در خصوص خواص این آیات، بزرگان فرموده اند که تأثیرآن در گشایش روزی و
برکت در رزق مجرب و تضمینی است اما باید با اخلاص و مداومت خوانده شود.
پیامبر اکرم(صلی الله و علیه وآله) فرمود: من آیه ای را در قرآن می شناسم
که اگر تمام انسانها دست به دامن آن شوند برای حل مشکلات آنها کافی است و
آن آیات سوّم و چهارم سوره طلاق است : «وَ
مَنْ یَتَّقِ اللهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً* وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْث لا
یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ اِنَّ اللهَ
بالِغُ اَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِکُلِّ شَیْیء قَدْراً»
هر کس تقوای الهی پیشه کند و از گناه دوری کند، خداوند راه نجاتی برای او
فراهم می کند و او را از جایی که گمان ندارد روزی می دهد و هر کس بر خدا
توکل نماید، خدا او را کفایت می کند و خداوند فرمان خود را به انجام می
رساند و خدا برای هر چیزی اندازه ای داده است.
حضرت صادق علیه السلام فرمود: وقتی آیه فوق نازل شد، عده ای درها را به
روی خود بسته و رو به عبادت آوردند و گفتند : خداوند روزی ما را عهده دار
شد.
این خبر به گوش پیغمبر رسید. کسی را نزد آنها فرستاد که چرا چنین کرده
اید؟ هر کس چنین کاری کند دعای او مستجاب نمی شود. بر شما باد بر کار و
تلاش همراه با تقوا.
بنابراین هرگز مفهوم آیه، این نیست که انسان تلاش و کوشش برای زندگی را به
دست فراموشی بسپارد و بگوید : در خانه می نشینم و تقوا پیشه می کنم و
ذکر لا حول و لا قوة الا باللَّه می گویم تا از آنجا که گمان ندارم به من
روزی می رسد، نه هرگز مفهوم آیه چنین نیست، هدف تقوی و پرهیزکاری توأم با
تلاش و کوشش است، اگر با این حال درها به روی انسان بسته شد خداوند گشودن
آنها را تضمین فرموده است.
و لذا در حدیثی می خوانیم که یکی از یاران امام صادق علیه السلام عمر بن
مسلم مدتی خدمتش نیامد، حضرت جویای حال او شد، عرض کردند: او تجارت را ترک
گفته، و رو به عبادت آورده، فرمود: وای بر او!
اما علم ان تارک الطلب لا یستجاب له: آیا نمی داند کسی که تلاش و طلب روزی را ترک گوید دعایش مستجاب نمی شود.
سپس افزود: جمعی از یاران رسول خدا صلی الله علیه و آله وقتی آیه وَ مَنْ
یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا
یَحْتَسِبُ نازل شد درها را به روی خود بستند، و رو به عبادت آوردند و
گفتند: خداوند روزی ما را عهده دار شده! این جریان به گوش پیامبر رسید،
کسی را نزد آنها فرستاد که چرا چنین کرده اید؟ گفتند: ای رسول خدا! چون
خداوند روزی ما را تکفل کرده و ما مشغول عبادت شدیم، پیامبر صلی الله و
علیه وآله فرمود: «انه من فعل ذلک لم یستجب له، علیکم بالطلب»
هر کس چنین کند دعایش مستجاب نمی شود، بر شما باد که تلاش و طلب کند. (تفسیر نمونه، ج24، ص 238)
تبیان
4632919