به گزارش خبرنگار بخش رسانه ایسنا، حمیدرضا ابک – روزنامه‌نگار و ویراستار- در نشست هم‌اندیشیِ «ویرایش در مطبوعات» که در انتشارات فنی ایران برگزار شد، با اشاره به سخنان علی‌اکبر قاضی‌زاده که به جوان‌ها توصیه کرده به دلیل مشکلات ویراستاری به سراغ این کار نروند، گفت: من برخلاف آقای قاضی‌زاده می‌خواهم جوانان را به یاد گرفتن ویراستاری دعوت کنم چون با جان انسان‌ها ارتباط مستقیم دارد. یک بار آقای قاضی‌زاده موقع کار به من گفتند اگر یک بار دیگر «گفت‌وگو» را سرهم بنویسی از پنجره می‌اندازمت بیرون! و اگر من الآن زنده‌ام، به دلیل این است که سعی کردم یاد بگیرم و ایشان مرا از پنجره بیرون نینداختند.

او در ادامه گفت: سخنرانی من از جنس مدیریت و اقتصاد مطبوعات است نه ویرایش؛ چراکه اقتصاد و مدیریت مطبوعاتی باعث شده که این بلا بر سر مطبوعات بیاید. آقای قاضی‌زاده در سخنانشان می‌گفتند ما مطبوعاتی‌ها این‌طور ویرایش می‌کنیم، اما واقعیت این است که من چنین مرجع ضمیری نمی‌بینم. در دوران اخیر، اصلا «ما»یی وجود نداشته است که بخواهد سر هم یا جدا بنویسد. من معتقدم ویرایش زبانی از زمانی فراموش شده که مفهوم ادیتوریال به معنی ویراستاری عام فراموش شده است.

ابک سپس با اشاره به انتخاب عنوان «امتناع ویرایش در مطبوعات ایرانی» برای سخنرانی‌اش، گفت: اساسا یک روزنامه پاکیزه و خوب باید ویژگی‌هایی داشته باشد. یکی از این ویژگی‌ها داشتن مانیفست است؛ یعنی مخاطب تکلیفش با روزنامه مشخص باشد و بداند که این روزنامه چه گرایشی دارد. نکته دیگر داشتن کنداکتور است. به این معنی که روزنامه تکلیفش با مطالب روشن باشد و بداند که آیا به عنوان مثال سرمقاله 3000 کلمه‌ای منتشر می‌کند یا نه. یک روزنامه باید نسبتش را با کارشناسانش روشن کند و بداند که از هر کارشناسی در چه حوزه‌هایی یادداشت بگیرد.

او اضافه کرد: ویژگی دیگری که برای یک روزنامه لازم است، داشتن نیروی آموزش‌دیده و مجرب است. کار ویراستار، بازنویسی متن‌های روزنامه‌نگاران نیست. روزنامه نیازمند نیروهای مختصص و گروه ویراستاری متخصص است که هر کدام به اصول ویرایش زبانی و فنی و یکی - دو حوزه از مطالب روزنامه مسلط باشند. نکته دیگر این است که به دلیل کم بودن فرصت، خبره بودن ویراستاران به‌شدت مورد نیاز است. در روزنامه باید طی 10 دقیقه یک مطلب 1000 کلمه‌ای خوانده و روانه چاپ شود.

ابک افزود: در روزنامه که یک خط تولید پیچیده است، باید زمان‌بندی دقیق برای تولید مطالب وجود داشته باشد وگرنه ویرایش صدمه می‌بیند.

او همچنین با اشاره به اهمیت داشتنِ پول، مدیر حرفه‌ای و تداوم برای روزنامه‌ها، گفت: من فکر می‌کنم باید حداقل 10 سال از تأسیس یک روزنامه بگذرد تا بتوانیم بگوییم این روزنامه به تعادل رسیده است، اما خود من در تمام عمرم در هیچ روزنامه‌ای کار نکرده‌ام که بیش از یک سال و نیم دوام داشته باشد.

ابک در ادامه گفت: روزنامه‌های ما معمولا مانیفست ندارند، کنداکتور ندارند، نیروی انسانی آموزش دیده هم متأسفانه ندارند. متأسفانه خیلی از نیروهای مطبوعاتی در دانشگاه آموزش ندیده‌اند. نهایتا ما از حضور بزرگان کنار خود یاد گرفته‌ایم، اما الآن اساسا در روزنامه‌ها آموزش‌دهنده‌ای هم نیست.

او افزود: روزنامه‌نگاران ما بعد از مدتی کار، یا به دلایل سیاسی از مملکت می‌روند، یا به دلایل اقتصادی کار دیگری را انتخاب می‌کنند. کدام صنف را سراغ دارید که این همه نیرویش گرفته شود و محصولش همان باشد که از قبل بوده است.

این روزنامه‌نگار و ویراستار همچنین اظهار کرد: روزنامه‌های ما گروه ویراستار متخصص ندارند. نمونه‌خوانی و تصحیح هست، اما ویراستاری نیست.

نشست «ویرایش در مطبوعات»

ابک سپس با اشاره به نبود زمان‌بندی در روزنامه‌ها افزود: در مقایسه با همه بیزینس‌های دیگری که در همین مملکت وجود دارد، روزنامه‌های ما پول ندارند. بعضی فکر می‌کنند می‌شود با جیب خالی روزنامه درآورد. در بسیاری از مواقع کسی که روزنامه تأسیس می‌کند، درکی از این موضوع ندارد که باید برای روزنامه خرج کرد.

او در ادامه با اشاره به پایین بودن تیراژ روزنامه‌ها گفت: حتی تیراژ یکی - دو روزنامه مهم ما از تیراژ کتاب‌های پرفروش کمتر شده است.

ابک همچنین اظهار کرد: در این شرایط جذب نیروهای متخصص هم به شوخی شبیه است. ما مدیر حرفه‌ای هم نداریم. در یکی از تحولاتِ روزنامه‌ همشهری، مدیر جدیدی که برای این روزنامه منصوب شده بود، در روز اول کاری وقتی ساعت هفت غروب مطالبِ آماده شده روزنامه را برایش آوردند تا ببیند و تأیید کند، کاغذهای آن را تا کرد، در کیفش گذاشت و گفت من امشب در خانه این‌ها را می‌خوانم، فردا صبح اشکالات را برایش شما فکس می‌کنم و نمی‌دانست که این روزنامه باید فردا صبح در همه شهرهای دور هم توزیع شده باشد.

او در ادامه با اشاره به اینکه افرادی همچون قاضی‌زاده با وجود مقرراتِ اخذ مجوز مطبوعات، در این سال‌ها نتوانسته‌اند مجوز مطبوعات بگیرند، گفت: متخصصان مطبوعاتی راهی ندارند جز اینکه زیر بیرق کسانی سینه بزنند که از این مکانیسم‌ها مجوز گرفته‌اند.

ابک سپس گفت: ما چیزی به نام مدیر رسانه‌ای نداریم که با استادهای دانشگاه، نیروی مختصص، کاغذ، چاپ و توزیع آشنا باشد. من فقط دو-سه نفر را می‌شناسم که این آشنایی را دارند. موضوع دیگر تداوم است. تداوم روزنامه‌ها را خیلی چیزها از جمله توقیف‌های سیاسی و رقیبانِ قدرتمند و سرمایه‌دار دولتی تهدید می‌کند.

در بخش دیگری از این نشست هومن عباس‌پور، ویراستار، گفت: زمانی چهره‌هایی مثل سعید نفیسی، احمد بهمن‌یار و پرویز ناتل‌خانلری در مطبوعات می‌نوشتند که از استادان نثر فارسی بودند، اما الآن وقتی می‌خواهند بگویند نثری ضعیف است، می‌گویند این نثر روزنامه‌ای است.

به گزارش ایسنا، نشست هم‌اندیشیِ «ویرایش در مطبوعات» با حضور حسین انتظامی (معاون مطبوعاتی)، علی‌اکبر قاضی‌زاده، احمد میرعابدینی، سیروس علی‌نژاد، فریدون عموزاده خلیلی، علی صلح‌جو، هومن عباسپور و جمعی از فعالان حوزه ویراستاری و مطبوعات برگزار شد.

نشست «ویرایش در مطبوعات»

انتهای پیام