با توجه به بارندگی سال زراعی جاری شاهد رویش علف‌های هرز در منابع طبیعی و مراتع هستیم همان‌طور که در یک هفته اخیر به علت افزایش دما آتش‌سوزی‌های متعددی را در مناطق مختلف کشور شاهد بودیم.
به همین دلیل جلسه ستاد مدیریت بحران استان قزوین امروز ۱۷ خرداد در سالن جلسات دفتر استاندار برگزار شد و هدایت‌الله جمالی‌پور استاندار قزوین در این جلسه با تأکید بر اینکه محیط‌زیست میراث آیندگان است و همه باید از آن صیانت کنیم، اظهار کرد: باید به اتفاقات کوچک و بزرگی که منافع مردم و اقتصاد جامعه را به خطر می‌اندازد حساس باشیم؛ انتظار می‌رود مسائل حیاتی و مهم موردتوجه دستگاه‌های اجرایی قرار گیرد و در حوادث همه وارد میدان شوند.
وی ادامه داد: آتش‌سوزی جنگ با طبیعت است و همه باید نسبت به آن حساس باشیم؛ مدیریت تنها پشت‌میزنشینی و امضا کردن نامه نیست بلکه مسئولیت‌پذیری و اقدام به‌موقع در مشکلات است.
استاندار قزوین خاطرنشان کرد: از دستگاه‌های اجرایی انتظار می‌رود در مسائل مربوط به محیط‌زیست حساس و در قبال آن مسئولیت‌پذیر باشند؛ وقتی بحرانی ایجاد می‌شود همه وظیفه‌داریم امکانات خود را در اختیار مدیریت بحران قرار دهیم.
وی با تأکید بر اینکه بحران محدوده و حریم نمی‌شناسد و دستگاه‌های اجرایی موظف هستند امکانات خود را در اختیار مدیریت بحران قرار دهند، تصریح کرد: بایستی یک فروند هواپیمای فرودگاه سم‌پاشی و امکانات دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی نیز در اختیار مدیریت بحران قرار گیرد.
جمالی‌پور بیان کرد: فرمانداران و بخشداران با اعطای حکم به دهیاران مأموریت و وظایفی را به آنان ابلاغ کرده و در هرچند روستا یک ایستگاه آتش‌نشانی ایجاد شود تا در صورت وقوع حادثه کمک‌رسانی لازم صورت گیرد.
وی با تأکید بر اینکه به‌هیچ‌عنوان از هیچ دستگاهی غفلت نمی‌پذیریم و همه باید با جدیت ورود کنند، تصریح کرد: صداوسیما و رسانه‌ها بایستی در امر فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی کشاورزان اقدام کنند و همان‌گونه که اراضی بیابانی در سایه غفلت ایجاد و امروز به یک معضل تبدیل‌شده‌اند. حریق یک جنگل می‌تواند سرمایه یک ملت را از بین ببرد.
استاندار قزوین با اشاره به اینکه عوامل انسانی آتش‌سوزی‌ها باید شناسایی و برخورد لازم صورت گیرد، گفت: پایش حریق ۲۰ سال اخیر نیز باید در دستور کار قرار گیرد و برای کاهش آن برنامه‌ریزی لازم انجام شود.
وی تشریح کرد: کشاورزان اصلی‌ترین عامل آتش‌سوزی مراتع هستند که بایستی با حضور کارشناسان جهاد کشاورزی و منابع طبیعی آموزش لازم به دهیاران و روستائیان ارائه شود و افرادی که از مرتع بهره‌برداری می‌کنند باید در استفاده از آن دقت لازم را داشته باشند و در صورت عدم همکاری پروانه بهره‌برداری آنان لغو شود.
نقاط بحرانی آتش‌سوزی شناسایی شوند
علی فرخزاد، معاون امور عمرانی استاندار قزوین نیز در این جلسه گفت: برای مقابله با آتش‌سوزی نیاز به ایجاد تشکیلات جدیدی نداریم و برای مقابله با آن باید با از ظرفیت دستگاه‌های اجرایی استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه باید حریق‌های ۲۰ سال گذشته پایش و نقاط بحرانی شناسایی شوند، بیان کرد: در آتش‌سوزی مراتع مجموعه دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی روستا به‌عنوان نیروهای خط مقدم محسوب می‌شوند که بایستی این امر برای آنان یادآوری شود.
معاون امور عمرانی استاندار قزوین با اشاره به اینکه باید از ظرفیت فضای مجازی و رسانه‌ها برای پیشگیری از حوادث استفاده کنیم، تصریح کرد: یک فروند هواپیما برای مواقع بحرانی در نظر گرفته و در صورت نیاز از ظرفیت هوانیروز نیز استفاده خواهیم کرد. البته ظرفیت خوبی در واحدهای صنعتی و شهرک‌های صنعتی وجود دارد که در مواقع بحران نیز می‌توانیم از آن‌ها استفاده کنیم.
در آتش‌سوزی‌ها ۹۰ درصد عامل انسانی نقش دارد
قدرت‌الله مهدیخانی، مدیرکل مدیریت بحران استان قزوین در این جلسه عنوان کرد: قزوین یکی از استان‌های حادثه‌خیز کشور است و تا پیش از شیوع کرونا ۲۵ حادثه را تجربه کرده بودیم و با کرونا ۲۶ حادثه در استان به وقوع پیوسته است.
وی بابیان اینکه با توجه به بارندگی و رویش گیاهان، آتش‌سوزی در سطح ملی نگران کننده است، افزود: بر اساس آمار ۲۰ سال اخیر ۸۸۰ فقره آتش‌سوزی در استان داشتیم که در پی آن ۱۰ هزار هکتار از منابع طبیعی دچار حریق شدند؛ سال گذشته نیز ۹۰۰ هکتار از اراضی استان قزوین طعمه آتش شدند که ۵۳۰ هکتار آن در قزوین، ۱۷۵ هکتار در تاکستان و ۸۱ هکتار در آبیک بود.
مدیرکل مدیریت بحران استان اشاره کرد: در آتش‌سوزی‌ها ۹۰ درصد عامل انسانی نقش دارد که باید به بهره‌برداران مراتع، باغداران و گردشگران آموزش‌های لازم ارائه شود؛ بیشترین مشکل در بخش کشاورزی است و سال گذشته به دلیل آتش زدن کاه و کلش باقی‌مانده در اراضی کشاورزی توسط یک کشاورز سه نفر فوت، ۲۸ نفر مصدوم و ۱۲۰ خودرو نیز دچار حادثه شدند.
وی اعلام کرد: ۴۵۱ نیرو با ۲۰۰ دستگاه در آتش‌نشانی استان و ۷۲ نیرو در هفت ایستگاه آتش‌نشانی مستقر در شهرک‌های صنعتی استان مشغول به فعالیت هستند؛ نقاط حادثه‌خیز و بحرانی در استان شناسایی‌شده است و از ظرفیت دستگاه‌های مردم‌نهاد نیز باید استفاده حداکثری را داشته باشیم.
هوا گرم‌تر می‌شود
یوسف شیخ الملوکی، مدیرکل هواشناسی استان قزوین نیز در این جلسه با توجه به بارش‌های خوب در سال زراعی جاری به ارائه آمار پرداخت و اظهار کرد: از ابتدای سال زراعی جاری یعنی از مهرماه ۹۸ تاکنون ۳۷۷ میلی‌متر بارش در قزوین، ۳۹۴ میلی‌متر در آبیک، ۴۸۶ میلی‌متر در آوج، میلی‌متر در بوئین‌زهرا، ۳۱۱ میلی‌متر در تاکستان، ۳۹۵ میلی‌متر در رازمیان، ۳۳۴ میلی‌متر در سیردان، ۳۷۰ میلی‌متر در کوهین و ۵۰۳ میلی‌متر بارش در معلم کلایه به ثبت رسیده است.
وی اضافه کرد: میزان بارش‌ها از رشد خوبی برخوردار بوده به‌طوری‌که در بوئین‌زهرا افزایش ۶۶ درصدی بارندگی را شاهد بودیم و شهرهای قزوین ۲۴ درصد، آبیک ۴۰ درصد، تاکستان ۳۷ درصد، رازمیان ۲۳ درصد، معلم کلایه ۳۰ درصد و سیردان نیز ۱۰ افزایش بارندگی داشته‌اند.
مدیرکل هواشناسی استان قزوین بابیان اینکه مرجع رسمی برای کشور آمار هواشناسی است و سازمان هواشناسی متولی است و آمار کنترل کیفی می‌شوند، افزود: افزایش ۶۵ میلی‌متری بارش‌های را در کشور شاهد بودیم، در استان قزوین ۴۱۲ میلی‌متر بارندگی داشتیم که با ۱۰۷ میلی‌متر افزایش بارندگی در سطح استان افزایش ۳۵ درصد بارش‌ها نسبت به دوره آماری بلندمدت به ثبت رسید.
وی اعلام کرد: هفته گذشته به‌واسطه یک موج گرمایی هوای گرمی را در استان تجربه کردیم و دما در هفت روز گذشته نسبت به دوره آماری بلندمدت افزایش ۳.۵ درجه افزایش پیدا کرد که این امر بر مصرف آب تأثیر بسزایی داشت و علاوه بر آن موجب آتش‌سوزی‌های مختلف شد که باید برنامه‌ریزی لازم را داشته باشیم.
شیخ الملوکی اشاره کرد: از شب گذشته جهت جریانات هوا تغییر کرده و شمالی شده که همین امر خنکی هوا را در پی داشته است به‌گونه‌ای که کاهش ۱۰ درجه‌ای دما را شاهد هستیم. از روز دوشنبه سوی جریانات جنوبی شده و افزایش دما را در پی خواهد داشت که ضرورت دارد دستگاه‌های خدمت‌رسان آمادگی لازم را برای مدیریت داشته باشند.
مدیرکل هواشناسی استان قزوین گفت: بر اساس پیش‌بینی مرکز ملی اقلیم‌شناسی، در تابستان بارش ۱۰ میلی‌متری را خواهیم داشت و بارش‌های پاییزی نیز با تأخیر آغاز خواهد شد که سازمان هواشناسی هشدار لازم را داده که کشاورزان برنامه‌ریزی لازم را برای کشت‌های پاییزه داشته باشند.
اطفا حریق ازجمله وظایف بهره‌برداران است
علی شفیعی، فرماندار قزوین در این ستاد با اعلام اینکه ۳۵۲ هزار مرتع استان مستعد آتش‌سوزی هستند، بیان کرد: مجموع امکانات پنج بخش شهرستان قزوین چهار خودرو، هفت دستگاه دمنده و هفت دستگاه آتش کوب است و در بسیاری از موارد آتش‌نشانی مستقر در شهرداری‌ها برای خاموش کردن آتش، دست‌به‌کار می‌شوند.
وی اضافه کرد: به دلیل کمبود نیروی انسانی برای مواقع بحرانی در روستاها ضرورت دارد نیروهای انسانی مستقر در روستاها آموزش‌های لازم را دریافت کنند. همچنین خریداری خودروی آتش کوب از محل اعتبارات دهیاری‌ها ضروری است.
فرماندار قزوین عنوان کرد: بطری‌ها و شیشه‌های رهاشده در طبیعت ازجمله عوامل آتش‌سوزی مراتع به شمار می‌روند و برگزاری جلسه توجیهی برای مردم و دهیاران می‌تواند موجب آگاه‌سازی شود؛ بهتر است هرساله از محل اعتبارات مدیریت بحران اعتباری ثابت در اختیار دهیاران قرار گیرد تا در مواقع حوادث استفاده شود.
وی اشاره کرد: در صورت حریق مراتع، اطفا آتش ازجمله وظایف بهره‌بردار است ولی متأسفانه گاهی مشاهده می‌شود بهره‌برداران، منتظر کمک دولتی می‌مانند که این امر موجب گسترش آتش می‌شود، بهتر است دولت با اتخاذ تمهیداتی همچون لغو پروانه بهره‌برداری از کوتاهی بهره‌برداران جلوگیری کند.
شفیعی خاطرنشان کرد: تا به امروز از سوی دستگاه‌های دولتی و فرمانداری‌ها در اطفا حریق مراتع کوتاهی صورت نگرفته است و در صورت افزایش تشکل‌های محیط‌زیستی در این مواقع، بهتر می‌توانیم وارد عمل شویم.
فعالیت ۲۰ پایگاه آتش‌نشانی روستایی در قزوین
اکرم نجفی، مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری قزوین نیز در این جلسه با اشاره به آمار اعلامی از سوی فرماندار قزوین تصریح کرد: ۲۰ پایگاه آتش‌نشانی در روستاهای استان مستقر هستند که از این تعداد ۶ پایگاه در شهرستان قزوین قرار دارند؛ این پایگاه‌ها با کمبود نیروی آتش‌نشان مواجه هستند که با جذب آتش نشانان و برگزاری دوره آموزشی برای آنان این مشکل مرتفع خواهد شد؛ البته لازم به ذکر است که بگوییم ۱۰۰ آتش‌نشان داوطلب در روستاهایی که پایگاه آتش‌نشانی دارند جذب‌شده است تا در مواقع ضروری نسبت به خاموش کردن آتش اقدام کنند.
علت ۷۰ درصد حریق‌ها بی‌توجهی کشاورزان است
علی‌اکبر اسداللهی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین در این ستاد با اشاره به اینکه ۶۰ تا ۷۰ درصد حریق‌ها به علت بی‌توجهی کشاورزان رخ می‌دهد، گفت: در چند روز گذشته به خاطر بی‌توجهی کشاورزان، حریق اراضی کشاورزی به اراضی ملی سرایت کرد. البته باید بگوییم که ۲۰ درصد حریق‌ها از سوی چوپانان و مسافران و ۱۰ تا ۲۰ درصد نیز به علت اختلافات به وقوع می‌پیوندد.
نگران باغستان هستیم
فاطمه خمسه رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در این ستاد با تأکید بر اینکه سهل‌انگاری مسافران و کشاورزان عمده علت آتش‌سوزی است، گفت: سازمان جهاد کشاورزی با نصب بنر و ارسال پیامک اقدام به آموزش کشاورزان کرده است و در این فصل همواره بر مراقبت از گندم‌زارها تأکید داریم.
وی ادامه داد: در حال حاضر با توجه به آسیب دیدن خاک تنها ۲ تا سه درصد کشاورزان بعد از برداشت محصول کاه و کلش باقی‌مانده در اراضی را آتش می‌زنند. در حال حاضر به علت بارش‌های فراوان علف‌های هرز در اطراف گندم‌زارها رویش کرده و کشاورزان نسبت به آن‌ها بی‌توجه هستند که توصیه می‌کنیم کشاورزان علف‌های هرز اطراف گندم‌زار خود را بچینند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین تصریح کرد: با توجه به بارندگی‌های امسال و رشد علف‌های هرز نگران باغستان هستیم چون احتمال آتش‌سوزی در آن بالاست و شهرداری و سازمان آتش‌نشانی باید در حال آماده‌باش باشند.
خمسه اشاره کرد: با توجه به بارندگی‌های ۲ سال اخیر مراتع خوبی را داریم که تا ۱۰ روز آینده خشک خواهند شد و این امر احتمال آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد که مقابله با آن کمک دستگاه‌های اجرایی را می‌طلبد.
امکانات موجود در بحران پاسخگو نیست
حسن عباس‌نژاد، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین در این ستاد با اعلام اینکه ۴۵۰ هزار هکتار در قالب مناطق حفاظت‌شده و مناطق تیراندازی و شکار ممنوع تحت مدیریت این اداره کل قرار دارد، افزود: در طارم سفلی ۱۲ هزار هکتار مناطق جنگلی، در الموت ۵۰۰۰ هکتار مناطق حفاظت‌شده و در باشگل نیز ۵۰ هکتار منطقه جنگلی وجود دارد که اداره کل حفاظت محیط‌زیست از آنان صیانت می‌کند.
وی ادامه داد: با توجه به بررسی‌ها در صورت وقوع حریق در دشت مشکلی وجود نخواهد داشت ولی در صورت وقوع حریق در مناطق کوهستانی برای اطفا با مشکل مواجه خواهیم شد چون مناطق جنگلی در مناطق کوهستانی و صعب‌العبور قرار دارند؛ اگر در طارم آتش‌سوزی رخ دهد به علت وجود ۱.۵ متر برگ در سطح زمین دستگاه‌های دمنده تأثیر نخواهند داشت و برای عملکرد مطلوب باید برنامه سیستمی داشته باشیم.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست قزوین در پایان سخنانش ضمن تأکید بر ضرورت راه‌اندازی ایستگاه‌های اطفاء حریق در مناطق حادثه‌خیز بیان کرد: در مناطق صعب‌العبور باید از بالگرد برای اطفا استفاده کنیم ولی متأسفانه به دلیل عدم وجود امکانات در مناطق مستعد آتش‌سوزی تنها حضور فیزیکی داریم.
انتهای پیام
