به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، در این پهنه کویری ومنطقه ای از جنوب شرق ایران و در بخشی از کویر لوت، گاهی درجه دماسنج در گرم ترین روزهای سال به 75 درجه می رسد وقتی گرمای هوا به این درجه می رسد، یعنی این که رکورد صحرای آریزونا با 4 هزار ساعت آفتاب در طول سال شکسته شده است.

بر اساس مطالعات ناسا، «حیدرآباد» نهبندان از سال 2005 تاکنون گرم ترین نقطه کره زمین بوده است در حالی که لایه ازن در آسمان این منطقه سوراخ نیست.

با وجود این گرمای طاقت فرسا دیگر نباید چشمت به موجود زنده ای بیفتد اما کویر لوت رکورددار برخورداری از بسیاری از جاذبه های گردشگری طبیعی بیابانی در جهان است وتاکنون 42 گونه جانوری در این منطقه کشف شده است. گرما چنان است که لاشه حیوانات تجزیه نمی شود، قدرت تبخیر آب به گونه  ای است که پیش از تجزیه شدن، لاشه توسط باکتری ها خشک می شود. وجود 42 گونه جانوری این گمانه زنی را که بیابانی عاری از زندگی است برای همیشه منتفی کرده است.

اگرچه مرتفع ترین هرم های دنیا با حداکثر 300 متر ارتفاع در لیبی شناسایی شده اند اما در کویر لوت ارتفاع این هرم های ماسه ای به 480 متر می رسد. جریان زنده رود شور در اعماق این کویر که با گذشتن از چاله کویر آنچنان بر غلظت نمک آن افزوده می شود شگفتی دیگری است که قبل از رسیدن به معدن نمک مانند ماست می شود و غلظت املاح آن به حدی می رسد که تا چند کیلومتر اطراف آن هیچ گیاهی دیده نمی شود، این رود هنوز هم با وجود خشکسالی های اخیر به جریان مداوم و زنده اش در دل کویر ادامه داده است و از کوه های شمال غربی بیرجند سرچشمه می گیرد .

وجود درختچه های گز به بلندی 10 متر یکی دیگر از شگفتی های کویر لوت به شمار می رود و وجود کلوت های شهداد که مانند یک دژ از کویر محافظت می کند و شاهکاری از ساز و کار خاک، آب و باد و فرسایش زمین به شمار می رود این کویر را از دیگر بیابان های کشور و جهان با ارتفاع 56 متر و مساحت 199هزار کیلومتر مربع متمایز کرده است .

امروزه شناسایی کویر دهسلم در 85 کیلومتری غرب نهبندان در مسیر جاده نهبندان، شهداد و حیدر آباد در 70 کیلومتری جنوب غربی این شهرستان ودر دشت لوت، این کویر را از دیگر کویرهای دنیا به دلیل وجود تپه های شنی غول آسا با قابلیت های زیاد گردشگری متمایز کرده است. اگرچه میلیون ها سال از وجود این تپه ها در این دو مکان می گذرد اما محققان حدود 3 سال پیش به جذابیت غول های شنی کویر دهسلم پی برده اند.

کارشناس گردشگری و طبیعت گردی میراث فرهنگی استان می گوید: با شناخته شدن این قابلیت حالا تپه های ماسه ای کویر حیدر آباد در دسترس است، این منطقه در 70 کیلومتری جنوب غربی نهبندان قرار دارد.

«عبداللهی»این نکته مهم را یادآوری می کند که تاکنون کمتر کسی برای تحقیق به حیدرآباد سفر کرده است.

وی پیدایش این منطقه کویری را بیشتر تحت تاثیر وضعیت زمین ساختی و جغرافیایی می داند و از ایجاد اکوکمپ کویری در حیدر آباد خبر می دهد و می گوید: باید رایزنی برای ایجاد اکوکمپ کویری به منظور رفع نیازهای اولیه گردشگران شامل چشمه سرویس بهداشتی، طراحی سنتی خانه با گز و طاق برای اقامت کوتاه مدت گردشگران انجام شود. به گفته وی توجه زیاد به مسائل زیست محیطی و حفظ طبیعت ،توسعه پایدار کویر نوردی و صنعت گردشگری استان از اهداف مهم بر پایی این کمپ به شمار می رود .

مدیر عامل شرکت توسعه بیابان  گردی ایران و فعال عرصه گردشگری در نهبندان هم با اشاره به این که کویر نهبندان نگین کویر ایران شناخته شده است می گوید: وجود جاذبه های گردشگری بی شمار در کویر لوت و در مناطقی مانند دهسلم و حیدر آباد توجه بیشتر مسئولان را می طلبد. رونقی می افزاید: بحث اکوتوریست و طبیعت گردی با تشکیل کمیته اکو توریست در ایران فعال شده و استان خراسان جنوبی گرچه یکی از پیشگامان در شناسایی جاذبه های گردشگری به شمار می رود اما مشکلات زیادی سد راه شناساندن جاذبه های گردشگری این منطقه است.

وی در توضیح این مشکلات به هزار و 100 صفحه مطالعه در زمینه ژئو توریست و اکوتوریست اشاره می کند که مورد توجه مسئولان قرار نگرفت و از بی مهری برخی مسئولان در حوزه سرمایه گذاری اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان صحبت به میان می آورد ومی گوید: 8 سال پیش طرح ایجاد اکو کمپ گردشگری دهسلم را به مسئولان ارائه دادم اما با وجود پی گیری های زیاد هنوز نتوانسته ام موافقت اصولی یا اعتباری برای این کمپ دریافت کنم .

رونقی در ادامه می افزاید: با وجود تاکیدهای مسئولان مبنی بر حساسیت سرمایه گذاران در جذب سرمایه گذار برای توسعه گردشگری این منطقه همچنان با بی مهری و بی توجهی مسئولان مواجه ایم. باید دید مشکل مسئولان با سر مایه گذاران دراستان چیست و چرا در این زمینه سهل انگاری دیده می شود .

مدیر عامل شرکت توسعه بیابان گردی ایران با بیان این که جاذبه های گردشگری نهبندان حتی در خود استان هم بی نظیر است می افزاید: وجود نخلستان رویایی دهسلم و جنگل های طبیعی بنه و شکل ساخت خانه های اهالی دهسلم که به صورت کاملاً ارگانیک و با مصالحی سنتی و مقاوم در برابر سرما و گرمای هوا امروزه الگوی بسیاری از محققان در ساختمان سازی شده است و همچنین پهناورترین ریگزار با نام ریگ یلان در 70 کیلومتری جنوب نهبندان درحیدر آباد با حدود 200 متر وسعت و 60 متر طول از جاذبه های گردشگری این منطقه است که نباید از دید مسئولان گردشگری خراسان جنوبی غافل بماند.

«رونقی» می گوید: تپه های شنی دیگری هم به جز دهسلم و حیدر آباد در لیبی و مغولستان وجود دارد که به دلیل جنگ در لیبی و سرمای هوا در مغولستان تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. به نظر می رسد باید کمپ گردشگری در سلم آباد و حیدر آباد تشکیل شود و این غول های شنی که در جهان بی نظیر است ثبت شود.

به گفته وی، منطقه حیدرآباد نهبندان در کویر لوت به عنوان یکی از 12 نقطه هیجان انگیز جهان معرفی و بر اساس نظرات محققان گردشگری و بیابان گردی سفر به لوت در حد سفر به کره ماه ارزیابی شده است.

وی می گوید: سفر فضایی به کره ماه جزو گران ترین سفرهای گردشگری است که درآمد زیادی ایجاد می کند بنابراین می توان از این فرصت کویر نهبندان استفاده کرد.

وی با اشاره به خشکسالی های اخیر و رونق نداشتن صنعت و معدن و کشاورزی در خراسان جنوبی توضیح می دهد:باید به جای صرف هزینه در زمینه کشاورزی و صنایع استان که از دید برخی کارشناسان آینده ای مطلوب ندارد به رشد و پر رنگ کردن صنایع دستی و گردشگری پرداخت .به عقیده وی صنایع ممکن است به محیط زیست و منابع طبیعی ضربه ای وارد کند اما با رشد صنعت گردشگری، ساکنان مناطق مختلف هدف گردشگری از بوته کنی و تخریب منابع طبیعی و ... جلوگیری و حتی حراست می کنند.

وی با بیان این که باید زیرساخت های پذیرش گردشگر فراهم باشد تا میزبان خوبی برای گردشگران باشیم می گوید: تورهای زیادی برای گردشگری به نهبندان آمده اند اما متاسفانه زیر ساخت های خدماتی مناسبی برای پذیرایی از آنها وجود ندارد. بنابراین باید همه ادارات و سازمان ها برای رونق صنعت گردشگری تلاش کنند .

وی تقویت ورزش های بیابانی از قبیل اسکی شنی و سافاری را نمونه هایی برای جذب گردشگر و رونق گردشگری در نهبندان بر می شمارد و می افزاید: مدتی پیش یک گروه از محققان استانی و کشوری نیز برای دست یافتن به جاذبه های گردشگری به کویر حیدرآباد سفر کردند و هم اکنون با توجه به اقدام های انجام شده توانسته ایم مجوز راه اندازی اولین اکوکمپ اقامتگاه بوم گردی را در این منطقه دریافت کنیم.

رئیس میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری نهبندان هم با اشاره به طبیعت بکر تپه های ماسه ای دهسلم درجنوب غربی نهبندان تنها راه دسترسی به این تپه ها را از منطقه دهسلم و حیدرآباد می داند و می گوید: ارتفاع برخی از این تپه ها به بیش از 400 متر می رسد که 2 سال پیش شناسایی شده است.

شبانی می گوید: روستای دهسلم نیز به عنوان یک روستای هدف گردشگری است که برای جذب گردشگران، احداث کمپ های گردشگری در این روستا در حال اجراست.

وی می افزاید: تا کنون ۳ تور گردشگری برای معرفی این منطقه اعزام شده است اما از آن جا که با کمبود اعتبار برای احداث کمپ در این کویر مواجه بودیم اقدام ها آن طور که باید و شاید انجام نمی شود.

به گفته این مسئول، فقط مبلغ 200میلیون تومان با همکاری اداره های نهبندان در سال 90 برای احداث کمپ مصوب شد اما تاکنون هیچ مبلغی تخصیص نیافته است.

وی انجام اسکی شنی ،تیوب سواری و مسابقات رالی و سوفاری را از قابلیت های این کویر معرفی می کند و می گوید: حتی وجود کانی های معدنی وآهن موجود در تپه ها خواص درمانی داشته و برای بدن بسیار مفید است.

وی معرفی نشدن قابلیت های کویر حیدرآباد را از دلایل کمرنگ حضور گردشگران در منطقه اعلام می کند و می گوید: باید با برنامه ریزی و تامین اعتبارات لازم از این قابلیت ها برای جذب گردشگران استفاده شود. همچنین وی از شناسایی 30 سنگ نگاره مربوط به دوره اشکانی با اشکالی حرفه ای در دهنوی دهسلم هم خبر می دهد.

گل انبری هم که از استادان رشته گردشگری در دانشگاه مازندران است و با آخرین تور گردشگری به کویر حیدر آبادسفر کرده است از نتایج و دست یافته های این سفر در دل کویر می گوید : با مطالعه روی گسل نهبندان به این نتیجه رسیدیم که یکی از عوامل گسترش کویر لوت و شن زارها، گسل نهبندان است که به صورت کوه از سمت شمال غرب به جنوب غرب در کویر حیدر آباد قرار دارد که این موضوع موجب نفوذ شن های روان به سمت حیدر آباد و مناطق شرقی آن می شود .

وی می افزاید :با توجه به پوشش جانوری غنی در منطقه و بر خلاف تصور همه روباه شنی و عقاب طلایی هم در این منطقه مشاهده شده است و امیدواریم در سفرهای بعدی، پوشش جانوری بیشتری به ثبت برسد .

از نظر وی، کویر حیدر آباد جاذبه های گردشگری زیادی دارد و برای انجام مطالعات، منطقه ای بکر است.

وی دسترسی به کویر حیدر آباد از سمت جنوب شرقی و شمال شرقی کشور را یکی از نقاط قوت منطقه می داند.

به گفته وی، حیدرآباد نقطه ای برای ورود به کویر لوت است.

وی می گوید: نیاز به ایجاد اکو کمپ گردشگری مطابق با معماری بومی منطقه با مشارکت اهالی به وضوح در حیدر آباد احساس می شود.

وی تصریح می کند : کویر لوت به عنوان مقصد گردشگری ماجراجویانه برای گردشگران خارجی و داخلی با وضع قوانین و مقررات خاص حفاظت محیط زیست قابلیت های زیادی برای معرفی دارد که باید به آن پرداخته شود .

به گفته وی دور بودن استان خراسان جنوبی از پایتخت به عنوان یک مرکز گردشگری، فرصت و تلاش اندک مسئولان استان برای جذب سرمایه گذار در بخش گردشگری ،تبلیغات اندک و بهره بردن کم از نیروهای بومی از مشکلاتی است که در حوزه گردشگری این استان دیده می شود و باید با برنامه ریزی مناسب به ایجاد گردشگری پایدار در استان توجه شود.