به گزارش ایسنا، آفت ملخ هنگامی رخ میدهد که رفتار ملخها به حالت طغیانی درمیآید. علت این امر بالا رفتن میزان بارندگی سالیانه پس از یک دوره خشکسالی است، که موجب بالا رفتن «سروتونین» در مغز ملخها و تحریک تولید مثل بالای آنها میشود.
در چنین شرایطی ملخها برای پیدا کردن غذا دست به مهاجرت دستهجمعی میزنند و در این مسیر با حمله به مزارع زیانهای زیادی را وارد میکنند.
تشکیل دستههای بزرگ ملخ تابعی از شرایط مناسب آبوهوایی است و در برخی از سالها و برخی مناطق رخ میدهد. تهاجم ملخها بهصورت انبوه، فاجعهای برای کشتزارها و کشاورزی منطقه موردحمله است.
بر همین اساس بارش شدید باران در اواخر سال گذشته و اوایل سالجاری در مناطق مختلف کشورمان و از طرفی عدم مقابله جدی کشورهای در مسیر، باعث افزایش هجوم ملخها به کشورمان شد و گلههای چند صدمیلیونی ملخ با ورود به اراضی کشاورزان محصولات تولیدی آنها موجب نابودی این اراضی میشود.
هجوم ملخ در ایران بیسابقه نیست، حمله ملخها مهاجر به ایران در سالهای در سال ۹۲ در شرق استان هرمزگان سه هزار هکتار مزارع را مورد هجوم قرارداد.
در چند روز اخیر با بزرگترین سطح حمله ملخ به کشور مواجه شدهایم که در این میان اراضی استان هرمزگان با بیشترین میزان هجوم مواجه شده است. تا جایی که چندی پیش فرماندار بندرعباس اعلام کرد هر روستایی میتواند با جمعکردن یک کیلو ملخ زنده مبلغ هشت هزار تومان دریافت کند، تا از این راه از مشارکت مردمی در مبارزه با ملخ استفاده شود که این پیشنهاد مورد نقد گروهی و ستایش گروهی دیگر از کارشناسان قرار گرفت. این دستههای بزرگ ملخ از سمت شبهجزیره عربستان به سمت ایران پرواز کردهاند و تهدیدی جدی برای امنیت غذایی کشور بهحساب میآیند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان هرمزگان در همین خصوص به خبرنگار ایسنا، گفت: ریزش ملخها در هرمزگان مبحث جدیدی نیست بلکه در سنوات گذشته نیز همچون جاسک، سیریک و بندرلنگه وجود داشت بلکه امسال شدتش بیشتر شده است.
علی باقرزاده همایی با اشاره به اینکه اگر مبارزه صورت نگیرد، ممکن است خسارت وارد کند، اظهار کرد: اینکه مبارزه صورت نمیگیرد از سوی رسانههای خارجی امری نادرست و شانتاژ رسانهای است.
وی با بیان اینکه در سال ۱۳۴۲ نخستین ورود گسترده ملخهای صحرایی کشور به وقوع پیوست، اضافه کرد: نخستین موج حمله در هفتم بهمنماه سال گذشته در ۷ نقطه رخ داد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان اضافه کرد: در کل استان ۱۵۶ نقطه ریزش ملخ داشتیم که بیسابقه بود زیرا سال گذشته نزدیک دو تا سه هزار هکتار ریزش داشتیم.
باقرزاده با بیان اینکه امسال ۸ استان درگیر این موضوع شدند که در این موضوع یک دسته ۵۰ میلیونی و ۵ دسته ۲۰۰ میلیونی وارد استان شد، عنوان کرد: ملخ را نمیتوان ردیابی کرد به کجا میریزد، اینطور نیست که یکشب بتوان با آن برخورد کرد، چون در کوهها پراکندهاند، اول علف بعد هندوانه و سپس مرکبات را میخورند.
این مقام مسئول ادامه داد: ۲۵۰ نفر در استان درگیر این موضوع شدند، از روش سمپاشی استفاده کردیم گرچه مشکل ریزش در همه شهرستانهای استان وجود داشته است.
وی با تأکید بر اینکه مردم، بسیج و سپاه همه واردشده و کمک کردند، اگر مسئولی حرفی زده دلیل نمیشود همه استان مشکل داشته باشد، افزود: در این بخش ۶۰ تن سم استفاده کردیم و برای هجوم بعدی ۲۰ تن ذخیرهسازی کردیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان تصریح کرد: ۱۱۷ هزار هکتار فقط در هرمزگان ریزش داشته که حجم بسیار وسیعی را شامل میشود؛ شاید کمبودهایی بوده و منکر آن نیستیم اما تاکنون ۳ میلیارد تومان هزینه کردیم و ۳ میلیارد تومان به سیستم بدهکاریم اما کوتاهی نکردیم و پیگیر خسارت کشاورزان هم هستیم.
باقرزاده افزود: اینطور نبوده که بتوان هجوم ملخها را پیشبینی کرد و ما کوتاهی کرده باشیم، دنبال جلوگیری تخمگذاری بودیم که متأسفانه اتفاق افتاد.
این مقام مسئول با تأکید بر اینکه نقصهایی هست اما کوتاهی نشده است، خاطرنشان کرد: اگر کاستی بوده و مسئولی درجایی خوب رسیدگی یا برخورد نکرده دلیلی نیست که کلیت کار کمبود داشته باشد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان بیان کرد: از مردم میخواهیم به ما کمک کنند، ما نیازمند مشارکت کشاورزان هستیم تا الآن همه پایکار بودند و ازاینپس نیز به این کمک نیاز داریم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان بیان کرد: هواپیما هر نقطهای را نمیتواند سمپاشی کند و شرایط خاصی را میطلبد؛ توپوگرافی منطقه در این زمینه بسیار مهم است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان خاطرنشان کرد: حجم ریزش ملخها مشخص است و هنوز نتوانستهاند طبیعت ما را از بین ببرند، در رودان ۸ هزار هکتار درگیر بود که خسارتهایی وارد شد اما اراضی ما از بین نرفته است، اینکه تا چه زمان ادامه داشته باشد بستگی به جهت باد دارد، پیشبینیها تا تیرماه بود که جدیداً گفتهاند تا شهریور خواهد بود اما بهصورت کلی با احتمال رفتوبرگشتها پیشبینی میشود تا ۳ سال درگیر این موضوع خواهیم بود.
باقرزاده عنوان کرد: شرایط استان با این درجه حرارت برای ماندن ملخها مثبت نیست اما بااینحال آمادگی برای مبارزه وجود دارد، اینکه منطقهای ریزش کند ظرف یک ساعت از بین نمیرود چراکه پراکندهاند بهطور مثال در رودان ۱۵ روز پاکسازی طول کشید.
وی بیان کرد: هواپیما، ۲۵۰ نفر نیرو، بالغبر ۱۲۰ تا ۱۳۰ سمپاش داریم، نوع سمی که استفاده میکنیم دلتا مترین تولید داخل است و کمترین اثر بر محیطزیست را دارد و مالتیون هم برای پروازهای هوایی استفاده میشود.
همچنین رئیس سازمان حفظ نباتات کشور در جریان بازدید از زمینهای کشاورزی دهستان سیاهو در گفتوگو با ایسنا، افزود: موج جدید هجوم ملخهای صحرایی از ابتدای تیرماه به کشور آغاز میشود.
محمدرضا درگاهی افزود: بر اساس نقشههای فائو بیشترین هجوم دستههای جدید در استانهای هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان است و این هجوم بسیار گسترده و وسیع است.
وی با بیان اینکه تاکنون ۱۵۳ دسته ملخ در ۸ استان کشور ریزش داشتهاند و در ۵۹۰ هزار هکتار از زمینهای کشاورزی عملیات سمپاشی و کانون کوبی انجامشده است، اظهار کرد: با هجوم دستههای جدید سطح سمپاشی تا اواخر شهریور به بیش از ۸۰۰ هزار هکتار در کشور میرسد.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور افزود: بیشترین حجم سمپاشی و کنترل آفت در استانهای سیستان و بلوچستان، جنوب کشور و هرمزگان بوده است.
درگاهی با بیان اینکه در ماههای پاییز احتمال بازگشت ملخهای صحرایی از کشورهای پاکستان و هند به ایران وجود دارد، تصریح کرد: ملخها به علت گرمی هوا در ایران تخمگذاری نمیکنند.
وی با اشاره به اینکه روند مبارزه و سمپاشی در کشور تا پایان سال ادامه مییابد، اظهار کرد: حجم ریزش و طغیان در حاجیآباد بسیار جدید و بحرانی است و نیازمند است تا بسیج، نیروهای مردمی و ارتش برای کنترل آفت همکاری کنند.
این مقام مسئول اضافه کرد: سمپاشی و مبارزه با هجوم ملخ تاکنون ۳۰ میلیارد تومان هزینه در بر داشته است که نیمی از آن را سازمان برنامهوبودجه و استانداران استانهای جنوبی تأمین کردند.
وی با بیان اینکه مبارزه با ملخ صحرایی در ۸۰۰ هزار هکتار از استانهای جنوبی کشور تا پایان امسال ادامه دارد، خاطرنشان کرد: وزارت جهاد کشاورزی تمام تلاش خود را کنترل این آفت و حفظ امنیت غذایی کشور به کار گرفته است.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور ادامه داد: تیمهای تخصصی وزارت جهاد کشاورزی با امکانات و تجهیزات کامل در حالت آمادهباش قرار دارند تا دستههای جدید ملخها را رصد و با آن مقابله کنند.
همچنین عضو مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه ضرورت دارد استاندار هرمزگان با تشکیل ستاد مدیریت بحران در بحث مبارزه با ملخ همچون وقوع سیل و زلزله با بسیج تمامی امکانات به کمک مردم بشتابد تا پس از خوشحالی کشاورزان از بارندگیهای سال جاری کامشان تلخ نشود، افزود: با امکانات موجود استان هرمزگان هیچوقت در مبارزه با هجوم بیسابقه ملخهای صحرایی موفق نخواهیم شد.
احمد مرادی با بیان اینکه هم در زمینه هواپیما، هم ماشین و هم نیروی انسانی در مبارزه با شیوه سمپاشی با مشکل مواجه هستیم، اضافه کرد: هجوم این ملخها بحران جدی در بخش کشاورزی استان به وجود آورده است و باید دولت با تشکیل ستاد مدیریت بحران همچون زلزله یا سیل با این پدیده که در حال ضربه زدن به معیشت مردم استانهایی همچون هرمزگان است تدبیر لازم را بیندیشد.
وی ادامه داد: هجوم بیسابقه ملخها سبب شده تا کشاورزان با مشکلات جدی در برداشت محصولات خود و از بین رفتن آنها مواجه شوند بهگونهای که ادامه این روند سبب بحران جدی در معیشت مردم هرمزگان بهویژه کشاورزان خواهد شد.
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه امیدواریم علاوه بر سمپاشی شاهد استفاده از فناوریهای نوین در بحث مبارزه با ملخها در استان هرمزگان باشیم، اضافه کرد: زمانی جهاد سازندگی در هشت سال دفاع مقدس با حضور جوانان انقلابی توانست در برابر دشمنان با دستخالی دفاع کند اما امروز جهاد کشاورزی در برابر هجوم ملخها توان کافی برای مبارزه ندارد.
عضو مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس در پایان با تأکید بر اینکه دولت باید به فکر تأمین خسارت کشاورزان مناطق مورد هجوم ملخها باشد، خاطرنشان کرد: عجیب است چرا در این موضوع صدایی از مسئولان کشور درنمیآید و از مقامات ارشد کشور کسی به فکر چارهاندیشی در این خصوص نیست و بهطور حتم از وزیر جهاد کشاورزی در این خصوص سوال و وی باید پاسخگو تدابیر ضعیف اندیشیده شده در مبارزه با ملخها باشد.
دیگر عضو مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس اظهار کرد: تاکنون در این راستا کارهای خوب و ارزندهای علیرغم گرما و صعبالعبور بودن مناطق انجامشده است.
حسین هاشمی تختی ضمن قدردانی از دستاندرکاران امر مقابله با آفت ملخ، ادامه داد: مردم نیز به این بسیج عمومی ملحق شدهاند که نیاز است آموزشهای لازم نیز در این راستا ارائه شود تا شاهد بروز مشکلات و چالشها در باب سلامت آنها نباشیم.
عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه، طبق گزارشهای موجود، باید خود را برای موج دوم و سوم هجوم ملخها نیز آماده کنیم، افزود: طبق بررسیهای صورت گرفته، ملخها پس از خروج از کشور و هجوم به سمت پاکستان و هند، ممکن است مجدد به سمت ایران برگردند که باید خود را از الان برای مقابله با موجهای بعدی آماده کنیم.
هاشمی تختی خاطرنشان کرد: آمادگیها و امکانات و دستورالعملها پیرامون مقابله با آفت ملخ را باید در بازههای زمانی بلندمدت و حدود چهارساله ببینیم.
وی به محدودیتهای پروازی و تجهیزاتی اشاره و افزود: باید بررسی شود که آیا میتوان از تکنولوژیهای جدید نیرویهای دفاعی و نظامی همانند پهپادها کمک گرفت.
وی بیان کرد: نیاز است وزارت جهاد کشاورزی دولت را بهطور دقیق از گستردگی و آسیبزا بودن چالش موجود، مطلع کند تا در این راستا عزمی عمومی و ملی برای رفع بحران شاهد باشیم.
هاشمی تختی اضافه کرد: ازآنجاییکه هرمزگان مرکز ورود ملخها به کشور است، نیازمند تأمین اعتبارات برای ایجاد آمادگاه ویژه مقابله با ملخ در این استان هستیم تا از این طریق استانهای همجوار نیز مورد پوشش قرار گیرد.
وی در پایان تصریح کرد: نباید قضیه را تمامشده فرض کرد بلکه باید با جدیت بیشتر به مقابله با این آفت ادامه داد.
همچنین نماینده مردم شرق هرمزگان در مجلس راهاندازی آمادگاه مبارزه با ملخ صحرایی در هرمزگان را از ضروریات دانست و عنوان کرد: هجوم دستجات ملخ صحرایی به کشور یک چالشی بزرگ است که خوشبختانه سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان اقدامات مناسبی را برای مبارزه با این آفت در استان انجام داده است.
حجتالاسلام سید مصطفی ذوالقدر بیان کرد: نباید تنها به اقدامات دولتی در امر مبارزه با ملخ صحرایی بسنده کنیم زیرا این امر کمک جمعی را میطلبد و کشاورزان نیز همکاریهای لازم را با جهاد کشاورزی در خصوص مبارزه با این آفت داشته باشند.
نماینده شرق هرمزگان در مجلس شورای اسلامی، افزود: طی بازدیدهای صورت گرفته شخصاً از تلاشهای انجامشده مجموعه پرسنل جهاد کشاورزی هرمزگان مطلع شدم.
حجتالاسلام ذوالقدر، تصریح کرد: طبق گزارشهای ارائهشده توسط جهاد کشاورزی هرمزگان در خصوص مبارزه با آفت ملخ صحرایی، اقدامات انجامشده امیدبخش است.
وی، تأکید کرد: مردم و کشاورزان نیز باید همکاریهای لازم را با جهاد کشاورزی در خصوص مبارزه با آفت ملخ صحرایی داشته باشند.
حجتالاسلام ذوالقدر، ادامه داد: ما نباید تنها به امکانات دولتی بسنده کنیم زیرا این امر کمک جمعی را میطلبد.
نماینده مردم شرق هرمزگان در مجلس شورای اسلامی، خاطرنشان کرد: آفت ملخ صحرایی یک چالش بزرگ برای کشاورزان است و سازمان جهاد کشاورزی نیز باید تمامی امکانات و تجهیزات لازم را برای مبارزه با ملخ صحرایی در اختیار گیرد تا شاهد از بین رفتن زحمات مردم و کشاورزان نباشیم.
یکی از کشاورزان هرمزگانی در گفتوگو با ایسنا، افزود: ۴۵ سال کشاورزی میکنم که اینچنین هجومی مشاهده نکردم و در پی این هجوم ملخها شاهد خسارت ۲۰۰ هزارتومانی به هر بته نارنگی هستیم.
محمود ملائی با بیان اینکه هجوم ملخها بهگونهای است که دیگر این بته قابل رشد نیست و باید آن را قطع کنیم تا بته جدیدی جایگزین شود، تصریح کرد: مرکبات بهگونهای هستند که اگر پوسته آن زده شود دیگر ثمری ندارد و قابلاستفاده نیست.
این کشاورز هرمزگانی با اشاره به اینکه در سال ۱۳۴۲ یادم میآید ملخها هجومی داشتند و خسارتی هم وارد کردند اما یک هفته هم طول نکشید، خاطرنشان کرد: اما این بار از حضور ملخها سه ماه میگذرد که از یک باغ به باغ دیگر میروند.
وی ادامه داد: امکانات لازم در اختیار باغداران نیست که بتوانیم با یک بسیج همگانی بتوانیم به مبارزه با ملخها بپردازیم.
ملایی با بیان اینکه از سوی سازمان جهاد کشاورزی استان یک موتور سمپاش و مقداری سم در اختیارمان قرارداده اند، اضافه کرد: اما روش و کارایی آن را بلد نیستیم و تا شب میرویم برای سمپاشی تا چراغ روشن میشود، همگی فرار میکنند.
این کشاورز هرمزگانی افزود: سمپاشی میشود اما بازهم شاهد هستیم این ملخها همچنان در منطقه هستند و به باغات ما خسارت وارد میکنند.
به گزارش ایسنا، حال باید دید با وضعیت موجود و پیش بینی موج جدید حمله ملخها چه سرنوشتی برای مزارع کشاورزی هرمزگان را میتوان متصور بود و آیا امکانات موجود توان برای ایستادگی در برابر این هجوم را خواهد داشت یا خیر؟!
گزارش از امیرحسین طالبی، خبرنگار ایسنا، منطقه خلیج فارس
انتهای پیام