به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، اولین تماس سیاسی بین ایران و آلمان در 28 مهر ماه سال 979 هجری شمسی (20 اکتبر 1600 میلادی)، که با اعزام هیأتی از سوی شاه عباس اول صفوی به مرکز "امپراتوری روم، ملت آلمان" به منظور ملاقات با رودلف دوم صورت گرفت که با اعزام هیأتی متقابل به دربار صفوی پاسخ داده شد، منجر به آن شد که در تاریخ چهارم تیرماه 1236 (25 ژوئن 1857) نخستین عهدنامه‌ی مودت، بازرگانی، قضائی و کنسولی میان دو کشور از سوی نمایندگان ناصرالدین شاه قاجار و فریدریک گیوم پادشاه پروس در پاریس امضاء شد.



با دیدار ناصرالدین شاه قاجار با ویلهلم اول و بیسمارک در برلین در سال 1252 (1873) مناسبات ایران و امپراتوری آلمان وارد مرحله‌ی نوینی گردید. روابط دیپلماتیک بین دو دولت نیز در سال 1264 (1885) با تأسیس سفارت آلمان در تهران و سفارت ایران در برلین رسماً برقرار شد. "ارنست فن برانشوایگ" اولین سفیر آلمان در ایران و "میرزا رضاخان گرانمایه" (مؤید السلطنه) اولین وزیر مختار ایران در برلین بودند.



 

مناسبات دو دولت در دوران جنگ اول جهانی ادامه یافت، اما در سال 1322 (1943) که ایران به اشغال متفقین درآمد، مجبور به اعلان جنگ به آلمان نازی شد و روابط دیپلماتیک دو کشور قطع شد.

 

در فروردین 1327 (آوریل 1946) وزیر مختار ایران در پاریس مأمور نمایندگی کشورمان نزد شورای عالی متفقین در اشتوتگارت شد. بعد از تأسیس جمهوری فدرال آلمان در سال 1328 (1949)، روابط سیاسی ایران با حکومت جدید آلمان در ژوئیه 1951 برقرار گردید و سفارت ایران در شهر کلن کار خود را آغاز کرد. در سال 1352 (1973)، سفارت ایران به بن انتقال یافت. روابط دو کشور تا سال 1357 (1979) بسیار گسترش یافت و آلمان مقام اول را در تجارت خارجی با ایران به دست آورد.

 

 **روابط اقتصادی ایران و آلمان

 

بازار ایران در حال حاضر برای شرکتهای آلمانی مهمترین بازار در تمام منطقه‌ی خاورمیانه و خاورنزدیک به شمار می رود. در سال 2004 آلمان کالاهایی به ارزش 3/5 میلیارد یورو به ایران صادر کرد که به لحاظ حجمی دو برابر کالاهای صادر شده توسط این کشور به ایران در سال پیش از آن بود. مهمترین کالاهای صادراتی آلمان به ایران در طول این مدت و از جمله در سال 2004 شامل ماشین آلات، کامیون‌ها و قطعات آنها، تولیدات آهنی، فولادی و شیمیایی می‌شود. صادرات کشورمان به آلمان نیز در سال 2004 به لحاظ ارزشی 35% افزایش یافت. مهمترین اقلام صادراتی کشورمان به آلمان شامل فرش، مواد غذائی و نفت بوده است.



 

در سال‌های بین دو جنگ جهانی یک بار دیگر روابط دوستانه ایران و آلمان تقویت گردید و آلمانی‌ها نقش مهمی در صنعتی کردن ایران به عهده گرفتند. آلمانی‌ها تبلیغات وسیعی در مورد مشترک بودن نژاد آریایی دو ملت ایران و آلمان و مشابهت هدف‌های ملی دو کشور در مبارزه با کمونیسم و امپریالیسم آغاز کرده و محبوبیت خود را در بین ایرانیان دو چندان نموده بودند.

 

در بین سالهای ۱۸۷۰ تا ۱۹۱۷ که موجودیت ملی ایران از سوی انگلیس و روسیه به مخاطره افتاده بود، از نظر سیاستمداران ایرانی، آلمان کشوری بود که می‌توانست به عنوان حکومتی که دیدگاهی استعماری نسبت به ایران نداشته، با ورود به صحنه ایران به عنوان قدرت ثالثی خود را مطرح کند و از از ایران در برابر روسیه تزاری و انگلیس حمایت نماید.





روابط جمهوری اسلامی ایران با آلمان بعد از انقلاب اسلامی ایران دارای نوسان‌های شدیدی بوده و به طور کلی می‌توان گفت در وضعیت بدی قرار داشته است. تفاوت در دیدگاه‌های سیاسی طرفین عمده دلایل این تیرگی روابط بوده است. مسئله روند صلح خاورمیانه و بحث انرژی هسته‌ای ایران از مباحث تنش‌زا به حساب می‌آید. البته موضوعاتی همچون ترور میکونوس، کتاب آیات شیطانی و کمک‌های آلمان به عراق در جنگ ایران و عراق نیز از موضوعاتی است که همچنان مورد نزاع طرفین است.  



مناسبات در این دوره هیچگاه خوب نبوده اما دوطرف بنا به دلایل خود تمایل داشتند مناسبات هیچ‌گاه به طور کامل قطع نشود. بازار مصرف و موقعیت ژئوپولتیک ایران مانع از افزایش دشمنی آلمان از ایران شده است. قابل ذکر است که بعد از انقلاب دو کشور در مواقعی تصمیم به نزدیکی روابط دوجانبه گرفتند که هیچ کدام راه به جایی نبرد.



انتهای پیام/