این پایگاه خبری به قلم محمود احمدی نوشت: وقتی کشاورز مازندران برنج هندی را ارزان تر از برنج مازندران بر سر سفره خود می بیند فصل بهار با چه انگیزه ای به استقبال سال زراعی جدید برود؟/ همدردی، نهایت توجه مسئولان به کشاورزی....



استان مازندران به عنوان قطب کشاورزی ایران در برنامه های توسعه ای قرار بود علاوه بر تامین امنیت غذایی کشور، موجبات رونق اقتصادی و ایجاد فرصت های شغلی در استان و منطقه شود.



اما نمی دانیم چه برسر کشاورزی مازندران آمده است که این بخش بعنوان بالاترین مزیت اقتصادی مازندران مشکل بیکاری و رونق اقتصادی مردم استان را نه تنها حل نکرده است، بلکه باعث رکود و نزول روند توسعه ای بخش کشاورزی در مازندران نیز بعضا شده است. هرچند نظام تصمیم سازی در استان، برای جبران این خلاء، ایجاد صنایع مختلف را در برنامه های خود ترسیم کردند، با این حال، نه تنها این صنایع در مازندران استقرار نیافت، بلکه آن بخش از حوزه کشاورزی که در رونق نسبی نیز بود، با این سیاست های نادرست دچار مشکل و رکود گردید.



متاسفانه سیاستگذاری هایی که برای استان شده، آن را در جهت تضعیف و غیررقابتی هدایت و نسبت به سایراستان ها عقب انداخته است، به نحوی که بر اساس شنیده ها اصفهان خیزش خود را برای ربودن عنوان 'قطب کشاورزی ایران' برداشته و دیری نخواهد گذشت که اصفهان را قطب کشاورزی ایران بنامیم.



هرچند تولید بذر، تامین نهاده های کشاورزی، طرح تسطیح و یکپارچه سازی اراضی، آماده سازی آبندان ها و مرمت آنها، سدسازی و مطالعات در نحوه چگونگی بهره برداری از زیرسد، تغییر کشت، مکانیزاسیون آبیاری که بعضا با حمایت بانک جهانی اجرا می شود، خرید تضمینی و ... همه ساله بنا به اعلام مسئولان در آستانه آغاز سال جدید کشاورزی، انجام و بصورت آماری به اطلاع شهروندان رسانده می شود،



با این حال آنچه کشاورزی مازندران را در حال حاضر به بن بست توسعه ای رسانده است، فقدان یک تصمیم نظامند همراه با پشتوانه حمایتی در اجراست، که مهمترین آسیب های ناشی از آن دلال بازی، پدیده شوم زمین خواری، تغییر کاربری زمین های کشاورزی تحت عناوین مختلف، استمرار محرومیت کشاورزی و عدم رونق اقتصادی در استان را به همراه داشته و کشاورزان صرفا هزینه های تولید و نگهداری محصولات کشاورزی را متحمل می شود و دلالان و بهره برداران فرصت طلب با سودهای کلان، منافع جمعی را در انحصار خود در می آورند و این بی شباهت به یک رابطه استثماری نیست.



براستی مازندران به عنوان بزرگترین تولیدکننده برنج کشور، بزرگترین تولیدکننده مرکبات، کیوی، چای، شبدر برسیم، محصولات جنگلی، تولیدکننده عمده محصولات گوشت قرمز و سفید، شیر و فرآورده های لبنی و صنایع وابسته به آن و تولید بیش از 70 نوع محصول زراعی، باغی، زینتی و دارویی، چرا نمی تواند در سطح کشور، نقش محوری خود را نشان داده و در رونق اقتصادی تاثیرگذار باشد؟!



استاندار مازندران در یکی از اظهارات خود، با اشاره به اینکه بخش کشاورزی به تنهایی قادر به حل مشکلات اقتصادی و اشتغال استان خواهد بود، افزود: در کنار تلاش برای افزایش تولید باید بازار کشاورزی و صادرات محصولات نیز در دستور کار باشد.



براستی حمایت از تولید ملی با محصولات وارداتی چگونه ممکن است؟! این حمایت باید از سوی کدام سازمان های مربوطه انجام شود؟! با کدام محصول سنتی، انتظار رقابت در عرصه های بین المللی را باید داشت؟!



چگونه می توان تن خسته، روح فرسوده و ناامید کشاورزان را با وعده هایی که زمان اجرای آن معلوم نیست، به یاری طلبید؟!



نارضایتی کشاورزان از نرخ خرید تضمینی، ‏جریمه های واحدهای کشاورزی و صنعتی وابسته، قیمت پایین فراورده های لبنی و پروتئینی، نگرانی تولیدکنندگان این بخش از حیث تامین منابع مالی اعم از ارزی و یارانه ای، عدم تجهیز سیستم آبیاری به روش های نوین و مکانیزاسیون، واسطه های بخش کشاورزی، جایگزینی کود آلی با شیمیایی، رکود در صادرات تولیدات کشاورزی و گلخانه ای و ... با کدام برنامه در حال اجرا و پیگیری است و چرا کشاورزان سال ها است که همچنان امیدوار به حصول نتیجه، چشم انتظاری آن را می کشند؟!



یکی از مسئولان استانی نیز با بیان اینکه 45 درصد جمعیت استان در روستاها ساکن هستند، گفت: باید بگونه ای برنامه ریزی کنیم تا مردم در روستاها بمانند.



این مسئول استانی بفرمایند چه کسانی باید این برنامه ریزی را انجام بدهد. ما و کشاورزان، یا شما مسئولان؟



وقتی کشاورز و کشاورز زاده کار در بخش خدمات و کارگری و مشاغل همتراز را پردرآمدتر از کشاورزی و جان کندن در زمین کشاورزی می داند، چگونه صرفا با وعده هایی نامعلوم در روستا بماند و همچنان به فعالیت در این بخش ادامه دهد. این در حالی است که شرایط جامعه بگونه ای رقم خورده است که درآمد پایین کشاورز در حال حاضر پاسخگوی نیازهای یک خانواده کشاورز نیست، و این موضوع باعث می شود بخش تولید در حوزه کشاورزی در حالت رکود بماند.



وقتی کشاورز مازندران برنج هندی را ارزان تر از برنج مازندران بر سر سفره خود می بیند فصل بهار با چه انگیزه ای به استقبال سال زراعی جدید برود؟!



شما چه امکانات زیرساختی در روستاها مهیا کردید، که انتظار حضور مردم در روستاها را دارید؟!



حکایت آمال و دغدغه های مسئولان مازندران، که نهایت توجه و اهمیت شان ابراز دغدغه می باشد، حکایت دبیرکل سازمان ملل است که در برابر جنایات بشری در کشورهای اسلامی فقط، صرفا ابراز نگرانی می کند.



سیل می آید همدردی می کنید، برف و سرما محصولات کشاورزی را از بین می برد ابراز همدردی می کنید، کم آبی و خشکسالی می شود ابراز همدردی می کنید، صنایع وابسته در حال رکود و ورشکستگی است ابراز همدردی می کنید و ... و کشاورز همچنان غرق در مشکلات خود.



آقایان باور بفرمایید همدردی شما ما را کشته!



جالب تر از همه اینکه چنان بدنبال پیشگیری از ساخت و ساز غیرمجاز هستند، و از تشکیل کارگروه مقابله با ساخت و ساز غیرمجاز و تغییر کاربری زمین های کشاورزی خبر می دهند که انگار این مردم از این مسائل بی خبر هستند.



یکی دیگر از مسئولان استانی نیز اظهار داشت: برای حفظ این اراضی چاره ای نداریم جز با یکسری از ساخت و سازهای غیرمجاز برخورد کنیم و باید محیط را برای واسطه گران و دلالان ناامن کنیم.



خوب بفرمایید ناامن کنید. اگر ناامن بود که این همه ساخت و سازهای غیرمجاز را شاهد نبوده ایم. پس این افراد احساس امنیت کرده و به خلاءهای مختلف اشراف دارند، که اقدام به زمین خواری می کنند.



کدام کشاورز و کشاورز زاده تاکنون اقدام به ویلاسازی و ساخت و سازهای غیرمجاز کرده است؟ سود هنگفت و بی شمار تغییر کاربری اراضی به جیب چه کسانی رفته است؟



بااین روال غیرمتعارف و قوانین منسوخ، در آینده ای نه چندان دور شاهد آن خواهیم بود که زمین های کشاورزی به خانه باغ یا باغچه تبدیل شود.



جدا از بحث زمین خواری، ساخت وسازهای غیرمجاز و تفکیک و تغییر کاربری زمین های کشاورزی، عدم یکپارچه سازی و تسطیح اراضی یکی از عوامل توسعه نیافتگی کشاورزی مازندران است.



متوسط زمین کشاورزی 7دهم هکتار در مازندران است که بدون انجام یکپارچه سازی اراضی و تسطیح آن امکان مکانیزاسیون و بهروری بالا امکان پذیر نخواهد بود. این درحالی است که در کشورهای توسعه یافته یک زمین 400 هکتاری توسط 5 نفر اداره می شود، در صورتی که در یک زمین دوهزار هکتاری در مازندران حدود 400 نفر مشغول به کار هستند، که باتوجه به اینکه جمعیت مصرف کننده به مراتب بیشتر از جمعیت تولید کننده و بهره بردار هستند، در کنار سایر عوامل موجب بالا رفتن هزینه های تولید می شود.



درعین حال کشت های مکمل و سیاست چندکشتی بجای تک کشتی نیز به همین دلیل، قابلیت اجرا نداشته و هرگونه برنامه ریزی در این خصوص بازدهی لازم را نخواهد داشت.



در عین حال اعتبارات درنظر گرفته شده نیز مشکل تولیدات کشاورزی را حل نمی کند، چرا که علاوه بر اینکه ایجاد یک واحد کار، هزینه بالایی دارد، بودجه درنظر گرفته شده بیشتر صرف هزینه های جاری دستگاه های اجرایی می شود.



آمارها حکایت از آن دارد که مساحت زمین های زراعی مازندران حدود 500 هزار هتکار است. در حالی که شنیده ها حکایت از آن دارد که بانک ها به حدود 2 میلیون هکتار زمین زراعی، تسهیلات کشاورزی ارائه کرده اند که این مسئله به خودی خود امکان سرمایه گذاری در زیرساخت های کشاورزی را متوقف می کند.



متاسفانه بانک ها سرمایه و تسهیلات بخش کشاورزی را در اختیار تولیدکنندگان و نیازمندان واقعی این بخش قرار نمی دهند و اگر هم چنانچه قرار گیرد به دلیل عدم ضوابط و ساز و کار نظارتی، این تسهیلات بعضا در بخش های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.



این مسائل گفته شده به همراه بسیاری از مسائل گفته نشده، سوءتدبیر مدیریتی چه عمدی و چه سهوی، به خودی خود باعث بوجود آمدن واسطه گری و دلال بازی گردید، که در مازندران، نفس کشاورزان را بریده است.



باید باور کنیم به مدیران دلسوز و خادم بیشتری نیاز داریم تا در آینده بتوانیم شاهد شکوفایی و رونق اقتصادی در بخش کشاورزی باشیم.



هرچند بالا رفتن سطح آگاهی ها و دانش عمومی جامعه باعث شده است که نظرات متخصیصن جای خود را به نظرات عوامانه داده و کارها بر مدار تخصص و بهره وری مطلوب نباشد. هرچند متاسفانه هستند کسانی که برای منافع خود از بیان واقعیت ها ممانعت ورزیده و چشم خود را بر روی برخی از تخلفات و نابسامانی ها می بندند.



درعین حال مازندران به دلیل دارا بودن مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی متعدد نتوانسته است در بخش کشاورزی رونق اقتصادی را به همراه داشته باشد و این سئوال همواره مطرح است که با توجه به این همه مرکز و موسسه پژوهشی در مازندران، چرا مشکلات کشاورزی این استان روز بروز در حال افزایش است؟ آیا به نقش آموزش و پژوهش در رشد و توسعه کشاورزی به اندازه کافی توجه می شود؟



متاسفانه نمایندگان مازندران در مجلس شورای اسلامی نیز هم پای برخی از مدیران به دنبال کارهای رونمایی و حاشیه ای بوده و تاکنون از ظرفیت قطب کشاورزی بودن استان، در استفاده از منابع ملی به نحو مطلوبی استفاده نکرده اند.



چرا که اگر هریک از 12 نماینده مازندران در سال یک پروژه بزرگ را در سطح استان طراحی و اجرایی می کرد، سالانه شاهد بهره برداری از 12 پروژه بزرگ در مازندران بودیم. که به عنوان مثال صنایع تبدیلی مانند فرآورده های لبنی و پروئینی خود به تنهایی یک ظرفیت عظیم اشتغال زایی و رونق اقتصادی است که در حال حاضر با مشکلات خاص خود درگیر است و هیچ برنامه ای نیز برای حل مشکلات این بخش وجود ندارد.



حقیقت امر این است که مسائل حوزه کشاورزی جامع تر و گسترده تر از آن است که در چند سطر قابل بیان باشد و در این مجال به بیان مختصری از آن اشاره گردید.ک/1



621/608