارداد جبران خسارات مردم را با مشکل مواجه کرده و با فسخ یک‌طرفه قرارداد پژو و تولید و عرضه خودروهای بی‌کیفیت، دود این عهدشکنی به چشم مردم رفته است. با این روند متأسفانه مسئولان به نحوه جبران غرامت مشتریان خودروهای بی‌کیفیت پژو توجهی نکرده و هیچ‌کس راجع به این موضوع صحبت نمی‌کند که خسارات مردم به‌دلیل سابقه بد پژو در ایران چگونه جبران خواهد شد.